Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Türmə namizədi - Tramp həbsdə olsa da, prezidentliyə namizəd ola biləcək
ABŞ-da president seçkilərində namizədliklə bağlı əsas dilemmanın nisbi aydınlıq gəlməkdədir. Bu, eks-prezident Donald Trampın ABŞ tarixində ilk dəfə olaraq təkrarən (4 illik fasilədən sonra) prezidentliyə namizəd ola bilib-bilməməsi ilə bağlı qeyri-müəyyənlik idi.
Məsələ orasındadır ki, keçmiş president Trampın haqqında cinayət işi açılıb, o demək olar ki, ev dustağıdır və şübhəli şəxs statusundadır.
Hüquqçu ekspertlərin fikrincə, bu, cinayət işi Donald Trampın yenidən seçkilərə getməsinə mane olmayacaq. O, dəmir barmaqlıqlar arxasına salınsa belə, namizədlərdən biri olaraq qalacaq.
Dünən məlum olub ki, yeni müddətə namizədliyini irəli sürmək üzrə olan Donald Tramp cinayət təhqiqatı ilə bağlı rəsmi bildiriş alıb. Yaxın gələcəkdə ona federal səviyyədə ittiham irəli sürülə bilər. ABŞ tarixində heç vaxt belə hal indiki və ya keçmiş prezidentlərin başına gəlməyib. (ABŞ tarixində eks-prezidentin yenidən prezident olmaq iddiası göstərməsi də olmayıb – görünür, bunlar bir-birilə necə əlaqəlidir).
Məhkəmə Trampın Floridada malikanəsini saxlamağa qərar verdiyi və saxladığı Ağ Evin məxfi sənədləri ilə bağlıdır. Sənədlər 2022-ci ilin avqustunda FTB-nin axtarışları nəticəsində aşkar edilib. Donald Trampın özü də bundan əvvəl “səhv heç nə etmədiyini” bəyan etmişdi. ABC News-un məlumatına görə, siyasətçinin vəkilləri ilə Ədliyyə Nazirliyinin nümayəndələri arasında ittiham irəli sürülməməsi ilə bağlı danışıqlar həftənin əvvəlində Tramp üçün uğursuz başa çatıb.
FTB-nin apardığı axtarış zamanı Trampın evindən 11 dəst sənəd tapılıb. Onlardan 4-ü “Tamamilə məxfi”, 3-ü “Gizli” və daha 3-ü “Məxfi” kimi qeyd olunub. Sənədlərin məzmunu açıqlanmır. Bu barədə The Wall Street Journal məlumat yayıb. Lakin qeyd edilir ki, sənədlərdə “Fransa prezidenti” ilə bağlı məlumatlar var.
Trampın vəkili Cim Trasti bildirib ki, Tramp “Casusluq haqqında” qanunu pozmaqda ittiham olunacaq.
"Əslində, bu işdəki faktları nəzərə alsaq, bu, sadəcə gülüncdür", - vəkil deyib.
"Casusluq aktı"nı pozmaq ittihamı ilə yanaşı, Tramp ədalət mühakiməsinə mane olmaq və yanlış məlumat vermək ittihamları ilə də üzləşəcək. Bununla belə, Trasti hesab edir ki, bu dəfə Trampı məhkəmə zalında heç kim həbs etməyəcək.
Amerikalı politoloq Dmitri Drobnitski isə jurnalistlərlə söhbətində bildirib ki, cinayət ittihamı Donald Trampın seçki kampaniyasına mane olmamalıdır.
“O, prezidentliyə namizəd olaraq qalacaq - hətta cinayət kimi məhkum olunaraq həbsxana kamerasında saxlanılsa da. Buna görə o, seçki yarışından kənarlaşdırıla bilməz. O ki hakimiyyətdən dövlətə xəyanətə görə uzaqlaşdırılmayıb. Hətta həbsxana kamerasında olsa belə Tramp öz seçki kampaniyasını apara biləcək. Təbii ki, o, sonda günahkar bilinəcək. 6 yanvar işi (Kapitoliyə hücum) və faylların saxlanması işi ilə xüsusi məsləhətçi Cek Smit məşğul olur. O, sınaqdan çıxmış şəxsdir – işi keçmiş Yuqoslaviya tribunalından bəllidir. Ona görə də demokrat düşərgəsinə lazım olanı edəcək. Bu iş çox vaxt aparacaq. Bürokratik maşın yöndəmsizdir. Təbii ki, Trampın xatirinə prosedur qaydalarına məhəl qoymaya da bilərlər, bu da istisna deyil”, - Dmitri Drobnitski deyib.
Ekspertin fikrincə, eks-prezidentə federal səviyyədə ittiham irəli sürülməsi ABŞ tarixində hələ baş verməmiş bir hadisədir.
“Belə ittihamlar şəhər və ya əyalət səviyyəsində olub, amma federal səviyyədə olmayıb. Bu, artıq təəccüblü deyil. Onsuz da, mənim fikrimcə, bütün Amerika prezidentliyinə namizədlər bir-birini həbs etməyə hazırlaşır. Kaliforniyanın demokrat qubernatoru Qevin Nyusom Floridanın respublikaçı eks-qubernatoru Ron DeSantis haqqında cinayət təqibi başlatmaq istəyir. Co Baydenin özünə qarşı kompromat dəlillər də tapıla bilər. Respublikaçılar rüşvət sxemini araşdırmaq üçün xüsusi müvəkkilin təyin edilməsini tələb etmək üçün hərəkətə keçirlər. Amerika siyasətində xaos və münaqişə durmadan böyüyür”, - Dmitri Drobnitski deyib.
Bundan əvvəl məlum olmuşdu ki, ABŞ-ın hazırkı prezidenti Co Bayden bir əcnəbinin iştirakı ilə beş milyon dollar məbləğində rüşvətlə bağlı cinayət sxeminə daxil ola bilər. Cinayətkar sui-qəsdin məqsədi siyasi qərarlara təsir etmək olub. Həmin vaxt Bayden Obamanın administrasiyasında vitse-prezident vəzifəsində çalışıb.
Araz Altayoğlu, Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
06 Oktyabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ