Onlayn ictimai-siyasi qəzet
"Google"un keçmiş baş direktoru Eric Schmidt ilə aparılan və geniş ictimaiyyətə təqdim olunmayan müsahibə, texnologiya dünyasının pərdəarxası məqamlarını və gələcəkdə bizi nələrin gözlədiyini açıq şəkildə ortaya qoyur.
Musavat.com bildirir ki, bu müsahibədə süni intellektin inkişafı, məlumatların məxfiliyi və texnologiyanın cəmiyyətə təsiri kimi mövzular ətrafında dərin müzakirələr aparılır.
Musavat.com müsahibənin əsas məqamlarını təqdim edir və onun tam halda, rus dilində versiyasının videosunu da paylaşır.
Keçmiş "Google" baş direktorunun ictimaiyyətə təqdim olunmamış müsahibəsi texnologiya dünyasının həyəcan siqnalını çalan yeni bir mərhələni ortaya qoyur. Bu müsahibədə o, süni intellektin nəzarətdən çıxma ehtimalı, istifadəçi məlumatlarının təhlükəsizliyi və texnologiyanın cəmiyyətə mənfi təsirləri barədə sensasiyalı açıqlamalar verib. Rəhbərin sözlərinə görə, texnologiya artıq sadəcə bir vasitə deyil, cəmiyyətin idarəedici qüvvəsinə çevrilib.
“Süni intellekt insanın qərarlarını əvəz edir”
Keçmiş "Google" rəhbəri bildirib ki, süni intellekt (SI) texnologiyaları artıq insanların gündəlik həyatında müstəqil qərarlar verir və bu, çox ciddi təhlükələr yaradır.
“Biz düşünürük ki, süni intellekt bizi asanlaşdırır. Əslində isə o, bizim yerimizə düşünməyə başlayıb və nəticədə biz öz qərarlarımızdan uzaq düşürük. Bu, insan azadlığını kölgə altına sala bilər”, – deyə o vurğulayıb.
“Google və oxşar platformalar insanları izləyir”
O, açıqlamasında texnologiya şirkətlərinin istifadəçi məlumatlarını nəzarətsiz şəkildə topladığını və bundan daha geniş məqsədlər üçün istifadə etdiyini qeyd edib:
“Bu şirkətlər yalnız bizim nələrə baxdığımızı və nəyi satın aldığımızı bilmir, eyni zamanda, bizi yönləndirir və idarə edir. Bu nəzarət, əslində, insan hüquqlarının əsaslarına ziddir”.
“Süni intellektə tam güvənmək faciəvi səhvdir”
Keçmiş rəhbər xəbərdarlıq edib ki, süni intellekt texnologiyalarına həddindən artıq güvənmək fəlakətə səbəb ola bilər:
“Mən texnologiyanın tərəfdarıyam, amma bu, həddini aşmamalıdır. Süni intellekt insanları əvəz etməyə başlamamalıdır, çünki bu halda onun nəzarətdən çıxma ehtimalı qaçılmazdır”.
Cəmiyyət üçün həyəcan siqnalı
Müsahibədə keçmiş rəhbər qeyd edib ki, texnologiyanın nəzarətsiz inkişafı cəmiyyətin bütün aspektlərinə təsir edir: təhsil, sağlamlıq, iqtisadiyyat və hətta ailə münasibətləri.
Onun fikrincə, süni intellektin cəmiyyətin əsas dəyərlərini dəyişmək gücü var.
“Biz indi texnologiyanın qızıl dövründə yaşayırıq, amma bu dövr bəşəriyyət üçün bəlkə də ən təhlükəli dövr olacaq”, – deyə o qeyd edib.
“Texnologiyanın arxasında duran etik problemləri həll etməliyik”
Süni intellektin və texnologiyanın etik problemləri barədə danışan rəhbər, bu məsələlərin diqqətdən kənarda qalmasının qlobal fəsadlar törədə biləcəyini vurğulayıb:
“Texnologiya sadəcə vasitə olmalıdır, məqsəd deyil. Amma biz indi onu həyatımızın mərkəzinə qoymuşuq. Bunun nəticəsi sosial və iqtisadi böhranlar ola bilər”.
İnsanın gələcəyi: İşıqlı yoxsa qaranlıq dövr?
Müsahibənin ən təsirli məqamlarından biri keçmiş rəhbərin texnologiya və süni intellektlə bağlı qlobal gələcəyə dair pessimist fikirləri oldu:
“Mənim fikrimcə, biz insanlıq olaraq iki yol arasındayıq: ya texnologiyanı idarə edəcəyik, ya da texnologiya bizi idarə edəcək. İkinci yol, demək olar ki, insanlıq üçün son ola bilər”.
Azərbaycanda texnologiyaya yanaşma və süni intellekt məsələsi
Keçmiş rəhbərin açıqlamaları yalnız Qərb dünyasında deyil, Azərbaycan kimi texnologiyanın sürətlə yayıldığı ölkələrdə də aktualdır. Ekspertlər vurğulayır ki, Azərbaycanın süni intellekt sahəsində inkişafı diqqətlə planlaşdırılmalı və etik qaydalara əsaslanmalıdır. Gənclər arasında texnologiyanın müsbət tərəfləri təbliğ edilməklə yanaşı, onun mənfi təsirlərinə də diqqət çəkilməlidir.
Bu açıqlamalar texnologiyanın cəmiyyətə təsiri və süni intellektin gələcəyi ilə bağlı düşüncələri yenidən nəzərdən keçirməyə vadar edir. Hər bir ölkə, o cümlədən Azərbaycan, bu məsələlərdə ehtiyatlı və strateji addımlar atmalıdır. Bu xəbər oxuculara yalnız texnologiya ilə bağlı narahatlıqları deyil, həm də onun gələcəyimiz üçün əhəmiyyətini dərk etməyə kömək edəcək.
Musavat.com
13 Dekabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ