Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Əli Məsimli: “Korrupsiyaya, məmur özbaşınalıqlarına qarşı mübarizənin gücləndirilməsi...”
Milli Məclisdəki büdcə müzakirələrində çıxış edən deputat Əli Məsimli 2025-ci ilin büdcəsini müsbət qiymətləndirdiyini söyləyib.
Musavat.com xəbər verir ki, o, eyni zamanda Büdcə Zərfini əhatə edən 2025-2028-ci illərə dair bir sıra fikirlərini hökumət üzvlərinin nəzərinə çatdırıb.
Qeyd edib ki, müharibədən sonra 2021-ci illə müqayisədə 2024-cü ildə büdcə gəlirləri 10 milyard manat, büdcə xərcləri isə 14 milyard manat artıb: “2025-ci illə müqayisədə 2028-ci ildə isə büdcə gəlirlərinin cəmi 1,5 milyard manat, xərclərininisə 1 milyard manat artacağı gözlənilir. Ölkəmizin hərbi-müdafiə qabiliyyətinin və təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi hələ xeyli müddət prioritet olaraq aktuallığını saxlayacaq. Bu növbəti illərdə 2025-ci ilin büdcəsində nəzərdə tutulduğundan daha çox vəsait ayrılmasını zəruri edəcək. Neft hasilatının və neft gəlirlərinin azalmağa başladığı hazırkı mərhəldə büdcəmizi potensilımıza layiq səviyyədə dayanıqlı saxlamaqdan ötrü, Neft Fondu ilə yanaşı əlavə mənbələr də tapmalıyıq. Bunun iqtisadi əsası daha möhkəm olan yolu, artım templərimizi qlobal artımla müqayisədə yox, inkişaf etməkdə olan ölkələrin orta artım göstəricisi səviyyəsinəçatdırmaq, yəni 5 faizdən yüksək artım tempinə nail olub, ona davamlı xarakter verməkdir. Bu çətin iş olsa da, bu ilin 10 ayının nəticələri göstərir ki, Azərbaycanın buna potensialı var. Sürətlənmiş artım trayektoriyasına çıxmağımıza davamlı xarakter verməkdən ötrü,islahatları dərinləşdirmək yolu ilə iqtisadi potensialımızdan istifadənin səmərəliliyini artırmaq ən optimal yoldur”.
Ə.Məsimli ardınca bildirib ki, 2015-ci ilin devalvasiyasından sonra bunun üçün yaxşı fürsət yaranmışdı. 2016-2024-cü ilin 9 ayı ərzində (2024-сü ilin 1oktyabrına qədər) Azərbaycan iqtisadiyyatına 151 milyard manat sərmayə, 159,8 milyard manat kredit və toplam isə 311 milyard manatlıq vəsait qoyulub: “Əgər həmin vəsaitin çox demirəm, kiçik bir hissəsini - 10-15 faizini, yəni 30-45 milyard manatını regionlarda yerli istehsalın inkişaf etdirilməsinə, idxalı əvəz edən məhsulların,gündəlik tələbat mallarının istehsal dairəsinin genişləndirilməsinə, rəqabətqabiliyyətli iş yerlərinin açılmasına yönəldilsəydi, keçən həmin 9 illik müddət ərzində regionların fundamental tərəqqisinin timsalında yeni bir Azərbaycan qurub-yaratmaq olardı...Ona görə də, dərinləşdirilimiş araşdırmalar əsasında, bir tərəfdən gələcəyə sərmayə qoyuluşu artırılmalı, təhsilə, elmə, ekologiyaya sərmayə qoyuluşundan səmərəli istifadə edilməli, digər tərəfdən isə regionlarda yerli istehsalın inkişafına,yeni iş yerlərinin açılmasına vəsait qoyuluşuna diqqəti artırmaq lazımdır. Əgər yerlərdə Bakıdakı orta əmək haqqının yarsından bir qədər yuxarı - 700-800 manatlıq iş yerləri açılsa, heç kim rayonlardakı ev-eşiyini atıb, bir parça çörək dalınca Bakıya gəlməz. Bu, Bakının getdikcə kəskinləşən tıxac probleminin səngiməsində də mühüm rol oynamış olar”.
Deputat ikinci mühüm məsələdən bəhs edib: “Monopoliya və ondan qaynaqlanan haqsız rəqabət yerli istehsalımızın potensialımıza layiq səviyyədə inkişafına mane olur. Azərbaycan Prezidentinin dəfələrlə dediyi kimi, “haqsız rəqabət bizim üçün böyük problemlər yaradır”... Monopolistlər öz imkanlarından istifadə edib müxtəlif üsullarla rəqiblərini sıradan çıxarırlar. Bir sıra istisnaları çıxmaq şərtilə, manopolistlər hansı sahədə bir qədər gəlir görürsə, o saat ora da əl qoymağa çalışır və fərqində deyillər ki, bunun ucbatından xeyli insan evinə bir parça çörək aparmaq imkanlarından belə məhrum edilir.Monopolistlər bir manatlıq əlavə məhsul istehsal etmədən və ya gətirmədən süni qiymət artımı hesabına əhaliyə milyard manatlarlaziyan vururlar. Ona görə də idxaldan asıllığımız çox güclüdür. Ölkəmizdə istehsalı mümkün olan şeylərin çoxu xaricdən gətirilir. İslahatları dərinləşdirməklə Rəqabət Məcəlləsinin tam gücü ilə işləyə bilməsinin təmin edilməsi işinin sürətləndirilməsi; haqsız rəqabətə qarşı və iri kapitalın sosial məsuliyyətinin gücləndirilməsi istiqamətində təsirli tədbirlər görülməli; kiçik, orta və iri biznesin fəaliyyətinin effektiv kombinasiyasına nail olmaq lazımdır. İslahatları dərinləşdirməklə monopoliyaların daha da güclənməsinə imkan verən mühitdən - kiçik, orta və iri biznesin fəaliyyətinin effektiv kombinasiyasına əsaslanan mühitə keçid, Azərbaycan üçün çox önəmli olan bir məsələnin həllini -cəmiyyətində orta təbəqənin payının artmasını da sürətləndirəcəkdir. Ona görə də obyektiv əsaslarda sahibkarlar arasında sosioloji sorğular keçirilməli və onun nəticələrindən istifadə edilməklə iqtisadiyyatda açılımlara gedilməlidir”.
Ə.Məsimli bildirib ki, korrupsiyaya, məmur özbaşınalıqlarına qarşı mübarizənin gücləndirilməsi, kölgə iqtisadiyyatının dairəsinin daraldılması, iqtisadiyyatın genişləndirilməsi,sahibkarlarla müxtəlif qurumların məhkəmə işlərində həmişə haqlının tərfəndə olan ədalətli məhkəmə sisteminin formalaşdırılması çox vacibdir.
Həmçinin qeyd edib ki, gələn il Bakıda COP 29-dan irəli gələn, eləcə də meşəçiliyə həsr olunacaq tədbir keçiriləcək:
“Bu kontekst Azərbaycanda meşələrin qorunması və genişləndirilməsi məsələsinə diqqətin daha da artırılmasını ön plana çəkir. Onsuz da iqtisadi tərəqqiyə təkan verə biləcək səviyyədən 2-3 dəfə az olan meşələrimizinn qırılmaqda davam etməsi ekologiyaya ciddi mənfi təsir göstərir. Sel təhlükəsini artırır. Həm də insanlar qışdan çıxmaq üçün lazım olan qədər oduna min manatdan və ondan da çox pul xərcləməli olurlar. Kəndlərdə bir sıra sakinlər odun almağa maddi imkanı olmadığından, həyətlərindəki meyvə ağaclarının bir hissəsini kəsib odun kimi qışa tədarük yığırlar. Bəs bu işin nəticəsi 3-4 ildən sonra necə olacaq? Ona görə də bu prosesin və meşələrin qırılmasının qarşını almaqdan ötrü Şəkinin 20-dən, Qaxın isə 30-dan artıqkəndinin timsalında Azərbaycanın qazlaşdırılmayan bütün kəndlərininqazlaşdırılması işinin sürətləndirilməsinin maliyyə təminatının gücləndirilməsi üçün zəruri tədbirlərin görülməsini, eləcə də qaz limitinin mərhələlərlə götürülməsini vacib hesab edirik”.
E.Paşasoy,
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
26 Noyabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ