Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Ermənistanda “kabab inqilabı”: Paşinyanla bağlı elə rəqəmlər, faktlar üzə çıxdı ki...
Musavat.com bildirir ki, Minval.az saytının yazarı Nurani Qasımova maraqlı bir məqalə ilə çıxış edib.
Musavat.com məqalənin aktuallığını və əhəmiyyətini nəzərə alaraq, onu Azərbaycan dilinə uyğunlaşdıraraq oxuculara təqdim edir.
Məqalədə Ermənistanda QHT-lərin fəaliyyətinin və inqilabların xarici təsirlərdən necə idarə olunduğu müzakirə olunur, həmçinin Azərbaycanın bu cür təsirlərə qarşı necə tədbirlər gördüyü vurğulanır. Gürcüstanın da bu təcrübədən bəhrələndiyi qeyd edilir.
Məqalənin tam mətni budur:
**
İnqilablar, bildiyimiz kimi, film və televiziya ekranlarında gözəl, romantik və nəcib görünür. Ancaq eyni inqilabların, xüsusən də yenicə açılmış “rəngli”lərin “mexanizmlərini” anlamaq cəhdi bu informasiya və siyasi “gözəlliklərdən” xoş bir dad belə buraxmır. Və bu “inqilabların” özü də kənardan idarə olunan layihələrə çevrilir.
Belə ki, Ermənistanda Nikol Paşinyanın qondarma “kabab inqilabı”nın fonunda maraqlı məlumatlar dərc olunub. Yerli iqtisadçı Aqassi Tavadyan Ermənistanda kiçik biznesin yaranma dinamikasını təhlil etmək qərarına gəlib. Və eyni zamanda müxtəlif növ QHT-ləri, qrant mediasını araşdırıb və maraqlı tendensiya aşkar edib. 2017-ci ildə Ermənistanda qeydiyyatdan keçmiş QHT-lərin, fondların və KİV-lərin sayı kəskin artıb. Bu il ərzində Ermənistanda 1029 yeni QHT, 175 fond və 112 yeni KİV qeydiyyatdan keçib. Bəli, belə strukturlar yağışdan sonra göbələk kimi çoxalmağa meyllidirlər. Amma Ermənistanda 2017-ci ildə keçmişlə müqayisədə 2-3 dəfə çox yeni QHT, fond və media meydana çıxdı! Statistikada buna “partlayışlı artım” deyilir.
Və bir il sonra Ermənistanda “kabab inqilabı” başladı. “Qarabağ klanı” devrildi və Nikol Paşinyan baş nazir postuna keçdi. Onun komandasına əvvəllər Soros Fondu və digər oxşar QHT-lərlə əməkdaşlıq etmiş bir çox insan daxil idi. İndi bu, heç də təsadüf hesab olunmur.
QHT-lər xüsusən də Qərb dairələrində “vətəndaş fəallığının təzahürü” və ümumiyyətlə, “ruhun gözəl impulsları” hesab olunur. Amma indi Ermənistanda dərc olunan rəqəmlər heç bir şübhə yeri qoymur: Qərb dairələri tərəfindən QHT şəbəkəsi məhz müxtəlif növ “rəngli inqilabi layihələrin” həyata keçirilməsi üçün yaradılır.
Düzünü desək, Bakı bunu əvvəlcədən gördü və bəyan etdi: müxtəlif növ QHT şəbəkəsi, fondlar, “Abzas Media” kimi qrant mediası və s.
Qərb institutları tərəfindən məhz müxtəlif növ “rəngli inqilablar" üçün yaradılmışdı. Aleks Qriqoryev kimi şəxslərin siyasi “qara fondlar” yaratmaq və birbaşa olaraq Bakıda iğtişaşları maliyyələşdirmək, qarşıdurmalara səbəb olmaq üçün rəhbərlik etdiyi strukturlar vasitəsilə yüz minlərlə manat və dollar vəsaitin yönəldilməsinin araşdırılması buna heç bir şübhə yeri qoymur. Üstəlik, 2005-ci ildə Azərbaycanda postsovet məkanında “rəngli inqilablar” silsiləsi kəsiləndə, o zamanlar özünü daha peşəkar aparan Amerika diplomatiyası açıq şəkildə etiraf etdi: Azərbaycan nümayiş etdirdi ki, demokratiyanın inkişafı inqilablar olmadan da davam edə bilər. Daha sonra Azərbaycanda bir çox Qərb dairələrinin açıq-aşkar narazılığı ilə QHT-lərin maliyyə şəffaflığının artırılması üçün tədbirlər görüldü. Bundan sonra “rəngli inqilabları” və mitinq təxribatlarını maliyyələşdirmək çətinləşdi.
Üstəlik, bu gün Azərbaycan təcrübəsi Gürcüstanda qəbul edilir, burada QHT-lərin, xüsusən xaricdən maliyyə dəstəyi alanların fəaliyyətinə maliyyə nəzarəti haqqında qanunlar da nəzərəçarpacaq dərəcədə sərtləşdirilib. Qərbdə “diş qıcırtısına” səbəb məhz budur. “Beş günlük müharibə”yə cavab olaraq Rusiya Federasiyasına qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə heç vaxt cəsarət etməyən Qərb indi onları Gürcüstan hakimiyyətinə qarşı tətbiq edir. Ola bilsin ki, bəzi “çəhrayı poniyalar” nöqteyi-nəzərindən xarici aqressiya QHT fəaliyyətinin şəffaflığını artırmaq tədbirləri qədər günah deyil.
Əlbəttə, inqilabı tamamilə “kənardan idxal etmək” mümkün deyil. Belə daxili siyasi “partlayış” həmişə daxildən yetişir - xalqın hakimiyyətdən narazılığı artarsa və qanuni çıxış tapa bilmirsə. Ancaq bu inqilabi "dinamit" nə vaxt və nədən partlayır və ən əsası, bu "inqilabi partlayışın" enerjisi hara, kimə qarşı və kimin xeyrinə yönəldiləcək - burada, necə deyərlər, variantlar artıq mümkündür.
İndi xatırlayaq: 2018-ci ildə Ermənistan çətin bir hakimiyyət keçidi ilə üzləşdi. Ermənistan prezidenti və hərbi cinayətkar Serj Sarkisyanın ikinci səlahiyyət müddəti başa çatırdı və eyni zamanda ölkə prezident üsul-idarəsindən parlament idarəçiliyinə keçirdi. Serj Sarkisyan əsas səlahiyyətləri özü ilə götürərək baş nazir kürsüsünə keçməyə ümid edirdi. Amma bir çox erməni seçicilər bu variantdan açıq şəkildə razı deyildilər. Ermənistanda inqilabi partlayış, ümumiyyətlə, çox böyük ehtimal idi. Amma müxtəlif növ QHT-lərin köməyi ilə ilk növbədə bunu qaçılmaz etdilər. Və ikincisi...
Yenə bədii ədəbiyyatda inqilabçılar adətən nəcib və savadlı demiurqlar kimi göstərilir. Əslində isə inqilabın əsas hərəkətverici qüvvəsi, istəniləndən daha çox, kütlələr olur.
“Minval artıq Paşinyanın tərəfdarlarına erməni müstəqil mediasının verdiyi xarakteristikanı təqdim etmişdi: Bu, “paytaxtın mərkəzində Maştots prospektində alt paltarını asmağa belə utanmayan xalqdır; Sevan gölündə xalatla çimənlərdir”. “Həmişə seçkilərin saxtalaşdırılması və çirkli işlər üçün istifadə olunan, amma indi qürurlu vətəndaşlar kimi görünən kişilərdir. Kənddən şəhərə gəlmiş, amma ikinci sosializasiyanı yaşamayan kütlədir, öz gigiyenasına bir qəpik də xərləməyən, qırxılmayan, inqilab zamanı qəfildən meydana çıxan və küçələri bağlayıb sonda kabab bişirən insanlardır. Bu cür kütlələri idarə etmək çox asandır”.
Və nəticədə, “Qarabağ klanı”nın kriminal diktaturasını devirdikdən sonra, Ermənistan, üzr istəyirəm, sadəcə “bir pisliyi başqası ilə əvəzlədi”. Ölkə meydanda şüarlar səsləndirərək nazirləri küçə səsverməsi ilə təyin etməyi təklif edən biri baş nazir olsu. 2016-cı ildə Lələtəpə döyüşlərindəki məğlubiyyətdən sonra danışıqları irəli aparmaq əvəzinə, öz komandasında qatı "qırğıları” toplayan və “yeni ərazilər üçün yeni müharibə” hazırlayan biri baş nazir oldu. Şuşada sərxoş rəqslər edən, Araik Arutyunyanın andiçmə mərasimini ora daşıyan və “Qarabağ Ermənistandır, nöqtə!” deyən bir baş nazir. Qarabağ klanı devrildikdən sonra normal bir hökumət qurmaq tarixi şansı boş yerə qaçırıldı. Və nəticədə - 44 günlük müharibə, şərti sərhəddə provokasiyalar, Qarabağda separatçı layihənin yenidən başlanması və Azərbaycana qarşı terror müharibəsi cəhdləri; hansılar ki, 2023-cü ilin sentyabrında qarşısı alındı…
İndi də həmin “idxal” hökumət sistemli şəkildə danışıqları pozur və Azərbaycanla gərginləşdirmə oyununun yeni mərhələsinə başlayır.
Soruşmaq istərdim: bu 1000-ə yaxın QHT-nin “sahibləri” – bilmirdilər ki, kimləri hakimiyyətə sürükləyirlər? Və bütün bunlar tamamilə təsadüfən baş verdi? Yoxsa onların planlarına sadəcə olaraq “yeni ərazilər üçün yeni müharibə” daxil idi?
Bu suallara səmimi cavabların rəsmi şəkildə açıqlanacağı ehtimalı çox azdır. Ona görə də düşünmək və nəticə çıxarmaq öz öhdəmizdədir. Xüsusən də QHT-lərin əsl məqsədlərinə dair, əgər onların sayı qəfildən dəfələrlə artırsa...
Yazının orjinalının linki: https://minval.az/news/124425701
Nurani,
Minval.az
XƏBƏR LENTİ
06 Noyabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ