Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Qərb Gürcüstan hökumətini boğur: “Fitch” Gürcüstanın kredit reytinqi üzrə proqnozunu “neqativ”ə endirdi
“Fitch Ratings” beynəlxalq reytinq agentliyi Gürcüstanın xarici valyutada uzunmüddətli emitent defolt reytinqi (IDR) üzrə proqnozu “stabil”dən “neqativ”ə dəyişib və reytinqi “BB” səviyyəsində təsdiqləyib.
Musavat.com xəbər verir ki, bu ilin iyun ayında Fitch Ratings Gürcüstanın IDR üzrə proqnozunu "müsbət"dən "stabil"ə dəyişmişdi.
Fitch hesab edir ki, “Gürcü Arzusu” partiyasının 120 yerdən 89-u ilə hakimiyyəti qoruyub saxladığı oktyabrda keçirilən mübahisəli parlament seçkilərindən sonra siyasi və sosial qütbləşmə nəzərəçarpacaq dərəcədə artıb.
Agentlik ekspertlərinə görə, yaxınmüddətli dövrdə Gürcüstanda siyasi risklər çox yüksək olaraq qalacaq, böyük etirazlar və hüquqi problemlər ortaya çıxa bilər. Uzun sürən siyasi böhran institusional çərçivəni sarsıda, investorların və daxili bazarın inamına təsir edərək xarici likvidliyə və valyuta məzənnəsinə təzyiq göstərə bilər. Hökumət institutlarına inamın zəifləməsi ilə birlikdə bu, həmyaşıd ölkələrlə müqayisədə ənənəvi olaraq güclü olan Gürcüstanın idarəetmə fəaliyyətinə mənfi təsir göstərə bilər.
Avropa İttifaqına üzvlük məsələsinin təxirə salınması
Agentlik qeyd edir ki, Gürcüstanda etirazlar hakimiyyətin Aİ-yə daxil olmaq üzrə dialoqu ən azı 2028-ci ilə qədər təxirə salmaq qərarına gəlməsindən sonra güclənib: "İğtişaşlar artarsa, əsas Qərb ölkələri ilə münasibətlər daha da gərginləşə bilər ki, bu da birbaşa xarici investisiyaların və ya çoxtərəfli ödənişlərin azalmasına səbəb ola bilər".
Bu fonda Fitch BVF-nin cari ehtiyat proqramının (2023-cü ilin üçüncü rübündə dayandırılıb) bərpasını gözləmir ki, bu da Gürcüstanın kiçik, açıq və dollarlaşmış iqtisadiyyatının xarici şoklara effektiv cavab vermək qabiliyyətini zəiflədə bilər.
Milli Bankın ehtiyatlarının azalması
Fitch, həmçinin, Gürcüstan Milli Bankının beynəlxalq rezervlərinin kəskin azaldığını vurğulayır. Rezervlərin səviyyəsi artıq 2021-ci ilin birinci rübündəki göstəricilərə qədər enib, bu isə iqtisadi sabitlik üçün ciddi təhlükə yaradır.
Bu arada Gürcüstanın hazırkı reytinqi güclü iqtisadi artım (2024-cü ilin yanvar-oktyabr aylarının nəticələrinə əsasən 10 faiz) nəzərə alınmaqla təsdiqlənib: "Nisbətən yaxşı şaxələndirilmiş iqtisadiyyat, çox güman ki, davam edən siyasi böhrana davamlı olacaq”. Fitch-in fikrincə, Rusiya və Ukraynalı mühacirlərin Rusiya və Ukraynadan böyük axınının səbəb olduğu potensial iqtisadi artıma uzunmüddətli təkan (illik 4,5 faiz) var. Agentlik Gürcüstanın ÜDM-nin 2024-cü ildə 8,7 faiz,
2025-ci ildə 5,3 faiz, 2026-cı ildə 5 faiz artacağını gözləyir.
Bununla yanaşı, agentlik Gürcüstanda inflyasiyanın 2025-ci ildə 2,1 faiz, 2026-cı ildə isə 2,3 faizə qədər olacağını gözləyir. Fitch Gürcüstanın dövlət büdcəsinin aşağı kəsirini qeyd edir və onun həcmi bu il ÜDM-in 2,7 faizi, 2025-ci ildə 2,5 faizi və 2026-cı ildə 2,3 faizi səviyyəsində təxmin edilir.
Agentlik həmçinin xarici dövlət borcunun mülayim səviyyəsini qeyd edib. Xarici borc bu il ÜDM-in 38 faizdən bir qədər çoxunu təşkil edir və 2025-2026-cı illərdə ÜDM-in 38,7 faizii səviyyəsində formalaşacaq.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
04 Fevral 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ