Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Trampın Ukraynaya soyğunçu təklifi: “Versal müqaviləsindən də sərt” - DETALLAR ÜZƏ ÇIXDI
The Daily Telegraph qəzetinin məlumatına görə, ABŞ prezidenti Donald Tramp administrasiyası Ukraynaya ölkənin təbii sərvətləri, neft və qaz yataqları, limanları və digər strateji infrastrukturunun Vaşinqtonun nəzarətinə verilməsini təklif edib.
Qəzetin əldə etdiyi sənədlərə əsasən, bu şərtlər Ukraynanın bütün əsas iqtisadi sahələrini əhatə edir.
ABŞ-ın Ukraynaya qoyduğu tələblər
Mənbəyə görə, Vaşinqton Ukraynada hasil edilən resurslardan əldə olunan gəlirin yarısını və eyni zamanda üçüncü tərəflərə verilən bütün yeni hasilat lisenziyalarının dəyərinin 50%-ni öz nəzarətinə götürməyi planlaşdırıb. Razılaşmada göstərilib ki, ABŞ bu gəlirlər üzərində “arrest” qoyacaq.
Musavat.com xəbər verir ki, qəzetin məlumatına görə, danışıqlara yaxın mənbələrdən biri bu prosesi belə izah edib:
“Əvvəlcə bizə ödəyin, sonra uşaqlarınızı yedizdirin.”
Həmçinin, gələcəkdə veriləcək hasilat lisenziyaları üçün ABŞ-ın üstünlük hüququnun olması nəzərdə tutulurdu. Bu o deməkdir ki, Ukraynada ixrac üçün yararlı mineral ehtiyatlar aşkarlanan zaman ABŞ şirkətləri bu resursların ilk alıcısı olacaqdı.
Zelenskinin ilkin təklifi və gözlənilməz nəticə
The Daily Telegraph yazır ki, Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski əvvəlcə özü ABŞ-a ölkədəki nadir metalların hasilatında pay təklif edib. Onun məqsədi Ukraynaya Amerika şirkətlərini cəlb edərək Rusiyanın hücumlarının qarşısını almaq olub. Lakin Zelenski gözləmədiyi sərt şərtlərlə qarşılaşıb.
Məqalədə qeyd edilir ki, ABŞ-ın Ukraynaya təklif etdiyi iqtisadi tələblər məğlub olmuş dövlətlərə tətbiq edilən şərtlərə bənzəyir və hətta İkinci Dünya müharibəsindən sonra Almaniya və Yaponiyaya qoyulan maliyyə sanksiyalarından daha sərtdir.
The Telegraph müqayisə apararaq vurğulayır ki, əgər bu razılaşma qəbul edilsəydi, onun şərtləri Versal müqaviləsindən sonra Almaniyanın ödədiyi təzminatlardan daha ağır olardı. Xüsusilə, Ukraynanın ÜDM-indən çox böyük bir hissəsinin ABŞ-a yönləndirilməsi planlaşdırıldığı üçün, bu razılaşma ölkənin iqtisadi suverenliyinə ciddi zərbə vuracaqdı.
Zelenski Trampın şərtlərini rədd etdi
Nəticədə, Ukrayna prezidenti bu razılaşmadan imtina edib. The Telegraph qeyd edir ki, Zelenskiyə təqdim olunan sənədlər onun gözlədiyindən daha sərt olub və iqtisadi asılılıq baxımından Ukraynanın öz müstəqilliyini qoruya bilməyəcəyi bir vəziyyət yaradacaqdı.
Bu xəbər beynəlxalq arenada geniş müzakirələrə səbəb olub. Bir tərəfdən, bəzi ekspertlər ABŞ-ın Ukrayna ilə bağlı iqtisadi strategiyasının onun müstəqilliyini zəiflədə biləcəyini bildirirlər. Digər tərəfdən, Tramp administrasiyasının bu cür tələblərlə çıxış etməsi onun Ukrayna müharibəsinə münasibətində yeni yanaşmanı ortaya qoyur.
Məsələ ilə bağlı nə Tramp administrasiyası, nə də Ukrayna hökuməti rəsmi şərh verib. Lakin bu məlumatlar, ABŞ-Ukrayna münasibətlərində gizli məqamların olduğunu və tərəflər arasında ciddi fikir ayrılıqlarının yarandığını göstərir.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
20 Fevral 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ