Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Bəşər Əsəd rejiminin devrilməsi ilə Suriyanın illər ərzində topladığı kimyəvi silah arsenalının aqibəti daha çox suallar doğurur. Ölkədəki xaos şəraitində 360 ton xardal qazı və 5 ton sarin sinir qazının komponentləri beynəlxalq müşahidəçilər tərəfindən itkin elan edilib.
Musavat.com xəbər verir ki, bu barədə The Washington Post məlumat yayıb.
Suriyada illərlə davam edən kimyəvi silah istehsalı ölkənin ən təhlükəli müharibə alətlərindən birinə çevrilmişdi. Lakin rejimin süqutundan sonra bu silahların bir hissəsi qeyri-müəyyənlikdədir. Beynəlxalq müfəttişlərin məlumatına görə:
• 360 ton xardal qazı hələ də hesabatlarda tam qeyd edilməyib.
• 5 ton sarin sinir qazının komponentləri yoxa çıxıb – bu, milyonlarla insanın həyatını təhlükəyə ata biləcək qədər çox miqdardır.
Beynəlxalq mütəxəssislər və müşahidəçilər aşağıdakı təhlükəli ssenariləri nəzərdən keçirirlər:
1. Terror qruplarının əlinə keçmə riski: Suriyada fəaliyyət göstərən terror təşkilatları bu silahları əldə edə bilər və bölgədə yeni faciələrə səbəb ola bilər.
2. Qara bazar: Kimyəvi silahların qlobal qara bazarda satılma ehtimalı narahatlıq doğurur. Bu, onların Yaxın Şərqdən kənar bölgələrdə də istifadə edilməsinə yol aça bilər.
3. Yerli qüvvələrin istifadəsi: Yoxa çıxmış kimyəvi silahların Suriya daxilindəki müxtəlif silahlı qruplar tərəfindən istifadə edilməsi riski mövcuddur.
Suriya rəsmiləri daha əvvəl bəyan etmişdilər ki, bu kimyəvi maddələr məhv edilib və ya istifadəyə yararsız hala gətirilib. Lakin beynəlxalq müfəttişlər bu iddiaları təsdiqləyə bilməyiblər. Bu, itkin silahların həqiqi taleyi ilə bağlı böyük narahatlıqlar doğurur.
Beynəlxalq təşkilatlar və xüsusilə Kimyəvi Silahların Qadağan Olunması Təşkilatı (OPCW) Suriyanın kimyəvi silah proqramı ilə bağlı daha şəffaf məlumat tələb edir. Rejim devrilmiş olsa da, bu silahların qeyri-müəyyən qalması həm bölgə, həm də dünya üçün böyük təhlükə yaradır.
Suriya müharibəsi təkcə rejimin süqutu ilə deyil, həm də kimyəvi silahların taleyi ilə bağlı çoxsaylı suallarla yadda qalır. Beynəlxalq ictimaiyyət itkin silahların tapılması və təhlükəsizlik risklərinin aradan qaldırılması üçün səylərini artırmalıdır. Çünki bu silahların yanlış əllərə keçməsi böyük humanitar və qlobal təhlükələr yarada bilər.
Mənbə: The Washington Post
Musavat.com
13 Dekabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ