Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Fitch Ratings Beynəlxalq Reytinq Agentliyi Cənubi Qafqaz ölkələrində bank sektorunun icmalını açıqlayıb. Musavat.com açıqlanan sənədə istinadən xəbər verir ki, icmalda kredit portfelində dollar kreditlərinin payı nisbətən yüksək olan Gürcüstan bankları üçün ölkədəki siyasi böhranın uzanması və investorların inamını sarsıtması perspektivi əsas risk kimi qiymətləndirilib.
Belə ki, region ölkələri arasında Gürcüstan bankları kredit portfelinin dollarlaşmasına görə liderdir: "Bölgədə dedollarizasiya son illərdə pərakəndə kreditləşmənin artımı və milli valyutaların dayanıqlılığı ilə dəstəklənib. Bununla belə, Gürcüstanda (2024-cü ilin sonunda kreditlərin 43 faizi) və Ermənistanda (33 faizi) dollarlaşma yüksək olmaqla bu ölkələrdəki banklar üçün əsas risk olaraq qalır. Siyasi böhran və sərmayəçilərə qarşı təzyiqlər davam edərsə, Gürcüstan bankları xüsusilə həssas ola bilər. Xarici likvidlik və məzənnə ilə bağlı bu risklər suveren reytinq proqnozuna uyğun olaraq yüksək reytinqli Gürcüstan bankları üzrə mənfi proqnozlarda əksini tapıb”.
Bildirilir ki, Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan bankları son iki ildə regionun yüksək iqtisadi artımından və artan biznes həcmlərindən faydalanmağa davam edir. Fitch hesab edir ki, bu vəziyyət Rusiya ilə ticarətin artması, pul köçürmələrinin həcmi, xammalın yüksək qiymətləri ilə bağlıdır. Bölgədəki bir çox banklar 2022-2024-cü illərdə rekord yüksək gəlir əldə etdiklərini bildiriblər. İcmala görə, Ermənistan və Gürcüstanda bankların yüksək kapitallaşması tarixi orta göstəricilərdən yüksək olan gəlirliliklə daha da möhkəmlənir və aktivlərin keyfiyyətinin potensial zəifləməsi və milli valyutaların ucuzlaşmasına qarşı etibarlı bufer təmin edir. Azərbaycanda sürətli kredit artımı və əhəmiyyətli dividend ödənişləri kapital göstəricilərinə təzyiq göstərir, lakin agentlik güclü gəlirlilik şəraitində kapitallaşmanın məqbul qalacağını gözləyir.
2024-cü ildə Azərbaycanın bank sektoru üçün kapitalın gəlirliliyi (ROE) göstəricisi təxminən 17 faiz, Gürcüstanda 25 faiz, Ermənistanda 27 faiz təşkil edib.
Güclü iqtisadi artım və sağlam kredit artımı regionda bankların kredit keyfiyyət göstəricilərinin davamlı yaxşılaşmasına dəstək verir: "Bununla belə, onsuz da aşağı səviyyədə olan problemli kreditlərin azalma imkanları məhduddur. Müsbət dinamika, xüsusilə də əvvəldən qalan risklərin əhəmiyyətli dərəcədə azaldığı Azərbaycanda özünü göstərib. Bu, cəmlənmiş və dollarlaşdırılmış korporativ risklərdən daha çox yerli valyutada qarışıq pərakəndə, mikro və kiçik və orta sahibkarlıq kreditlərinə keçid, eləcə də dövlət tənzimlənməsinin təkmilləşdirilməsi sayəsində mümkün olub"
Fitch hesab edir ki, regionda bankların likvidlik mövqeləri əlverişlidir: "2022-ci ildə qeyri-rezidentlərin güclü axınından sonra Ermənistan və Gürcüstanda əmanətlərin artımı yavaşlayıb. Gürcüstan banklarının likvidliyi siyasi risklərə baxmayaraq, 2024-cü ilə qədər sabit qalıb və möhkəm sektor göstəriciləri sayəsində xarici investorlara çıxışı davam edib. Azərbaycanın likvidlik əmsalı MDB+ regionunda ən güclülər arasındadır və 73 faiz likvidliyi göstərir”.
Musavat.com
05 Mart 2025
04 Mart 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ