Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Tramp ölkəsinə iddia edənin gözlərini deşərdi, yoxsa sülh imzalayardı?..
Ermənistanla sülh sazişinin yekunlaşdırılması münasibətilə sizi təbrik edirəm. Prezident Tramp həmin sazişin imzalanma və ratifikasiya prosesini səbirsizliklə gözləyir. ABŞ Dövlət Departamentinin Enerji Resursları Bürosunun baş məsləhətçisi Erik Ceykobs Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 11-ci və Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 3-cü iclaslarında çıxışı zamanı deyib.
Bildirib ki, bu, regionda davamlı sabitlik və sülhün təmin olunması ilə iqtisadi inkişafı stimullaşdıracaq. “Davamlı sülh, regional münaqişə dövrünə son qoyacaq və Cənubi Qafqaza təhlükəsizlik və rifah gətirəcəkdir. Biz, bu yolda atdığınız addımlara görə sizi təqdir edirik”, - Erik Ceykobs qeyd edib. (APA)
Necə deyərlər, çox gözəl, çox pakizə. Biz cənab Trampın Azərbaycan və Ermənistan arasında sülhün imzalanmasında maraqlı olduğuna və bunu səbirsizliklə gözlədiyinə şübhə etmək istəməzdik. Eyni zamanda amerikalı rəsminin dəhlükəsiz və rifahı təmin edəcək davamlı sülhdən bəhs etməsinin də səmimiliyinə inanmaq istərdik. Amma məsələ burasındadır ki, Azərbaycan hətta torpaqları işğal altında olduğu 30 ilə yaxın müddətdə də məsələlərin sülh yolu ilə həllinə çalışıb, məsələlərin müharibə, qan-qada müstəvisində çözülməməsi üçün əlindən gələni edib. Ermənistan isə heç cür ipə-sapa yatmayıb və yekunda baş verən savaşda minlərlə insanın qanı tökülüb.
Azərbaycan Prezidenti bu günlərdə Almaniya Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer ilə mətbuata bəyanatında həmkarının sülh çağırışlarına cavabında bir daha zəruri xatırlatmalar etdi. Və ən əsası bildirdi ki, Azərbaycan sülh müqaviləsi üçün hər hansı bir əlavə şərt irəli sürmür. Sitat: “Bizim şərtlərimiz Ermənistan üçün bəllidir, yenilik deyil. Bu şərtləri biz uzun müddət ərzində irəli sürürük. Ancaq Ermənistandan bu günə qədər hər hansı bir ciddi cavab almamışıq. Nədən ibarətdir bu? Birinci, ATƏT-in Minsk qrupu ləğv edilməlidir. İkinci məsələ Ermənistanın konstitusiyası ilə bağlıdır. Ermənistan konstitusiyasında Ermənistan müstəqillik aktına istinad var. O konstitusiyanın tərkib hissəsidir. Orada isə Azərbaycanın hüquqi, tarixi ərazisi Ermənistanla birləşməsi haqqında müddəa var və bu, bizə qarşı açıq ərazi iddiası sayılır. Ona görə Ermənistan konstitusiyasından bu bəndin çıxarılması bizim legitim tələbimizdir. Bu iki şərt təmin olunandan sonra sülh müqaviləsini imzalanmaq üçün heç bir maneə olmayacaq. Necə deyərlər, top Ermənistanın tərəfindədir. Əgər Ermənistan doğurdan da sülh müqaviləsini imzalamaq istəyirsə, Azərbaycanın bu iki legitim şərtini qəbul etməlidir”.
Almaniya prezidentinə deyilənlər kifayət edir ki, Azərbaycanla Ermənistanın sülh imzalamasını “səbirsizliklə” gözləyənlər hesabını götürsün. Bunun ardınca mesajlar Ermənistana, Paşinyan hakimiyyətinə ünvanlanmalıdır. Sülhə doğru gedən yola minalar düzən Ermənistandır. Ən azı iki adda MİNAnın adı ən yüksək səviyyədə çəkilib: Minsk Qrupu və Konstitusiya!!! Buyursun, cənab Tramp desin, görək ABŞ-nin ərazilərinə iddia edən hansı ölkə ilə birtərəfli qaydada sülh imzalayardı? Nəinki imzalamaz, həmin ölkənin və rəhbərinin gözlərini deşərdi! Məsələn, İran ABŞ-nin ərazilərinə iddia etmir, amma Pentaqon təkcə son həftədə üçüncü təyyarədaşıyan gəmilərlə bu ölkənin sərhədlərinə doğru yaxınlaşır, bu ölkənin başına od ələmək üçün tədarük görür. İrana qarşı əməliyyat olacaqsa, o halda bütövlükdə bölgəmizdə dəhşətlər yaşanmayacaqmı? Məncə, sülhpərvər lider gərək belə məsələlərə bir az həssas yanaşsa, daha yaxşı olardı və bəyanatlarında daha səmimi görünərdi. O halda “Nobel” Sülh Mükafatını da haqq edərdi. Sülh yaxşı şeydir, amma gərək hamı prinsiplərə əməl eləsin…
Məsələn, necə olur ki, ABŞ İran üzərindən Ermənistana Hindistan silahlarının daşınmasına təpki göstərmir, “bu, sülhü pozur, yerinizi bilin”, demir, amma ərazisi bu gün də atəşə tutulan Azərbaycanın sülh bağlaması üçün tələskənlik edir?
Deyək ki, Bayden Amerikasının, Blinkenin əsəri idi Ermənistanla imzalanan xartiya. Bəs, Almaniyadakı ABŞ hərbi texnikasının “hərbi təlim” üçün Ermənistana daşınması nə deməkdir? Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhün imzalanmasından ötrümü daşınır Amerika hərbi texnikaları?
Ermənistana çoxmu güvənirlər Amerikada? Bu, həmin Ermənistandır ki, Azərbaycanın COP29-a evsahibliyi etməsinə etiraz etməsə də, sonradan tədbirdə iştirak etməyən yeganə ölkə oldu. Prezident İlham Əliyevin dediyi kimi, “xüsusilə indiki şəraitdə - Azərbaycanla Ermənistan arasında normallaşma prosesinin uğurla getdiyi bir zamanda Ermənistan tərəfinin bu beynəlxalq konfransı boykot etməsi başadüşülən deyildi”. Bütün bunlar bəlkə ABŞ üçün xırda məsələdir. Amma Azərbaycan üçün olduqca vacib mövzulardır. Çünki ərazilərimizə iddianın əksini tapdığı konstitusiyasını dəyişməsə, sülh imzalansa belə, sabah onun arxasından qaçacaq oyuncaq Ermənistan. Yaxud elə sülhün imzalanmasından bir neçə saat sonra Paşinyanın kabinetinə girib, onu güllələsələr, imzalanan sənədin taleyi necə olacaq? Ermənistan üçün terror adi haldır, elə Bakı ilə anlaşma ərəfəsində parlamentin güllə-boran edilməsi də unudulmayıb. 44 günlük müharibədən sonra Paşinyanın kabinetinə soxulub, onun pasportunu belə, oğurlamışdılar. Ararat Mirzoyanın ağız-burnunu qana boyadıqlarını da unutmamışıq. Ona görə də Co Baydenin hakimiyyətdən gethaget vaxtında Azərbaycan və Ermənistanı təcili sülh bağlamağa çağırmasına bənzər mövqelərə ehtiyac yoxdur. Bizim xalqımız da, dövlətimiz də, dövlət başçımız da hər zaman sülh mövqelidir, Bakının haqlı tələblərini İrəvana çatdırsınlar, əməl etmələrini istəsinlər! Onda sülh də olacaq, Zəngəzur dəhlizi də…Sülh üçün tramplin sayılan vacib mövzular var, oradan başlamaq lazımdır!
Elşad PAŞASOY 
XƏBƏR LENTİ
05 Aprel 2025
04 Aprel 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ