Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Musavat.com xəbər verir ki, rusiyalı politoloq Sergey Marqedonov Ermənistanın daxili ideoloji xəttində ciddi dəyişikliklərin getdiyini, rəsmi İrəvanın kilsənin ictimai-siyasi nüfuzunu sistemli şəkildə azaltdığını bildirib. Onun sözlərinə görə, hakimiyyət ənənəvi dini-siyasi dayaqların yerinə “real Ermənistan” adlı yeni kimlik modeli formalaşdırmağa çalışır. Bu yanaşma həm tarixi yaddaşın, həm milli özünüdərkin, həm də dövlətçilik konsepsiyasının yenidən qurulması ilə müşayiət olunur.
Marqedonov hesab edir ki, hazırkı kurs yalnız ayrı-ayrı kadr və struktur dəyişiklikləri deyil, daha geniş ideoloji dönüşün göstəricisidir. Paşinyan komandasının əsas məqsədi qarşıdan gələn siyasi mərhələ ərəfəsində kilsənin potensial mobilizasiya gücünü məhdudlaşdırmaq və ictimai narazılığın birləşdirici platformasını neytrallaşdırmaqdır. Xüsusilə Arxiyepiskop Bağrat Qalstanyanın ötən il rəhbərlik etdiyi hərəkatın geniş sosial dəstək toplaması kilsənin siyasi proseslərdə yenidən təsirli fiqura çevrilə biləcəyi ehtimalını artırır və bu, hakimiyyət üçün risk kimi dəyərləndirilir.

Politoloq bildirir ki, İrəvan yalnız taktiki manevrlərlə kifayətlənmir, Ermənistanın milli-dövlətçilik layihəsini bütövlükdə yenidən işə salmağa çalışır. Bu çərçivədə Qarabağ mövzusu erməni kimliyinin mərkəzi simvolundan çıxarılır, diasporun daxili proseslərə təsiri məhdudlaşdırılır, “soyqırımı” və tarixi travma əsasında qurulan identitetin yerinə “bugünkü Ermənistan” anlayışı əsas kimi təqdim olunur. Marqedonovun qənaətinə görə, Paşinyan hakimiyyəti ölkəni postsovet və postimperiya yaddaş yükündən azad edərək daha təcridçi və praqmatik dövlət modelinə keçirməyə çalışır.
Bu proses fonunda Erməni Apostol Kilsəsi uzun əsrlər boyu daşıdığı siyasi-dialogik funksiyalardan uzaqlaşdırılaraq yalnız məişət və dini ayinləri icra edən struktura çevrilir. Kilsə artıq nə siyasi bəyanatlar vermək, nə ictimai təşəbbüslərə liderlik etmək, nə də diaspora ilə əvvəlki ideoloji əlaqələri qorumaq imkanını saxlayır. Bu isə tarixi institutla dövlət arasında qarşıdurmanı daha da dərinləşdirir.
Marqedonov xəbərdarlıq edir ki, baş verənlər qısamüddətli dövrdə hakimiyyətə sabitlik qazandırsa da, uzunmüddətli perspektivdə Ermənistan cəmiyyəti üçün identitet boşluğu, ideoloji parçalanma və radikal qrupların yaranması riskini artırır. Kilsə hələ də geniş psixoloji və tarixi dayaqlara malik olduğu üçün onun sistemdən sıxışdırılması sosial-siyasi bərabərliyi poza bilər.
Beləliklə, Ermənistanda kilsə-dövlət münasibətləri yeni mərhələyə daxil olub. İrəvan kimlik və ideoloji əsasların yenidən qurulması prosesini davam etdirir və bu transformasiya təkcə daxili siyasi sabitliyə deyil, regiondakı gələcək balanslara da təsir göstərə bilər.
Musavat.com
07 Noyabr 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ