Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Musavat.com xəbər verir ki, ABŞ-ın Penn State Universitetinin alimləri süni intellekt və millimetr-dalğa radar texnologiyasını birləşdirərək telefon danışıqlarını gizli şəkildə dinləməyi mümkün edən təəccüblü sistem hazırlayıblar. Yeni texnologiya telefonun qulaqcıq hissəsindən yayılan zəif vibrasiyaları tutaraq, onları süni intellekt vasitəsilə yazıya çevirir və beləliklə, söhbətin məzmununu ortaya çıxarır.
Aparılan sınaqlarda bu sistem telefon danışıqlarını təxminən 3 metr məsafədən 60 faiz dəqiqliklə transkribə edə bilib. Yəni istifadəçi danışıqlarını eşidilməz hesab etsə də, telefonun nazik titrəyişləri uzaqdan radar vasitəsilə tutulub oxuna bilir.
Alimlərin sözlərinə görə, bu iş 2022-ci ildə həyata keçirilmiş ilkin araşdırmaların üzərində qurulub. O vaxt sistem yalnız əvvəlcədən müəyyən olunmuş 10 sözü tanıya bilmiş və maksimum 83 faiz dəqiqlik əldə etmişdi. İndi isə texnologiya daha mürəkkəb və davamlı nitqin transkripsiyasını həyata keçirə bilir, lakin səs-küylü radar məlumatları səbəbindən dəqiqlik müəyyən qədər aşağı düşür.
Tədqiqatın aparıcı müəllifi, doktorantura tələbəsi Suryoday Basak bildirib:
“Telefonla danışanda, qulaqcıqdan gələn vibrasiyaların cihazı necə titrətdiyini hiss etmirik. Amma bu vibrasiyalar radarlarla tutulduqda və süni intellekt vasitəsilə analiz edildikdə söhbətin məzmununu öyrənmək mümkündür. Bu araşdırmanı biz məhz insanları bu real risklər barədə xəbərdar etmək üçün həyata keçirmişik.”
Mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər ki, bu texnologiyanın inkişafı gələcəkdə məxfilik hüquqları üçün ciddi risklər yarada bilər. Çünki istifadəçilərin xəbəri olmadan telefon vibrasiyalarını izləyərək onların danışıqlarını gizlicə oxumaq mümkündür.
Tədqiqatçılar bildirirlər ki, məqsəd bu texnologiyanın sui-istifadəsinin qarşısını almaq və cəmiyyəti mümkün təhlükələr barədə məlumatlandırmaqdır.
Musavat.com
22 Avqust 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ