Onlayn ictimai-siyasi qəzet
İran Azərbaycanı hədələyir, İsrailə isə “ehtiyatlı ol” deyir - VİDEO
İsrail mediası: “Azərbaycan-Ermənistan gərginliyinin səbəbkarı İrandır”
Zəngəzur dəhlizi “sionistlərin və NATO-nun layihəsi”dir?
İsrailin nüfuzlu nəşrlərindən olan “i24news.tv” “Iran issues threatening message to Azerbaijan, adds warning: Israel, beware” (İran Azərbaycana təhdid mesajı verir, xəbərdarlıq da əlavə edir: İsrail, ehtiyatlı ol) adlı məqaləsində deyilir ki, İran Ermənistanla Azərbaycan arasında münaqişəni qızışdırır, İrəvana silah və dəstək verir.
İran Cənubi Qafqaz regionunda münaqişənin yeni mərhələsini fəal şəkildə alovlandırır. Avropa İttifaqı və ABŞ-ın himayəsi altında Azərbaycan və Ermənistan arasında aparılan barışıq səyləri fonunda İran son həftələr Ermənistanda revanşist əhval-ruhiyyəni qızışdırmaq üçün səy göstərir və Hindistandan silah alışında vasitəçilik edir. Ermənistana hərbi dəstək verir.
İranın rəsmi mənbələrinin, xüsusən də İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) rəsmi Telegram kanalının məlumatına görə, cümə günü, sentyabrın 8-də İran Quru Qoşunlarının bölmələri və ola bilsin ki, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun bölmələri də Azərbaycan sərhədi yaxınlığında cəmləşib. Helikopterdən çəkilən və Telegram-da yayımlanan videoda İranın bir neçə zirehli texnikası sərhəddə-Araz çayı yaxınlığında görünür.
Başqa bir videoda isə İran qoşunlarının Ermənistanla sərhəd yaxınlığında yerləşdiyi göstərilir. Oxşar məlumat Hizbullah terror təşkilatının Telegram kanalı vasitəsilə də paylaşılıb və İran qüvvələrinin yerləşdiyi yerləri göstərən xəritə yerləşdirilib.
İnqilab Keşikçiləri Korpusunun ardınca digər qurumlar da təkcə Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevi deyil, həm də Bakının strateji müttəfiqi olan İsraili birbaşa təhdid edən video çarxlar yayaraq təbliğat kampaniyasına başlayıb. “Əliyevə xəbərdarlıq” adlı videoçarxda “İsrail, ehtiyatlı ol” sözləri ilə başlayan musiqi ilə ərazi zəbtini (ehtimal ki, Azərbaycan ərazisini) əks etdirən silahlar və təlimlər nümayiş etdirilir.
İran hərbi mövcudluğunu yalnız sərhədlə məhdudlaşdırmaya bilər. Rusiya mənbələri Tehranın İrəvanla razılaşdıraraq öz silahlı qüvvələrini Ermənistan ərazisinə daxil edə biləcəyini ehtimal edir. Ermənistan Ukraynada münaqişə başlayandan Rusiyaya hərbi texnikanın ötürülməsi üçün kanallardan biri olub. Bu addım Azərbaycan və Türkiyənin Zəngəzur nəqliyyat dəhlizinin yaradılmasının qarşısını almaq məqsədi daşıyır. İran “sionistlərin və NATO-nun layihəsi” adlandırdığı bu dəhlizi Şərqdən Avropaya Rusiyadan yan keçən alternativ yollardan biri hesab edir. İranın fikrincə, bu dəhliz İranın Ermənistanla əlaqəsini kəsəcək, beləliklə, həm İslam Respublikasına, həm də İslam Respublikasından gizli daşımalar üçün əsas kanal əldən çıxacaq.
Tehranın Ermənistanı gücləndirmək üçün dörddə bir milyard dollar dəyərində Hindistan silahı alması üçün lobbiçilik etməsinin səbəblərindən biri də budur. Küveytin “Al-Jarida” qəzetinin məlumatına görə, son bir ayda Rusiya, İran və Hindistanın Ermənistana xeyli miqdarda yüksək keyfiyyətli silah və hərbi texnika ötürüb.
İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun Qüds qüvvələri xüsusi bölməsindəki adı açıqlanmayan mənbə “Al-Jarida”ya təsdiqləyib ki, bura dronlar, qoşunların daşınması üçün maşınlar, yer-yer və yer-hava raketləri, həmçinin radarlar daxildir. Bunlar rus və hind mənşəli sistemlər. Mənbənin sözlərinə görə, “bu hərəkətlər Azərbaycan, Türkiyə və İsraili Ermənistanın Sünik bölgəsini işğal etməkdən çəkindirmək üçün güc balansı yaratmaq məqsədi daşıyır”. O, izah edib ki, “Moskva və Tehranın əldə etdiyi kəşfiyyat məlumatı” azərbaycanlıların Rusiya, Ermənistan, İran və Hindistan arasında quru əlaqəsini kəsmək niyyətində olduğunu təsdiqləyir.
Mənbə üzə çıxarıb ki, İranın ali dini lideri Ayətullah Xameneyi şəxsən bunun qarşısını almaq üçün “Ermənistan müqavimət göstərə bilməyəcəyi təqdirdə İran silahlı qüvvələrinin müdaxiləsi tələbi ilə” əmr verib. Mənbənin məlumatına görə, İran Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahı İran ermənilərinə təlim keçmək və İrəvanda hərbi xidmətə yerləşdirmək üçün Xamneyidən icazə alıb. Bildirilir ki, “SEPAH bir il əvvəl erməni iranlılara İran hərbi pilotsuz uçan aparatlarını idarə etməyi öyrətməyə başlayıb, çünki onlar rusiyalı kadrların təlimi zamanı qarşılaşdıqları çətinliklərdən fərqli olaraq, fars dilini bildikləri üçün əməliyyat proqramlarını tez qavraya bilirlər".
Cənubi Qafqazda Ermənistanın iştirakı ilə silahlı münaqişə baş verərsə, ehtimal ki, İran və Rusiya da bu münaqişədə iştirak edəcək. Ola bilsin ki, Azərbaycanın son aylarda daha çox İsrail silahlarını almasının səbəbi budur.
2023-cü ilin avqustunda İsrailin Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiya Araşdırmaları Mərkəzi təhlil dərc edərək Ermənistanın İranın Azərbaycana qarşı (proxy war) proxsi müharibəsində alətə çevrildiyini vurğuladı.
Sənəddə qeyd olunub ki, İran adi hərbi güc baxımından nisbətən zəif ölkədir və ənənəvi olaraq birbaşa qarşıdurmadan çox asimmetrik müharibəyə arxalanır. İran raketlər, dronlar və digər vasitələrdən istifadə etməklə özünün asimmetrik imkanlarını gücləndirməyi bacarıb. Bu məsələdə Tehranın üstün tərəflərindən biri də Ermənistandan Azərbaycana qarşı istifadədir.
Təhlildə o da vurğulanıb ki, İranın Suriyadakı keçmiş səfiri Mehdi Sobhani Ermənistana səfir təyin edilib. İranın Dəməşq və Beyrutdakı səfiri vəzifəsi təkcə diplomatik əhəmiyyət kəsb etmir, həm də hərbi rütbə daşıyır. Səfir Livan Hizbullahı, Əsəd rejimi və SEPAH ilə koordinasiyaya cavabdehdir. Sobhaninin təyinatı İrəvanın Tehran üçün hərbi əhəmiyyətini ortaya qoyur və SEPAH-ın Azərbaycanla gərginliyi artırmağı planlaşdırdığını göstərir.
Elbəyi HƏSƏNLİ, SÜRİX 
XƏBƏR LENTİ
24 Noyabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ