Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Dünyanın gözü yenidən Suriyada: Türkiyənin yeni hərbi əməliyyatı gündəmdə
Dünya ekspertləri Suriyadan gələn yeni “qaynar xəbərləri” diqqətlə izləyir. Türkiyə mediasının məlumatına görə, Türkiyə Silahlı Qüvvələri Suriyada PKK və onunla əlaqəli təşkilatlara qarşı yeni hərbi əməliyyata hazırlıq görür. Rəsmi təsdiq olmasa da, bu məlumatlar Ankaranın terrora qarşı sərt mövqeyini bir daha təsdiqləyir.
Türkiyə dəfələrlə bəyan edib ki, PKK terrorçularının Suriyada mövcudluğu qəbuledilməzdir. Əslində, bu cür sərhəd əməliyyatları Türkiyə üçün yenilik deyil. Türk komandoları həm Suriyada, həm də İraqda buna bənzər əməliyyatlar həyata keçiriblər.
Prezident Əliyevin mövqeyi: Türkiyənin haqlı tələbi
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev yerli televiziya kanallarına verdiyi son müsahibədə Türkiyənin terrorla mübarizə səylərini dəstəkləyərək bildirib:
“Terrorun, xüsusilə PKK terrorunun əziyyətini çəkən Türkiyə haqlı olaraq öz sərhədləri xaricində də bu terrorun məhv edilməsini tələb edir. Və yalnız tələb etmir, buna nail olur.”
Türkiyə mediasında yayılan bu məlumatlar rəsmi əməliyyat əmri olmasa da, PKK-ya ünvanlanmış qeyri-rəsmi ultimatum kimi qəbul edilə bilər: “Silahları könüllü olaraq yerə qoyun və hərbi əməliyyatlara səbəb olmayın.” Ankara isə PKK-nın bu tələbi yerinə yetirməyəcəyi halda hərbi güc tətbiq etmək üçün həm iradəyə, həm də gücə malik olduğunu dəfələrlə göstərib.
Türkiyənin BMT-dəki daimi nümayəndəsi Əhməd Yıldız da Təhlükəsizlik Şurasının iclasında bildirib:
“Suriyada PKK/YPG və İŞİD kimi terror təşkilatlarına yer yoxdur.”
O, həmçinin PKK-nın Suriyada təbii qaz və neft resurslarına nəzarətinə son qoyulmasını tələb edib.
Qərbin rolu və Türkiyənin iradəsi
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan, Almaniya xarici işlər naziri Annalena Berbok ilə görüşündə bildirib ki, “PKK/YPG Suriyadakı kürdləri təmsil etmir” və bu təşkilatların terror fəaliyyətlərindən istifadə etməsi qəbuledilməzdir.
Türkiyə bu təşkilatların tərksilah olunmasını və Suriyanın suverenliyinin qorunmasını tələb edir. Ankara, həmçinin, öz sərhədlərində terror mövcudluğuna dözməyəcəyini xarici tərəfdaşlarına açıq şəkildə bəyan edir.
PKK-nın Suriyadakı mövcudluğu uzun illər ərzində Hafiz Əsəd və Bəşər Əsəd rejimləri tərəfindən dəstəklənib. Eyni zamanda, Avropa və ABŞ PKK ilə birbaşa əməkdaşlıq etməsə də, onunla əlaqəli YPG qüvvələrinə dəstək göstəriblər. Xüsusilə YPG qüvvələri “Suriya Demokratik Qüvvələri” adı altında birləşdirilib və bu, onların mövqelərini gücləndirib.
Bu gün isə vəziyyət dəyişib. Türkiyə artıq 2003-cü ildəki vəziyyətdə deyil və Qərbin PKK/YPG ilə əməkdaşlıq siyasəti fonunda Ankara sərt mövqeyindən geri çəkilmək niyyətində deyil.
Geosiyasi mənzərə
Hazırkı beynəlxalq kontekst – Ukrayna müharibəsi, ABŞ-da Donald Tramp administrasiyasının hakimiyyətə qayıdışı və Qərbin öz müttəfiqlərini tez bir zamanda tərk etməsi – PKK/YPG-nin gələcək perspektivlərini sual altına qoyur. Qərbin yeni şəraitdə PKK-ya dəstək verməsi həm siyasi, həm də hərbi baxımdan böyük risklər daşıyır.
Türkiyə, Suriyada PKK və onunla əlaqəli qruplara qarşı hərbi əməliyyat üçün hazır vəziyyətdədir. Ankara açıq şəkildə bəyan edir ki, terror təşkilatlarının sərhədlərində mövcudluğuna dözməyəcək və bu məsələdə həm siyasi iradəyə, həm də hərbi gücə malikdir. Qərb ölkələrinin PKK-ya münasibəti və Ankara ilə əməkdaşlıq perspektivləri isə yaxın dövr üçün əsas geosiyasi suallardan biri olaraq qalır.
QEYD: YAZI SİYASİ ŞƏRHÇİ NURANİ XANIMIN YAZISI ƏSASINDA HAZIRLANIB: https://minval.az/news/124441975
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
13 Yanvar 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ