Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Azərbaycan və Ermənistan arasında qarşılıqlı etimad tədbirlərinin sayı əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Bakının qonşu ölkəyə yük tranzitinə qoyulan məhdudiyyətləri götürməsi bu yöndə ən mühüm yenilik sayıla bilər.
Diqqətçəkicidir ki, xoşməramlı addımımızı İrəvan rəsmiləri dərhal və yüksək qiymətləndiriblər. Baş nazir Nikol Paşinyan Prezident İlham Əliyevə təşəkkür edib. Eyni zamanda, o, Ermənistanın da Azərbaycandan Türkiyəyə və əks istiqamətdə tranzit yüklərin daşınması üçün yolları açmağa hazır olduğunu bildirib. Həmçinin yaxın vaxtlarda Azərbaycan-Ermənistan-Türkiyə boru kəməri və elektrik xətləri çəkiləcəyini deyib.
Eləcə də digər yüksək cinli erməni rəsmilər Azərbaycana minnətdarlıq dolu açıqlamalar veriblər. Parlament sədrinin müavini Ruben Rubinyan isə yeniliyi “inqilabi addım” adlandırıb. Eyni gündə AZAL təyyarəsi İrəvana eniş edib. İki ölkə ictimaiyyət nümayəndələri arasında görüşün iştirakçılarını qonşu ölkəyə aparıb...
Beləcə, avqustun 8-də Ağ Evdə Azərbaycan, ABŞ və Ermənistan liderləri arasında imzalanmış Birgə Bəyannamənin işlək vəziyyətdə olduğunu söyləmək olar. Hansı sənəddə ki, tərəflər arasında qarşılıqlı etimad mühitinin yaradılması və yekun sülh sənədinin imzalanması yönündə gərəkən addımların atılması zərurəti “qırmızı xətt” kimi keçir.
Əlbəttə ki, bu, hər şeydən öncə qarşı tərəfə, erməni xalqına lazımdır. Çünki blokada vəziyyətində, Rusiyadan total iqtisadi-energetik və logistik asılılıqda olan odur. Bakı isə son xoşməramlı addımları ilə İrəvana bir daha aydın mesaj ötürür ki, sülh müqaviləsi imzalanarsa, əlaqələr düzələrsə, Rusiyadan asılılıq minimuma düşə, hətta aradan qalxa bilər. Məntiqlə də əgər sənəd yalnız ratifikasiya olunmaqla Ermənistan belə əlverişli güzəştlər əldə edə bilibsə, gör diplomatik münasibətlər qurulandan sonra qonşu Azərbaycan və Türkiyə hesabına hansı üstünlükləri qazana bilər...
Söz yox ki, Bakının insanpərvərliyi Türkdən “xoxan” düzəldən, Türkə nifrəti körükləyən radikal-revanşist çevrələrin və onların arxasındakı çevrələrin təbliğati “arqumentləri”ni zəiflədəcək. Paşinyan və komandasının əlini isə ciddi şəkildə gücləndirəcək. Bu da kritik parlament seçkiləri öncəsi çox vacibdir. Yəni müharibə, konflikt illər uzunu erməni xalqına yalnız ağrı-acı, məhrumiyyət gətiribsə, sülh və barışıq rifah, əmin-amanlıq, inkişaf bəxş edə bilər. Fərq ortada.
Proses başlayıb və sürətlənməkdədir, yetər ki, erməni cəmiyyəti Paşinyann qonşularla barışıq siyasətini, “Real Ermənistan” gündəliyini axıradək müdafiə eləsin. Bunun üçün hakim partiyanı daha bir dəfə seçkilərdə qalib eləməyə və referendumda konstitusiya dəyişikliyini dəstəkləməyə əşhədü-ehtiyac var. Bu, erməni toplumu üçün artıq ölüm-olum məsələsidir. Əks halda, seçkilərdə uduzan onun özü olacaq, hakim partiya yox...
Yeri gəlmişkən, əgər zamanına bu ölkənin başında avantürist-faşistlər yox, strateji düşüncə qabiliyyətinə malik ağılı adamlar dursaydı, indi Bakı-Ceyhan neft, Bakı-Ərzurum qaz kəmərləri, Bakı-Qars dəmiryolu Ermənistandan keçir, İrəvan böyük tranzit gəlirləri əldə eləməklə yanaşı, həm də ucuz neft-qazla təmin olunurdu. Qarabağda yüksək muxtariyyət statusu alacaq erməni əhali də təbii ki, öz yerlərində qalacaqdı.
Olmadı. Yalançı “hərbi qələbə”nin eyforiyası imkan vermədi. “Qarabağı boruya dəyişmirik” deyib göylə getdilər. Sonrası məlum. Barı zavallı xalq sonuncu tarixi şansı qaçırmasın...
Z.SƏFƏROĞLU
22 Oktyabr 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ