Onlayn ictimai-siyasi qəzet
DİQQƏT! Günəş "oyanmağa" başladı - Yer kürəsini nələr gözləyir?
Alimlər deyirlər ki, nisbətən sakit 10 illik müddətdən sonra Günəş indi oyanmağa başlayır və bu, Yer kürəsində problemlər yarada bilər
Aktiv dövrlərində ulduzumuzda baş verən günəş fırtınaları elektrik şəbəkəsindən GPS siqnallarına qədər hər şeyə təsir edən elektromaqnitli enerji partlayışları yaradır. Günəş maksimumları adlanan bu dövrlər təxminən hər 11 ildən bir baş verir.
Musavat.com "Insider"ə istinadən xəbər verir ki, Günəş maksimumları keçmişdə problem olmasa da, elm adamları elektrik enerjisi və internetə bağlılığımızın bizi bu təsirlərə daha həssas edə biləcəyi barədə xəbərdarlıq edirlər.
Günəşin qütbləri yerini dəyişir
Günəş mərkəzindən qızan böyük bir plazma topudur. Yüklü hissəciklərin plazması səthə qədər qaynayır, soyuyur və sonra yenidən nüvəyə enir. Konveksiya adlanan bu hərəkət qütblərdə güclü maqnit sahələri və günəşin səthində daha kiçik, yerli maqnit sahələri yaradır.
Reading Universitetinin kosmos fizikası professoru Metyu Ovens deyir ki, Günəş hər 11 ildən bir "qeyri-sabit" olur. Başqa sözlə, ulduzun maqnit sahələri o qədər dəyişkən olur ki, onun tarazlığı pozulur, nəticədə Günəşin şimal və cənub qütbləri birdən-birə yer dəyişir.
Uçuşlar dayandırıla bilər
Bu balanssızlıq Günəşin səthindəki maqnit sahələrinin zədələnməsinə səbəb olur və bu sahələr xeyli aktivləşir. O zaman Günəş maksimuma çatır. Maksimum dövrlərində Günəşin Yerə enerji göndərmə ehtimalı daha yüksəkdir. Günəşin yerli maqnit sahələrinin daha da qarışması və toqquşması nəticəsində partlayışlar baş verə bilər. Bu partlayışlar zamanı ayrılan enerji və yüklü hissəciklər daha sonra kosmosa atılır. Günəşdən gələn bu enerji atmosferimizin yuxarı hissəsindəki yüklü hissəciklər təbəqəsi olan ionosferi pozaraq Yerə təsir edə, hətta hava nəqliyyatında ciddi problemlər yarada bilər.
Professor Metyu Ovens deyib: "Kosmik iqlim uçuşları dayandıra bilər. ABŞ Federal Aviasiya Administrasiyası həm radio, həm də peyk rabitəsi olmadan uçuşlara icazə verməyəcək".
Elektrik cərəyanları kəsilə bilər
Geomaqnit qasırğası ionosferin maqnit yükünü pozduğu üçün ionosfer təbəqəsində cərəyanlar yaradır.
Üst atmosferimizdəki bu cərəyanlar yerdəki hissəciklərlə qarşılıqlı əlaqədə olur. Bu qarşılıqlı təsir güclü elektrik cərəyanları yaradır. Cərəyanlar elektrik şəbəkəsini gərginləşdirərsə, transformatorlar partlaya bilər. Zədələnmiş transformator böyük problem deyil, problem odur ki, Ovensin sözlərinə görə, böyük bir geomaqnit qasırğası "ekvatora qədər qütb işıqları yarada bilər" ki, bu da bir çox transformatorun eyni anda partlamasına və ya bütün şəbəkənin bağlanmasına səbəb ola bilər.
XƏBƏR LENTİ
09 Oktyabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ