Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Bunlar autizm sindromlu uşaqların sosial bacarıqlarını dəstəkləyir
“Autizm sindromu dedikdə, bura spesifik kommunikativ və sosial pozuntular, stereotip davranış, koqnitiv asinxroniya (qeyri-bərabər inkişaf) aid edilir”.
Musavat.com xəbər verir ki, bu fikirləri Səhiyyə Nazirliyinin rəsmi İnstaqram hesabında canlı yayımda Səhiyyə Nazirliyi Psixi Sağlamlıq Mərkəzinin loqopedi Aygün Ələkbərova açıqlayıb.
Onun sözlərinə görə, autizm sindromlu uşaqların potensial dərəcəsini nəzərə alaraq loqopedik işdən öncə adaptasiyası üçün xüsusi mütəxəssislərin cəlbi olmadan başlanması məsləhət görülmür:
“Loqopedik korreksiya işi əsasən nitqin anlaması, söz ehtiyatının artması, nitqin səs tələffüzünün, qrammatik tərəfinin inkişafı və ən əsası rabitəli nitqin formalaşması üzərindən aparılır. Autizm sindromlu uşaqlarla işləyən loqopedlərdə pedaqoji bacarıqların olması önəmlidir. Loqopedin işi zamanı şifahi nitqin təqlidi önəmlidir. Autizim sindromlu uşaqlarda da təqlid bacarığı zəif olduğu zaman loqopedik işin keyfiyyəti aşağı düşür”.
A.Ələkbərova bildirib ki, autizm sindromlu uşaqlarda istəklərini ifadə edə bilməsi, sosial cavab reaksiyasını verməsi, informasiyanı cavablandırması və şərh etməsi, diqqəti cəlb etməyi və sual verməyi, emosiyanı, hissləri ifadə etməyi bacarması və onlar haqqında məlumat bildirməsi, sosial davranışların və dialoq bacarıqlarının formalaşdırılması önəmlidir:
“Misal olaraq, sosial cavab reaksiyası zamanı cəmiyyətdə kontakt, kommunikasiya, özünə xidmət kimi vərdişlərin olması hər bir uşağa aiddir. Yaşa uyğun marketdə alış-veriş etməyi bacaran, ev işlərinə cəlb edilən uşaqlar, gələcəkdə özü üçün düzgün seçim etməyi daha tez öyrənir. Düzgün seçimlər etməyi, həmçinin sosial bacarıqların, fiziki fəaliyyətin, məntiqi təfəkkürün inkişafına, kiçik-böyük motor bacarıqlarının formalaşmasına, ehtiyacların ödənilməsinə, təcrübə qazanmaqlarına köməklik etməyi öyrədir.
Nizam-intizam, dözümlülük, hətta diqqətin korreksiyası, əl-göz koordinasiyası üçün məişət aktivliyi autizm sindromlu uşaqların sosial bacarıqlarını dəstəkləyir”.
Loqoped qeyd edib ki, ilkin mərhələdə loqopedik korreksiya zamanı uşağın valideynləri və ya qəyyumları da iştirak etmələri arzu olunandır.
XƏBƏR LENTİ
03 Aprel 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ