Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Avropanın maye qaz alışı tarixi rekorda çatıb
2025-ci ilin mart ayında Avropa 12,683 milyard kubmetr (9,756 milyon ton) maye qaz alıb.
Musavat.com "Gas Infrastructure Europe"nin (GIE) məlumatına istinadən xəbər verir ki, bu, Avropa qaz sənayesi tarixində mütləq rekorddur.
2024-cü ilin mart ayı ilə müqayisədə artım 19 faiz təşkil edib.
Ümumilikdə, yanvar-mart aylarının yekunlarına görə, terminallardan Avropa qaz nəqli sisteminə LNG tədarükü təxminən 34 milyard kubmetr təşkil edib. Bu, 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 9,6 faiz çoxdur.
Ötən ay Avropanın maye qazı təbii qaza çevirən güclərindən istifadə səviyyəsi 54 faizə çatıb. Gözləntilərə əsasən Avropanın belə LNG alışı yay boyu davam edə bilər, çünki regionun yeraltı anbarları son 4 ilin ən sərt qışında çox boşalıb. Martın sonuna Avropada yeraltı anbarlardakı qaz ehtiyatları 33,59 faizə qədər azalıb. Bu, son beş ildəki orta göstəricidən (44,92 faiz) 11,33 faiz bəndi aşağıdır.
2025-ci ildə anbarlardan qazın çıxarılması Avropada qaz istehlakı mənbələri arasında payına görə birinci yerdədir - 36,6 faiz. İkinci yerdə 28,5 faiz payla LNG tədarükü, üçüncü yerdə 19 faizlə Şimal dənizindən (əsasən Norveç qazı) tədarüklər gəlir.
Birinci rübdə Avropanın qaz təchizatında Şərqdən tədarük (Rusiya qazı, Ukraynadan qaz tədarükü, həmçinin Ukraynanın yeraltı qaz anbarlarından Avropa şirkətləri tərəfindən qazın çıxarılması) cəmi 4,7 faiz təşkil edib. Şimali Afrikadan qaz tədarükü 7,2 faiz, Böyük Britaniyadan 1,6 faiz təşkil edib.
Avropa yaxın günlərdə anbarların doldurulmasına başlamalıdır, lakin dəyişkən yaz havası anbarlardan çəkim prosesinin davam etdirilməsinə səbəb olub. Belə ki, martın 31-də anbarlardan götürülən qaz onlara vurulandan xeyli çox olub. Hava proqnozu yaxın həftələrdə bölgəyə daha bir neçə soyuq dalğa vəd edir.
Avropada adətən anbarlardan xalis istehlak(vurulan həcm götürüləndən az olanda) mövsümü aprelin əvvəlində başa çatır – xalis istehlakdan xalis doldurulmaya keçid üçün orta vaxt 3 apreldir.
Aİ tələblərinə əsasən yeraltı anbarlar noyabrın 1-dək 90 faizə qədər doldurulmalıdır. Ukrayna üzərindən Rusiya qazının nəqlinin dayandırılması bu tələbə əməl edilməsi üçün maye qaz alışının artırılmasına, ümumilikdə Avropa bazarında qiymətlərin bahalaşmasına səbəb olacaq.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
03 Aprel 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ