Onlayn ictimai-siyasi qəzet
İndi Ukraynada döyüşə dronlar gedir – İlginc təhlil
Ukraynadakı müharibədə cəbhə xətti getdikcə sabitləşir və buna səbəb dronların sürətli inkişafı və kütləvi istehsalıdır.
Musavat.com xəbər verir ki, bu, The Wall Street Journal-ın hazırladığı materialda əksini tapıb.
Qəzetin yazdığına görə, pilotsuz uçuş aparatları indi döyüş meydanında üstünlük təşkil edərək, hər iki tərəfin əsgərlərinin məhv olmaq təhlükəsi altında sığınacaqlardan çıxaraq hücuma keçməsinin qarşısını alır.
Pilotsuz təyyarələr minalar yerləşdirə, sursatdan tutmuş dərman ləvazimatlarına qədər çoxsaylı zəruri şeyləri çatdıra, hətta yaralıları və ya ölüləri təxliyə edə bilir. Amma daha önəmlisi odur ki, onlar cəbhə xəttində istənilən hərəkəti izləyir, düşmənin qoşun və texnikasına zərbə endirmək üçün yüksək imkana malik olurlar.
Kəşfiyyat dronları
Müharibə başlayandan bəri Ukrayna rusların hərəkətlərini izləmək üçün havadan çəkiliş üçün nəzərdə tutulmuş dronlardan fəal şəkildə istifadə edir. Əvvəlcə analitik qrupları yaddaş kartlarında saxlanılan qeydləri olan ekranları izləyirdilər, lakin sonradan dronlar şəkilləri real vaxtda ötürmək üçün təkmilləşdirilərək artilleriyaçılara atəşi hədəfə yönəltməyə imkan verdi. Bununla belə, tərtibatçılar daha sonra başa düşdülər ki, ucuz və sadə modifikasiya bu dronları ölümcül edə bilər: "Texnoloqlar anladılar ki, 3D printerdə yaradılmış sadə pəncəyə bənzəyən qurğu uzaqdan idarəetmə vasitəsi ilə işə salınaraq qumbara buraxa bilər. Partlayış bir əsgəri yaralaya və ya öldürə, ya da lyukdan düşərsə, zirehli maşını partlada bilər". Zaman keçdikcə əsgərlər daha çox partlayıcı əlavə etməyin yollarını sınaqdan keçirdilər, məsələn, sovet döyüş sursatından əldə edilən partlayıcıları əridib yeni, daha yüngül plastik mərmilərə tökdülər.
WSJ-nin qeyd etdiyi kimi, heç bir yenilik Ukraynadakı müharibəyə fiber optik kabelli (FPV) hücum dronlarından daha böyük təsir göstərməyib. Onlar raketlərlə eyni partlayıcı təsirə malik olmasalar da, daha dəqiqdirlər və Ukraynanın nəhəng istehsal həcmi onlardan oxşar təsir üçün istifadə etməyə imkan verir: "FPV-lər, raketlərdən fərqli olaraq, yerli və aşağı qiymətə istehsal oluna bilən texnologiyadan istifadəyə görə rusları çəkindirmək üçün bir xilas yolu oldu".
Məhz belə dronların çoxalması cəbhə xəttində hərəkətin ləngiməsində əsas rol oynayıb. Təmas xəttindən 20 kilometr məsafədə olan hər şey indi FPV-lər üçün hədəfə çevrilə bilər. Və onları istehsal etmək o qədər ucuzdur ki, hər iki tərəf onları istənilən hədəfə - hətta tək bir piyadaya da sərf edə bilər.
Nəşrin qeyd etdiyi kimi, müharibə zamanı pilotsuz təyyarələr sahəsində yeniliklərin əksəriyyəti Ukrayna tərəfi tərəfindən hazırlansa da, fiber optik kabelli dronların əsas modifikasiyasına - müdaxilənin öhdəsindən gəlməyə qadir olan pilota fiber optik kabelin əlavə edilməsində öncüllük ruslarda olub.
Ukrayna da öz növbəsində qaranlıqda fəaliyyət göstərə bilən "Vampire" pilotsuz təyyarəsini hazırlayıb. "Vampire" əvvəlcə Ukrayna qoşunları tərəfindən kiçik pilotsuz təyyarələrin istifadə edə bildiklərindən daha böyük partlayıcılar atmaq üçün istifadə edilib.
Pilotsuz təyyarələr indi hər şeyi cəbhəyə çatdırır: yemək və sudan tutmuş döyüş sursatına qədər, əsgərləri döyüş meydanının ən təhlükəli yerlərindən keçmək məcburiyyətindən azad edir.
Pilotsuz təyyarə istehsalçıları indi də yaralı və ölü əsgərləri təxliyə etmək üçün istifadə oluna bilən pilotsuz nəqliyyat vasitələri, qayıqlar və bütün ərazi nəqliyyat vasitələri ilə təcrübələri davam etdirirlər. Bəzi məlumatlara görə, Ukrayna hücum planları hazırlayan dron üzərində işləyirlər.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
14 Iyul 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ