Amerika Qarabağın bərpasına, mina terroru ilə mübarizəyə dəstək verməyi “unudur”...

Qərbin Azərbaycana münasibətdə daim ikili standartlar tətbiq etməsi, qərəzli münasibəti barədə minlərlə fakt var. Bunların sırasına daha biri əlavə olundu. Belə ki, ABŞ Senatı Ukrayna, İsrail və Tayvana 95,34 milyard dollarlıq yardım paketinin ayrılması ilə bağlı qanun layihəsini təsdiq edib. Senatda keçirilən səsvermə nəticəsində qanun layihəsi qəbul olunub. Bu layihə Ukraynaya 60 milyard dollardan çox maliyyə vəsaiti ayrılmasını nəzərdə tutur. Senatdakı səsvermədən sonra qanun layihəsi Nümayəndələr Palatasına göndəriləcək. 

Əlbəttə, istənilən halda humanizm, siyasi tərəfdaşlıq və digər prizmalardan yanaşanda ABŞ-ın kritik dönəmlər yaşayan ölkələrə yardım ayırması təbiidir. Ancaq ortada bu faktlar da var ki, ABŞ heç də humanizm prinsiplərindən çıxış etmir, onun özünün ikili yanaşmaları var. Söhbət ondan gedir ki, hansısa bir erməninin Qarabağdan könüllü köçüb getməsinə görə özünü yırtan Amerika 30 il erməni separatçıların darmadağın etdiyi Qarabağın bərpasına, işğaldan azad edilən ərazilərin minalardan təmizlənməsinə ötən 4 il ərzində heç bir vəsait, yardım ayırmayıb. Hansı ki, xüsusilə mina terroru ilə mübarizə ümumbəşəri məsələdir. Digər tərəfdən, Azərbaycan antiterror koalisiyasının sadiq üzvü kimi, faktiki olaraq Qarabağda terror yuvasını məhv edib və indi separatçı rejimin mina terroru ilə mübarizə aparır. ABŞ bu məsələdə qeyri-səmimiliyini, qərəzini bir daha nümayiş etdirmiş olur.

Elşən Musayev

Demokratik Maarifçilik Partiyasının sədri, deputat Elşən Musayev Birləşmiş Ştatların nə zamansa dəyişəcəyinə inanmır: “Amerika yüz il əvvəl də belə olub, 200 il sonra da belə olacaq. Onlar üçün humanizm, ədalət, həqiqət anlayışları yalnız öz maraqlarına uyğun gələndə prioritetə çevrilir. Uyğun gəlməyəndə isə dərhal gözdən itirlər. Sadəcə, məsələ burasındadır ki, mina terroru ilə mübarizə ümumbəşəri mövzuların ən qloballarındandır. Və ya nə nəzərdən qaçsa da, mina məsələsi dünya dövlətlərinin, ələlxüsus da böyük dövlətlərin nəzərindən qaçmamalıdır. Amma göründüyü kimi, ABŞ məlum istiqamətdə heç bir təşəbbüsün, hərəkətliliyin yiyəsi deyil. 4 ildir tamaşa edir. Azarkeşi olduqlarına pulları, paraları, milyardları kisə-kisə verməyi bacarır, fəqət başını qaldırıb sağa-sola, ətrafa, digər lazımlı nöqtələrə baxmağa ərinir, açıq ayrı-seçkilik edir, hikkə edir, ədalətsizlik edir. 4 il müddətində ABŞ ancaq Qarabağdan köçən ermənilərin dərdini çəkdi, amma 30 il boyunca Azərbaycanın haqqının pozulmasını, doğma torpaqlarımızda törədilən vəhşilikləri görmədi, haqqında danışdığımız mina qurbanlarının siyahısına nəzər yetirmədi, ATƏT-in Minsk Qrupundakı fəaliyyətsizliyindən utanmalı olduğu halda, BMT-nin qətnamələrini BMT-nin əvəzinə icra edən Azərbaycana qarşı haqsız və lüzumsuz siyasət yürütdü.

Odur ki, Qərbin səmimiyyətinə əvvəl olduğu kimi, bundan sonra da qətiyyən inanmaq olmaz. Belələrinə güvənmək, bel bağlamaq olmaz. Onlarla heç bir halda bir yola çıxmaq olmaz. Və bura qədər necə bütün məsələlərimizi, hər şeyi özümüz həll etmişiksə, bundan sonra da öz ayağımız üzərində dayanaraq, sadəcə, özümüzə güvənərək davam etməliyik".

Sona Əliyeva

Sabiq deputat, siyasi təhlilçi Sona Əliyeva ABŞ-ın bu ikiüzlülüyünün başadüşülən olduğunu diqqətə çatdırdı. Onun sözlərinə görə, əslində Birləşmiş Ştatlar Azərbaycana qarşı hər zaman ikili standartlar çərçivəsindən çıxış edib: “Hələ 1992-ci ildə Azərbaycan əraziləri işğala məruz qaldığı halda ABŞ bədnam "907-ci maddəyə düzəliş" etdi, bununla da işğalçı Ermənistana yox, işğala məruz qalan ölkəmizə qarşı sərt addımlar atdı. Sonrakı illərdə Bakı beynəlxalq terrorizmlə mübarizədə Qərb koalisiyasının yanında yer almaqla həmin bədnam düzəliş “donduruldu”. Amma tam ləğv olunmadı. 1994-cü ildə atəşkəsin imzalanmasından sonra Qarabağdakı separatçılara milyonlarla dollar vəsait ayırırdı. Bu proses 2020-ci ilin 44 günlük şanlı Vətən müharibəsinə qədər davam etdi. Əslində 27 il ərzində Vaşinqton terrorçulara maliyyə yardımı ayırmaqla bölgədə terrorizmin “dayanıqlı mayalanması”na şərait yaradırdı. ABŞ əslində ovcunun içindəki qapazaltı dövlətlərə maliyyə yardımı ayırmaqdadır. Ukrayna, Moldova, Tayvan və Ermənistan kimi ölkələr də bu qəbildəndir. Çünki həmin dövlətlərin xarici siyasətini Birləşmiş Ştatlar birbaşa müəyyən edir. ABŞ-ın maliyyə donorluğu etdiyi ölkələr Amerikanın sözündən bir vergül də kənara çıxa bilməzlər. Məhz bu baxımdan, ABŞ-ın Azərbaycanın işğaldan azad olunan ərazilərinə maliyyə yardımı ayırmamasında təəccüblü heç nə yoxdur. Ona görə ki, Azərbaycan müstəqil siyasət yürüdür. Öz xarici siyasət kursunu özü müəyyənləşdirir. Birləşmiş Ştatlar isə tarix boyu belə dövlətlərlə işləməyib. Ən azından işləyə bilməyib. Çünki bu, onun maraqlarına uyğun deyil. ABŞ o ölkələrə maliyyə yardımı ayırır ki, ya həmin dövləti böyük siyasi fəlakət gözləyir, ya da bu ölkə xaotik və faciəvi durumdadır. Dünyaya “demokratiya” istehsal edən Birləşmiş Ştatlar əslində getdiyi ölkələrə ən amansız faciələri aparıb. Düşünürəm ki, ABŞ-ın həmin maraqlar qarşılığında Azərbaycana maliyyə yardımı ayırmasındansa, öz göbəyimizi özümüzün kəsməyimiz daha məqsədəuyğundur. Ən azından, kənardan gələn təhlükələrdən və xaosdan sığortalanmış olarıq".

Əli Orucov

AMİP liderinin köməkçisi, politoloq Əli Orucov isə söylədi ki, ABŞ-ın ikili standartları yeni deyil və bundan sonra da bu halları müşahidə edəcəyik: “Bu münasibətdən ən çox əziyyət çəkən ölkələrdən biri, bəlkə də birincisi Azərbaycandır. 1988-ci ildən Ermənistan tərəfindən təcavüzə məruz qalan, 30 ildən çox 20 faizi işğal altında və 1 milyondan çox qaçqını olan Azərbaycana qarşı 907-ci düzəlişin tətbiqi bu ədalətsiz yanaşmanın ən bariz nümunəsidir. Vaşinqton üçün demokratiya, insan haqları, humanizm kimi dəyərlər milli maraqlarını pərdələmək üçün bir vasitədir. Ukrayna ilə Rusiyanı, İsraillə İslam dünyasını üz-üzə qoymaqla ABŞ öz strateji və "dünyaya ağalıq" siyasətini həyata keçirir. Azərbaycan hələ ki bu planların içində yoxdur. Baxmayaraq ki, Azərbaycanla ABŞ arasında partnyorluq münasibətlərinin genişləndirilməsi tədbirləri haqqında sabiq prezident Heydər Əliyevin 1997-ci ildəki sərəncamı var, həmçinin Azərbaycanla ABŞ arasında müxtəlif sahələri əhatə edən 95 rəsmi sənəd imzalanıb və hər iki dövlət strateji əməkdaşlıq mövcuddur, lakin Ağ Ev heç də həmişə sadiqlik, etibarlılıq nümayiş etdirməyib. Heç Ukraynaya 60 milyard dollarlıq maliyyə vəsaitinin ayrılması vaxtında həyata keçirilmədi və bu gecikmə böyük itkilərə, dağıntılara səbəb oldu. Azərbaycan Ermənistanın işğalına məruz qaldığı 30 il ərzində əraziləri minalarla, partlayıcı qurğularla və digər təhlükəli vasitələrlə çirkləndirilib. İşğalçı dövlət bu günədək də həmin ərazilərin xəritəsini Bakıya verməkdən imtina edir, ya da qeyri-dəqiq xəritələr verir. Bunun da bədəlini yüzlərlə mülki Azərbaycan vətəndaşı öz həyatı və sağlamlıqları ilə ödəyir. İndiyədək yüzlərlə şəxs həlak olub, yüzlərlə vətəndaşımız ağır bədən xəsarətləri alıb. Minalarla, partlayıcı qurğularla və digər təhlükəli vasitələrlə çirkləndirilmiş əraziləri təmizləmək üçün milyonlarla vəsait və on illiklər lazımdır. Bütün bunları Azərbaycan dövləti təkbaşına edir. Ancaq proses uzandıqca insanların həyatları da risk altında qalmaqda davam edir. Humanizm nöqteyi-nəzərindən də buna ABŞ-ın seyrçi qalması təəssüf və təəccüb doğurmaya bilməz. Əgər ABŞ həqiqətən də regionda sülh və təhlükəsizliyin bərqərar olmasını, Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin normallaşmasını, ləyaqətli sülhün imzalanmasını istəyirsə, o zaman mina terrorunun aradan qaldırılmasına, çirklənmiş ərazilərin təmizlənməsinə maddi və texniki dəstək verməlidir. Mina terroru çağdaş dünyamızda ən qlobal və təhlükəli problemə çevrilib. ABŞ dünyada sülhün və təhlükəsizliyin qorunması məsuliyyətini öz üzərinə götürən dövlətlərdən biri olaraq bu qlobal təhlükəsizlik probleminin həllinə kömək etmək öhdəliyini də unutmamalıdır. Mina terroru həm də beynəlxalq hüquqda bəşəri cinayət sayılır. ABŞ-ın və Qərbli müttəfiqlərinin illərlə bu cür ikilistandart və ikiüzlülüyünün nəticəsidir ki, dünyada müharibə ocaqlarının sayı günbəgün artır. Münaqişə zonalarında postmünaqişə dövründən sonra on minlərlə mülki insan mina terrorunun qurbanı olur. Çox təəssüf ki, Azərbaycan bu gün həm mina terrorunun, həm də Qərbin qeyri-səmimiliyinin, ədalətsiz mövqeyinin, qərəz və qeyri-humanistliyinin qurbanları sırasındadır".

Cavanşir ABBASLI,
“Yeni Müsavat”