Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Suriyanın uzun illərdir hakimiyyətdə olan lideri Bəşər Əsəd ölkəni gizlilik və aldatma ilə müşayiət olunan dramatik bir qaçışla tərk edib.
Musavat.com xəbər verir ki, bu barədə Reuters 14 fərqli mənbədən əldə etdiyi məlumatlara əsasən məlumat yayıb.
Məlumatda qeyd olunur ki, Əsəd son günlərində hətta öz yaxın çevrəsini də aldatmaq məcburiyyətində qalıb.
Son anlar: Gizli planlar
Qaçışından bir neçə saat əvvəl Əsəd Suriyanın Müdafiə Nazirliyində 30-a yaxın yüksək rütbəli hərbi və təhlükəsizlik rəsmisi ilə görüş keçirib. O, Rusiyadan hərbi dəstəyin yolda olduğunu bildirərək, ordunu müqavimət göstərməyə çağırıb. Lakin bu çağırışların arxasında onun Moskvaya qaçış planları var idi və bu barədə hətta öz ailəsi və əsas komandirləri belə məlumatlandırılmamışdı.
Əsəd şənbə günü prezident sarayından ayrılarkən yardımçılarına evinə gedəcəyini bildirib. Lakin o, birbaşa hava limanına yollanıb və radarları gizli saxlamaq üçün transponderi söndürülmüş təyyarə ilə paytaxtı tərk edib. Onun qardaşı Mahir Əsəd belə, qaçış planından xəbərsiz olub və ayrı bir helikopterlə İraqa, oradan isə Rusiyaya qaçmağa məcbur qalıb.
Tərk edilmiş saray
Əsəd və ailəsi – həyat yoldaşı Əsma və üç uşağı Rusiyanın Latakiya yaxınlığındakı Hmeymim hərbi bazasına, oradan isə Moskvaya gediblər. Prezident sarayına daxil olan müxalif qüvvələr və vətəndaşların sosial şəbəkələrdə paylaşdığı görüntülər ailənin tələsik şəkildə sarayı tərk etdiyini göstərir. Qaz sobasında qalmış yeməklər və ailə fotoalbomları kimi şəxsi əşyalar dramatik qaçışın sübutu kimi qiymətləndirilir.
Rusiya və İran dəstəyini geri çəkdi
Əsədin qaçışı, əsas müttəfiqləri olan Rusiya və İranın ona hərbi dəstək göstərməməsi ilə əlaqələndirilir. Rusiyanın Prezidenti Vladimir Putin, Moskvada keçirilən görüş zamanı hərbi müdaxilə çağırışlarına mənfi cavab verib. Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov bildirib ki, hazırda Rusiya üçün əsas prioritet Ukraynadakı münaqişədir.
İran rəsmiləri ilə keçirilən görüşlər də nəticəsiz qalıb. Suriyanın gələcəyinə dair konkret addımların olmaması Əsədi təkbaşına qaçmaq məcburiyyətində qoyub.
Hakimiyyətin sonu və yeni dövr
Əsədin qaçışı ilə onun 24 illik hakimiyyəti və Əsəd ailəsinin Suriyada yarım əsrlik hökmranlığı sona çatdı. Bu hadisə 13 il davam edən vətəndaş müharibəsini də qəfil sonlandırdı.
Suriya artıq keçid dövrünə qədəm qoyub. Beynəlxalq ictimaiyyət və ABŞ, məzhəbəsiz, daha inklüziv bir idarəetmə modelinin qurulması üçün çağırışlar edir. Əsədin hakimiyyətindən sonra Suriyanın gələcəyi ilə bağlı gözləntilər hələ də qeyri-müəyyənliyini qoruyur.
Moskvanın diplomatik koordinasiyası
Əsədin qaçışını təmin etmək üçün Moskva Suriya hava məkanının təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə qonşu ölkələrlə koordinasiya aparıb. Mənbələrdən üçü bildirib ki, Rusiya Əsədin olduğu təyyarənin qonşu dövlətlər tərəfindən tutulmaması və ya hədəfə alınmaması üçün diplomatik səylər göstərib.
Qətər və Türkiyədən reaksiya yoxdur
Qətərin Xarici İşlər Nazirliyi bu mövzuda sualları dərhal cavablandırmayıb. Reuters isə HTŞ-dən (Təhrir əş-Şam) şərh ala bilməyib. Türkiyənin hökumət rəsmisi Əsədin təyyarəsinin Türkiyə hava məkanından istifadə etməsi ilə bağlı Rusiyadan heç bir rəsmi tələb gəlmədiyini bildirib. Ankaranın qaçışı asanlaşdırmaq üçün HTŞ ilə əməkdaşlıq edib-etməməsi barədə açıqlama verilməyib.
Əsədin baş nazir ilə son danışığı
Əsədin baş naziri Məhəmməd Cəlali, Əsədin hakimiyyətdə olduğu son saatlarda onunla son dəfə telefon əlaqəsi qurduğunu açıqlayıb. “Şənbə günü saat 22:30-da mən ona Homsdan Latakiyaya böyük miqyasda əhalinin köçürülməsi və küçələrdə çaxnaşmanın hökm sürdüyünü bildirdim”, – deyə Cəlali Əl Ərəbiyyə telekanalına müsahibəsində bildirib. Əsəd isə cavabında sadəcə, “Sabah görəcəyik” deyib.
Cəlalinin sözlərinə görə, bazar günü səhər yenidən Əsədə zəng etməyə çalışsa da, heç bir cavab ala bilməyib.
Böyük qaçışın detallarını gözləyən dünya
Əsədin qaçışı ilə bağlı yaranan suallar hələ də tam cavablandırılmayıb. İddialar, xüsusilə Qətər və Türkiyənin bu prosesdəki rolu ilə bağlı beynəlxalq ictimaiyyət arasında ciddi müzakirələrə səbəb olub. Suriya hakimiyyətinin süqutundan sonra bölgədəki güc balansı və gələcək siyasi proseslər diqqət mərkəzində qalmaqdadır.
Mənbə: https://www.reuters.com/world/
Musavat.com
14 Dekabr 2024
13 Dekabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ