Onlayn ictimai-siyasi qəzet
"AMEA keçmişin qalığı deyil, əksinə..."
"Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası – AMEA təkcə elmi müəssisə deyil, milli düşüncənin, strateji intellektin və dövlətin elm siyasətinin daşıyıcısıdır. Onun fəaliyyəti, bəzilərinin düşündüyü kimi, sovet dövrünün qalığı deyil, əksinə, əsası çox əvvəllərə dayanan və müasir dövrdə də elmin inkişafında mühüm rol oynayan bir mərkəzdir".
Bu sözləri Musavat.com-a açıqlamasında təhsil eksperti Kamran Əsədov deyib.
Ekspert qeyd edib ki, AMEA-nı yalnız keçmişin mirası kimi deyil, bu günün və sabahın elmini formalaşdıran, Azərbaycanın intellektual gələcəyini təmin edən bir mərkəz kimi qiymətləndirmək lazımdır:
"AMEA-nın bugünkü fəaliyyəti, xüsusilə də maddi və təşkilati çətinliklər fonunda həyata keçirdiyi layihələr Azərbaycanda elmi düşüncənin canlı və dinamik olduğunu göstərir. Əməkdaşlarının əksəriyyəti uzun illərdir az maaşla, maddi stimuldan çox elmə və vətənə olan sədaqətlə çalışırlar. Onların apardığı tədqiqatlar, yazdığı monoqrafiyalar, nəşr etdirdiyi məqalələr, beynəlxalq konfranslarda iştirakları Azərbaycanın elmi nüfuzunu beynəlxalq səviyyədə tanıdır və möhkəmləndirir.
Bu gün Azərbaycan universitetlərinin beynəlxalq reytinqlərə daxil olmasının arxasında duran əsas səbəblərdən biri də elmi məqalələrin sayı və keyfiyyətidir. Bu məqalələrin mühüm hissəsi məhz AMEA əməkdaşları tərəfindən hazırlanır və dünyanın nüfuzlu jurnallarında dərc olunur. Məsələn, son 5 ildə "Scopus" və "Web of Science" bazalarında indeksləşən məqalələrin əhəmiyyətli qismi məhz akademiyanın institutlarından gəlib. Bu isə o deməkdir ki, Azərbaycanın elmi reputasiyası, universitetlərin qlobal miqyasda tanınması və reytinq göstəriciləri çox zaman AMEA alimlərinin fədakar əməyinə söykənir.
AMEA-nın tərkibində fəaliyyət göstərən institutlar – Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu, Fizika İnstitutu, Kimya Problemləri İnstitutu, Tarix və Arxeologiya institutları və digərləri yalnız nəzəri biliklə kifayətlənmir, həm də tətbiqi elmin inkişafı üçün vacib nəticələr ortaya qoyurlar. Onların tədqiqatları iqtisadiyyat, kənd təsərrüfatı, ekologiya, enerji, tarix və mədəni irsin qorunması sahələrinə birbaşa töhfə verir.
Tarix İnstitutunun apardığı araşdırmalar nəticəsində Azərbaycanın qədim dövlətçilik ənənələri, tarixi şəxsiyyətləri, işğal və soyqırımı faktları, erməni saxtakarlıqlarına qarşı elmi sübutlar hazırlanıb və beynəlxalq ictimaiyyətə təqdim olunub. Biologiya və kənd təsərrüfatı sahəsində çalışan alimlər torpaq və iqlim şəraitinə uyğun yeni bitki sortlarının yaradılması ilə məşğul olur. Kimya və Fizika İnstitutları isə enerji daşıyıcılarının yeni formalarının tədqiqi, nanotexnologiya sahəsində yeniliklər üzərində çalışırlar.
AMEA-nın əsas gücü onun intellektual potensialıdır – burada çalışan alimlər bəzən çox çətin şəraitdə, günlərlə laboratoriyalarda, arxivlərdə, sahə ekspedisiyalarında işləyərək elmə xidmət edirlər. Onların adları çox zaman medianın manşetlərinə çıxmasa da, ölkənin elmi irsi, strateji gələcəyi onların əməyinə söykənir.
AMEA eyni zamanda gənc tədqiqatçılar üçün də məktəb rolunu oynayır. Onun nəzdində fəaliyyət göstərən dissertasiya şuraları, magistr və doktorant proqramları minlərlə gəncin elmi yoluna işıq salır.
Son illərdə texnologiyaların sürətlə inkişaf etdiyi dövrdə AMEA-nın struktur və idarəetməsində aparılan islahatlar da diqqətəlayiqdir. Akademiyanın fəaliyyətinin daha çevik, müasir çağırışlara uyğunlaşdırılması istiqamətində tədbirlər görülür, rəqəmsallaşma və beynəlxalq əməkdaşlıq sahələrində irəliləyişlər müşahidə olunur.
Nəticə olaraq, AMEA-nı yalnız keçmişin mirası kimi deyil, bu günün və sabahın elmini formalaşdıran, Azərbaycanın intellektual gələcəyini təmin edən bir mərkəz kimi qiymətləndirmək lazımdır. Onun alimləri və tədqiqatçıları millətin ağlını, irsini, varlığını qoruyur və inkişaf etdirir. Bu fədakar alimlərin əməyi və zəhməti sayəsində Azərbaycan elmi beynəlxalq aləmdə etibarlı imza qazanır. Onlara dəyər vermək, onların fəaliyyətini dəstəkləmək yalnız elmi deyil, milli məsuliyyətdir".
Xalidə Gəray
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
04 Aprel 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ