Onlayn ictimai-siyasi qəzet
ABŞ Prezidenti: “İran xalqı rejimi devirməyə məcbur ola bilər”
Musavat.com xəbər verir ki, ABŞ Prezidenti Donald Tramp İranla bağlı diplomatik gərginliyə dair kəskin bəyanatla çıxış edib. O, İranın ABŞ ilə diplomatik danışıqlardan imtina etməyə davam edəcəyi təqdirdə, bunun nəticələrinin ağır olacağını bildirib. Trampın fikrincə, əgər Tehran geri çəkilməsə, ölkə daxilində xalq rejimi devirmək məcburiyyətində qala bilər.
Açıqlama, Trampın iştirak etdiyi qapalı təhlükəsizlik müşavirəsində səsləndirilib və daha sonra Ağ Ev tərəfindən mətbuata ötürülüb. Ağ Ev sözçülərinin bildirdiyinə görə, bu bəyanat Vaşinqtonun İranla bağlı dəyişən strateji xəttini əks etdirir.
Trampın çıxışının əsas tezisləri:
• “Biz İran xalqının tərəfindəyik. Əgər İran rejimi diplomatiyadan imtina edərsə, xalq öz taleyini əlinə almaq məcburiyyətində qalacaq.”
• “ABŞ rejimi devirmək üçün deyil, nüvə silahlarının yayılmasının qarşısını almaq üçün buradadır.”
• “Amma əgər İran rəhbərliyi danışıqlardan qaçarsa, dünya xalqın öz gücü ilə hərəkət etdiyinə şahid ola bilər.”
Ağ Ev: “Hədəf rejim deyil, proqramdır”
Bununla belə, Ağ Ev rəsmiləri Trampın fikirlərinə aydınlıq gətirərək, ABŞ-ın məqsədinin İran rejimini devirmək deyil, onun nüvə proqramını dayandırmaq olduğunu bildirib. Bildirilib ki, Birləşmiş Ştatlar İranın atom enerjisi üzrə fəaliyyətlərini nəzarətə almaq və MAQATE çərçivəsində şəffaflıq təmin olunmasını istəyir.
Hazırkı mərhələdə isə İran tərəfi MAQATE ilə əməkdaşlığı rəsmi olaraq dayandırdığını elan edib. İran parlamentinin sədri Məhəmməd Qalibaf bildirib ki, bu addım ABŞ və İsrailin təzyiqlərinə cavab olaraq atılıb.
Trampın bu çıxışı və Tehranla MAQATE arasında əlaqələrin qırılması Yaxın Şərqdə növbəti gərginliyin siqnalı kimi dəyərləndirilir. Analitiklər hesab edirlər ki, bu ritorika həm İran daxilində siyasi sabitliyi, həm də regionun ümumi təhlükəsizlik balansını poza bilər.
Eyni zamanda ABŞ-İsrail ittifaqının İranın hərbi və nüvə infrastrukturuna qarşı birgə mümkün əməliyyat ssenariləri də müzakirəyə çıxarılıb. Tramp hökumətinin nümayəndələri hesab edirlər ki, İranın son aylardakı hərəkətləri və Xameneinin sərt mövqeyi vəziyyəti diplomatiyadan uzaqlaşdırır.
Trampın sözləri bir daha göstərir ki, Vaşinqton İranla dialoqa qapını açıq saxlayır, lakin bu dialoqun mümkünsüz hala gəlməsi İranda daxili gərginliyi artırmaqla yanaşı, regional qarşıdurmanı qlobal böhrana çevirmək potensialına malikdir.
Musavat.com
23 Iyun 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ