Onlayn ictimai-siyasi qəzet
ABŞ və Rusiya rəhbərləri arasında baş tutan son telefon danışığında Yaxın Şərqdə alovlanan İran–İsrail münaqişəsinin qarşısını almaq üçün Moskvanın vasitəçilik təşəbbüsü gündəmə gətirilib.
Musavat.com xəbər verir ki, Prezident Donald Tramp və Vladimir Putin arasında aparılan danışıqlarda Tramp Rusiyanın bu prosesdə rol almasını dəstəklədiyini bildirib. İddiaya görə, İsrail də bu təklifə prinsipial olaraq müsbət yanaşıb.
Yeni diplomatik kanal: Moskva
Amerika KİV-lərinin məlumatına görə, Tramp bu təklifi İsrail tərəfi ilə də bölüşüb və Tel-Əviv bu ideyanı rədd etməyib. Əksinə, İsrail rəhbərliyi münaqişənin genişlənməsinin qarşısını almaq üçün Rusiyanın neytral vasitəçi kimi çıxış edə biləcəyini qəbul edib. Bu, İsrailin regional təhlükəsizlik maraqları fonunda situasiyanı sabitləşdirmək üçün diplomatik imkanları qiymətləndirdiyini göstərir.
Rusiya Prezidenti Vladimir Putin isə həm İsrail, həm də İranla təmaslar quraraq, özünün tərəfsiz və balanslı vasitəçi kimi çıxış edə biləcəyini bildirib. Moskva həm İran, həm də İsraillə əlaqələrini qoruyub saxlayan nadir güclərdən biridir və bu baxımdan, Kreml Yaxın Şərqdə yeni diplomatik rol oynamağa can atır.
Bəzi beynəlxalq müşahidəçilər hesab edirlər ki, Rusiya bu təşəbbüslə həm də regionda təsir imkanlarını genişləndirmək, həm də ABŞ-la əlaqələri müəyyən səviyyədə stabilləşdirmək istəyir. ABŞ tərəfindən bu vasitəçilik təklifinin dəstəklənməsi isə göstərir ki, Vaşinqton özü də bu gərginliyin daha da böyüməsindən narahatdır.
Hazırda İsrail və İran arasında qarşılıqlı raket və hava zərbələri davam edir. Təl-Əvivin açıqlamasına görə, İranın nüvə və hərbi infrastruktur obyektləri hədəfə alınıb, Tehran isə buna cavab olaraq İsrailin mülki və hərbi hədəflərini vurduğunu bildirir.
İndiki mərhələdə tərəflər arasında birbaşa təmas mümkün görünməsə də, Rusiyanın iştirakı ilə diplomatik vasitəçilik kanallarının işə düşməsi atəşkəs üçün ilk addım ola bilər. Moskvanın həm Tehran, həm də Tel-Əvivlə açıq diplomatik münasibətlərə sahib olması bu rolu yerinə yetirmək üçün ciddi platforma yaradır.
Azərbaycan üçün önəmli siqnallar
Maraqlıdır ki, bu prosesdə adı çəkilən vasitəçi ölkələrdən biri də Azərbaycandır. Hər iki tərəflə strateji əlaqələri olan Azərbaycan rəsmi şəkildə təşəbbüsdə yer almasa da, vasitəçilik səviyyəsində iştirakı ehtimal olunan əsas regional aktor kimi tanınır.
BELƏLİKLƏ:
ABŞ-ın təklifi və Rusiyanın reaksiyası fonunda İran–İsrail qarşıdurmasında yeni diplomatik mərhələyə keçid baş verə bilər. Əgər Moskvanın vasitəçiliyi ilə atəşkəs istiqamətində razılıq əldə olunsa, bu, həm region üçün sabitlik, həm də böyük güclər arasında nadir diplomatik əməkdaşlıq nümunəsi ola bilər.
Musavat.com
16 Iyun 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ