Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Kuleba Hindistana niyə getmişdi? Ukrayna yeni müttəfiqləri uzaqlarda arayır...
Ukraynanın xarici işlər naziri Dmitri Kulebanın Hindistana iki günlük səfəri başa çatıb. O Dehliyə hindli həmkarı Subrahmanyam Jaishankarın dəvətiylə səfər edib. Bu Dmitri Kulebanın xarici işlər naziri vəzifəsində Hindistana ilk səfəridir. Dəyişən Ukrayna xarici işlər nazirləri 7 il ərzində Hindistana səfər etməyiblər. Hazırkı səfərin məqsədi Hindistan-Ukrayna münasibətlərini gücləndirməkdir. Təsadüfi deyil ki, Kuleba Ukraynanın Hindistanı güclü beynəlxalq səsi olan mühüm qlobal güc adlandırıb. Hindistanın son illərdə ABŞ və Avropa ölkələri ilə artan əməkdaşlığı Kiyevin diqqətini çəkib. Kiyev Hindistanın hərbi texnikasına da maraq göstərir.
Kuleba səfərdən əvvəl verdiyi açıqlamada Kiyevin iki ölkə arasında münasibətlərə önəm verdiyini söyləmişdi. “Ukrayna-Hindistan əməkdaşlığı Kiyev üçün vacibdir” deyən Kuleba əlaqələri canlandırmağa çalışacağını vurğulayıb. Kuleba bu zaman Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski ilə Hindistanın baş naziri Narendra Modi arasında dialoqa əsaslanıb. Narenda Modi qısa müddətdə telefonla həm Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski, həm də Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə telefonla danışıb. Bu Dehlinin tərəflərdən bərabər məsafə saxlamasına işarədir.
“Financial Times” dərgisinin yazdığına görə, Kuleba Dehlidəki görüşləri zamanı Hindistanı Ukraynanın mövqeyini dəstək verməyə çağırıb. Kulebanın fikrincə, Rusiya-Hindistan münasibətləri keçmiş SSRİ dövrünün ənənəsinə dayanıb və bunu dəyişmək lazımdır. Kuleba Dehlini Moskva ilə Pekin arasında artan əməkdaşlığa diqqət etməsi gərəkliyini bildirib. Bu zaman Kuleba Hindistanla Çin arasında sərhəddə tez-tez baş verən insidentlərə istinad edib. Kuleba Ukraynanın Hindistana kənd təsərrüfatı məhsulları ixrac etməyə hazır olduğunu bildirib. Bundan başqa Kuleba Ukraynadakı infrastrukturun bərpası üçün Hindistanın yatırımlarına ehtiyac olduğunu da bildirib.
Hindistan Rusiya-Ukrayna müharibəsində balanslı mövqeyini qorumağa çalışacaq. Doğrudur, baş nazir Narendra Modinin baş nazir olduğu dövrdə Dehli Vaşinqton və Brüssellə əməkdaşlığı inkişaf etdirib. Digər tərəfdən Dehli Qərb ölkələrinin Rusiyaya qarşı sanksiyalarını nəzərə almağa başlayıb. Misal üçün Hindistanın şirkətləri son aylarda Rusiyadan neft alışını azaldıblar. Bundan başqa Dehli Rusiyanın Çinlə strateji tərəfdaşlığı gücləndirməsindən də narahatdır. Buna baxmayaraq, Dehli Moskva ilə münasibətləri gərginləşdirmək də istəmir. Misal üçün Dehli müharibəyə görə Rusiyanın tənqid etməkdən çəkinir. Dehli müharibəyə son qoymaq üçün diplomatiya və dialoqun vacibliyi fikrindədir. Hindistan rəsmiləri eyni zamanda sülh səylərinə töhfə verməyə hazır olduğunu bildiriblər.
“Bloomberg” və “Reuters” agentliklərinin məlumatlarına görə, Kuleba Dehlini Sülh Forumunda iştiraka dəvət edib. Ukrayna ilə bağlı Forum yayda İsveçrədə keçiriləcək. Kiyev daha çox dövlətin bu Foruma qatılmasına çalışır. Dehli bu Forumda iştirakla bağlı qərar verməyib. Çin həmin Forumda iştirak etməyəcəyini əvvəlcədən bildirib. Pekin Rusiyanın iştirak etmədiyi Forumun keçirilməsinin əleyhinədir. Dehli Kiyevə oxşar irad bildirməsə də, Forumda iştirakın Rusiya ilə münasibətlərə mənfi təsir edəcəyindən ehtiyat edir. Buna baxmayaraq, Dehli Ukraynaya humanitar yardım göndərməkdə davam edəcək.
Elxan Şahinoğlu,
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
XƏBƏR LENTİ
27 Noyabr 2024
26 Noyabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ