Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Putin “tunelin sonunda müəyyən işıq var” dedi – Ukraynada müharibə bitir?
Rusiya prezidenti Vladimir Putin Pekində bildirib ki, Ukrayna sülh sazişi ilə razılaşmasa, Rusiya bütün məqsədlərinə çatana qədər mübarizə aparacaq.
Musavat.com xəbər verir ki, Vladimir Putin bu sözləri Pekində keçirilən kütləvi hərbi paradda iştirakdan sonra keçirilən mətbuat konfransında deyib.
“Ukraynadakı müharibənin tezliklə bitib-bitirməyəcəyi” sualına Putin belə cavab verib: “Tunelin sonunda müəyyən işıq var. Əgər biz sağlam düşüncədən istifadə etsək, düşünürəm ki, bu münaqişəyə son qoymaq üçün məqbul həll yolu ilə razılaşmaq olar. Əks halda, biz bütün problemləri hərbi yolla həll etməli olacağıq”.
Putin həmçinin Rusiyanın Ukraynanın şərqində Rusiya qüvvələrinin ələ keçirdiyi Donbas bölgəsindən imtina etməyəcəyini vurğulayıb və Ukraynanın NATO üzvlüyünə can atmaması və etnik ruslara qarşı “ayrı-seçkiliyə” son qoyulması tələblərini təkrarlayıb. Ukraynadakı müharibəyə gəlincə, Tramp Putini buna son qoymağa razı salmağa çalışır. Putin Trampı tərifləsə də, müharibəni bitirməyə də tələsmir. Tramp həmçinin Putini Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski ilə görüşməyə razı salmağa çalışıb. Rusiya lideri sentyabrın 3-də "mən belə bir görüşün mümkünlüyünü heç vaxt istisna etməmişəm. Amma bunun mənası varmı? Gözləyib görək" deyib.
Putin həmçinin nəticə çıxarmaq üçün belə danışıqlara hazırlaşmaq lazım olduğunu deyib və əlavə edib ki, Zelenski istənilən vaxt onunla görüşmək üçün Moskvaya gələ bilər. Bu açıqlamaya cavab olaraq Ukraynanın xarici işlər naziri bu təklifin qəbuledilməz olduğunu bildirib. Zelenski daha əvvəl Putini onunla görüşməkdən imtina etməkdə ittiham edərək, Trampı Rusiyaya qarşı sanksiyaları və Ukraynaya müdafiə yardımını artırmağa çağırıb. Sentyabrın 3-də Pekində hərbi parad keçirilərkən Tramp Ağ Evdə yenicə inauqurasiya edilmiş Polşa prezidenti Karol Navrotskiy ilə görüşüb və jurnalistlərə deyib ki, Prezident Putinə deyəcək heç nə yoxdur. O, mənim mövqeyimi bilir və Ukraynadakı müharibənin dayandırılması ilə bağlı bir növ qərar verəcək".
Müxbirlərdən biri Trampa administrasiyasının Rusiyaya qarşı hər hansı daha sərt addım atmadığını, məsələn, Rusiya neftini alan Hindistana qarşı sanksiyaların ikinci raundunu tətbiq etməməsinin səbəbini soruşub. Tramp əsəbiləşərək, “mənə deyirsən ki, heç nə etməmisən? Mən hələ ki, ikinci və üçüncü mərhələni etməmişəm”, - deyə cavab verib.
Politoloq Qabil Hüseynli Musavat.com-a deyib ki, Vladimir Putinin 3 sentyabrda Pekindəki hərbi parad sonrası verdiyi açıqlamalar, Rusiyanın Ukrayna müharibəsindəki strateji dəyişikliyini ortaya qoyur: “Putin bir tərəfdən “tunelin sonunda işıq var” deyə saziş imkanından danışır, digər tərəfdən isə “bütün məqsədlərə hərbi yolla çatmaq”la hədələyir. Putin Donald Trampın vasitəçilik təklifini alqışlasa da, bunun konkret plana çevrilməsi üçün heç bir addım atmır. Əksinə, Zelenskinin Moskvaya gəlməsi təklifini irəli sürür. Aydındır ki, bu təklif qəbuledilməz bir şərt kimi irəli sürülür. Bu, Putin üçün vaxt qazanma və Qərbi yorma strategiyasının bir hissəsidir. Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin bu təklifi “öncədən qəbuledilməz” adlandırması da boşuna deyil. Çünki Putin danışıqlar masasında uduzacağını bildiyi üçün masa arxasına keçmək istəmir”.
Politoloq deyir ki, Trampın administrasiyası Rusiyaya qarşı əlavə sərt tədbirlər tətbiq etməyə tələsmir: “Tramp sanksiyaların növbəti mərhələlərini ləngitməklə Rusiyaya nəfəslik verir. Bununla yanaşı Avropa Ukraynaya dəstəyini əsirgəmir. Böyük Britaniyanın müdafiə naziri Con Healeyin açıqlamaları, Avropanın Ukraynaya dəstəyinə olan inamını göstərir. Healey, Trampın Putinə təzyiqini alqışlasa da, öz təzyiqlərinin davam edəcəyini bildirir. Fransa prezidenti Makronun Könüllülər koalisiyası isə Avropanın ABŞ-dən asılı olmadan da hərəkət edə biləcəyini nümayiş etdirir. Bu, Putin üçün narahatedici bir inkişafdır, çünki o, Avropanın Ukrayna məsələsində birləşməyəcəyinə ümid edirdi. Putin, danışıqlar ehtimalını qeyd etdiyi eyni çıxışında, hərbi hədələrini də təkrar edir. Bir gecədə 500-dən çox pilotsuz təyyarə və 24 raket buraxılması, onun hərbi yolla həll təhdidinin boş olmadığını göstərir. Lakin bu, elə bir hərbi güc nümayişi deyil ki, Ukraynanı diz çökməyə məcbur etsin. Əksinə, bu, Rusiyanın qəzəbinin və acizliyinin ifadəsidir. Putin Ukraynanın NATO üzvlüyündən imtina etməsini, Donbasdan çəkilməsini və etnik ruslara "ayrı-seçkiliyə" son qoymasını tələb edir. Bu, əslində, Ukraynanın tam təslim olması deməkdir. Ukrayna bunu heç vaxt qəbul etməyəcək. Ona görə də, Putin üçün yeganə çıxış yolu, ya tam miqyaslı hərbi hücuma davam etmək, ya da nəticəsiz bir atəşkəs razılaşması imzalamaqdır. Birincisi, Rusiyanı daha da dərin bir böhrana aparar, ikincisi isə onu tamamilə məhv edər”.
Politoloq qeyd edib ki, Rusiya Ukraynada strateji olaraq uduzmaqdadır. Bu baxımdan Rusiya liderinin sülh danışıqları taktikasına artıq heç kimi inanmır: “Trampın vasitəçiliyi isə konkret nəticə verməyən bir ümiddir. Bu vəziyyətdə yeganə real həll yolu, Ukraynaya dəstəyin davam etdirilməsi və Rusiyaya qarşı iqtisadi və hərbi təzyiqlərin artırılmasıdır. Çünki Rusiya ancaq güc dilində danışır, eyni zamanda güc dilini qəbul edir”.
E.MƏMMƏDƏLİYEV,
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
05 Sentyabr 2025
04 Sentyabr 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ