Onlayn ictimai-siyasi qəzet
"Onlar qlobal elm arenasında nüfuzlu oyunçuya çevrilir" - Ekspert
"Azərbaycanlı alimlər də artıq qlobal elm arenasında daha aktiv və nüfuzlu oyunçuya çevrilir".
Musavat.com bildirir ki, bu barədə təhsil eksperti Kamran Əsədov sosial şəbəkə hesabında bildirib.
Ekspert qeyd edib ki, 2024-cü ilin ilk 8 ayında azərbaycanlı alimlərin "Scopus" elmmetrik verilənlər bazasında göstəriciləri əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlib ki, bu da ölkənin elmi potensialında əlamətdar inkişafın göstəricisidir:
"Bu artım həm keyfiyyət, həm də kəmiyyət baxımından özünü göstərir və Azərbaycanın qlobal elmi arenada mövqeyinin güclənməsinə işarə edir.
Birinci olaraq, "Scopus" bazasında azərbaycanlı alimlərin istifadəçi sayının ötən illə müqayisədə iki dəfə artaraq 13 minə çatması diqqətəlayiq məqamdır. Bu artım ölkənin elmi kadrlarının beynəlxalq elmi bazalarda daha fəal şəkildə iştirak etməsindən xəbər verir. Bu, yalnız fərdi akademik fəaliyyətin genişlənməsi deyil, eyni zamanda universitetlər və elmi mərkəzlər tərəfindən beynəlxalq əməkdaşlıqlara və dərc proseslərinə daha çox diqqət yetirildiyinin göstəricisidir".
Kamran Əsədov bildirib ki, azərbaycanlı alimlərin dərc olunan elmi məqalələrinin sayında ciddi artım müşahidə olunur:
"2024-cü ilin ilk 8 ayı ərzində məqalələrin sayı 2382-yə çatıb, halbuki ötən ilin eyni dövründə bu rəqəm 1800-dən bir qədər çox idi. Gələn ilin may-iyun aylarında elmi işlərin sayımının başa çatması ilə bu rəqəmin 3000-i keçəcəyi ehtimalı Azərbaycanın elm sahəsində tarixi bir nailiyyət əldə edəcəyini göstərir. Bu isə həm yerli, həm də beynəlxalq səviyyədə Azərbaycan elminin tanınmasını və nüfuzunun artmasını təmin edəcək.
Məqalələrin keyfiyyətində də diqqətəlayiq artım baş verib. Belə ki, 2024-cü ildə dərc olunan elmi işlərin 11.2%-i dünyanın ən çox istinad alan 10% elmi işlər arasındadır. Ötən illə müqayisədə bu göstəricinin artması alimlərin elmi tədqiqatlarının dünya səviyyəsində tanınmasına və dəyər qazanmasına işarədir. Bununla yanaşı, Azərbaycanın sahə üzrə istinad təsiri dünya ortalamasını keçərək 1.97-yə çatıb, bu da yerli elmi işlərin sahə üzrə dünya elminin orta göstəricisindən 97% daha çox istinad aldığını göstərir. Bu artım ölkənin elm sahəsində daha qlobal səviyyədə qəbul olunduğunu və işlərin beynəlxalq səviyyədə əhəmiyyətli olduğunu sübut edir.
Dərc olunan məqalələrin ən yüksək keyfiyyətli jurnallarda yer alması da Azərbaycanın elm sahəsindəki uğurlarının başqa bir göstəricisidir. 2024-cü ildə Q1 və Q2 kvartilli jurnallarda dərc olunan məqalələrin sayı iki dəfədən çox artaraq 1481-ə çatıb, halbuki ötən ilin eyni dövründə bu rəqəm cəmi 733 idi. Bu göstərici, Azərbaycan alimlərinin ən yüksək təsirli və nüfuzlu elmi jurnallarda daha çox məqalə dərc etdirdiyini, elmi işlərinin keyfiyyət baxımından yüksək səviyyəyə çatdığını göstərir.
Nəhayət, beynəlxalq əməkdaşlıqda da ciddi artım var. Ötən ilin bütün dövründə xarici həmmüəlliflərlə birgə dərc olunan elmi işlərin sayı 856 idisə, bu il yalnız 8 ay ərzində bu rəqəm 1594-ə çatıb. Beynəlxalq əməkdaşlığın 47%-dən 67%-ə yüksəlməsi Azərbaycanın elmi mərkəzlərinin xarici alimlər və institutlarla daha sıx əlaqədə olduğunu göstərir. Bu da tədqiqatların daha geniş yayılması, beynəlxalq elmi şəbəkələrə inteqrasiya olunması və elmi işlərin qlobal səviyyədə tanınmasına böyük töhfə verir.
Beləliklə, Azərbaycan alimlərinin "Scopus" bazasındakı göstəricilərinin yüksəlməsi ölkənin elmi potensialının inkişaf etdiyini, qlobal elm arenasında daha aktiv və nüfuzlu bir oyunçuya çevrildiyini nümayiş etdirir. Bu inkişafın davamlı olması üçün isə həm yerli, həm də beynəlxalq səviyyədə daha genişmiqyaslı əməkdaşlıqların qurulması, elmi infrastrukturun təkmilləşdirilməsi və alimlərə dəstəyin artırılması mühüm əhəmiyyət daşıyır".
Xalidə Gəray
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
21 Noyabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ