Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Bu gün, martın 20-i, Azərbaycanda ənənəvi Novruz bayramı qeyd edilir.
Musavat.com xəbər verir ki, bu bayram, həm təbiətin, həm də xalqın həyatında yeni bir başlanğıcı, yaz fəslinin gəlişini simvolizə edir. Bakı vaxtı ilə saat 13:01:25-də yaz fəslinin rəsmi olaraq gəlişi ilə gecə və gündüz bərabərləşir, Günəş düz şərqdə doğur və qərbdə batır. Bu an, təbiətin oyanışının, həyatın yeni bir dövrə qədəm qoymasının simvolu olaraq böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Novruz bayramı və xalqın ənənələri
Azərbaycan xalqı Novruz bayramını çoxəsrlik ənənələrə uyğun olaraq təntənə ilə qeyd edir. Bu bayram, sadəcə yazın gəlişini deyil, həm də yeni ilin başlanğıcını işarə edir. Xalq arasında Novruz bayramı, hər il martın 20-də qeyd edilir, lakin bayramın hazırlıqları, yəni Novruz çərşənbələri, bir neçə həftə əvvəl başlayır.
Novruz bayramına hazırlıq çərçivəsində hər həftənin ikinci günlərində “Su çərşənbəsi”, “Od çərşənbəsi”, “Yel çərşənbəsi” və “Torpaq çərşənbəsi” qeyd olunur. Hər bir çərşənbə təbiətin və onun müxtəlif elementlərinin təzələnməsi və oyanışı ilə bağlıdır. İlk çərşənbə günü su və su mənbələri təzələnir və hərəkətə gəlir, ikinci çərşənbə od, üçüncü çərşənbə isə yel təzələnir. Nəhayət, dördüncü çərşənbədə isə Torpaq oyanır və təbiət yaz fəslinə hazırlanır. Bu mərasimlər həm təbiətin dirçəlişini, həm də xalqın inanclarını təcəssüm etdirir.
Bayram süfrəsi və rəmzlər
Azərbaycanlılar Novruz bayramı süfrəsinə xüsusi diqqət yetirirlər. Bayram süfrəsində əsasən yeddi növ xörək olur, bunlar xalqın ənənələrinə uyğun olaraq seçilir. Bu xörəklər hər biri öz simvolik mənasına malikdir. Süfrədə həmçinin sumax, sirkə, süd, səməni, səbzi və digər məhsullar yer alır. Hər birinin öz rəmzi və mənası vardır. Məsələn, sumax, həyatın təravətini, sirkə - yeni ilin başlanğıcını, süd isə bol və bərəkətli həyatın simvoludur.
Bundan əlavə, bayram süfrəsində güzgü və şamlar da yer alır. Güzgü işıq və aydınlıq rəmzi olaraq bədnəzərdən qorumağa kömək edir, şam isə od və işığı simvolizə edir. Bayramın rəmzi olan bu obyektlər, həmçinin insanın həyatına işıq gətirir və ona uğur arzulayır.
Xalqın inancı
Novruz bayramının ənənələrindən biri də bayramın ilk gününü evdə keçirməkdir. Xalq arasında belə bir inanc var: "Əgər bayram günü evdə olmasan, yeddi il evdə olmayacaqsan". Bu inanclara görə, bayramın ilk günü evdə olmaq və ailə ilə birgə olmaq, gələcək ilin uğurlu və xoşbəxt olacağına işarədir.
Bayramın digər bir ənənəsi isə çöl qapılarının açıq saxlanmasıdır. Keçmişdə insanlar bayram günündə qapılarını bağlamaz, çünki təzə ilin ilk günü hər şeyin açıq və yeni olması vacib hesab olunurdu. Eyni zamanda, bayram gecəsi işıqların sönməməsi, odun və işığın simvolik əhəmiyyəti vardır. Yalnızca sönmüş od və işıq bədbəxtlik rəmzi sayılır.
UNESCO təsdiqi
Novruz bayramı, yalnız Azərbaycan üçün deyil, həm də bir çox digər ölkələr üçün mühüm mədəni və dini bayramdır. 2009-cu ildə UNESCO, Novruz bayramını qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil etmişdir. Bu, bayramın dünya miqyasında tanınması və qorunması üçün mühüm addım olub.
Bu il yaz fəslinin uzunluğu 92 gün 17 saat 40 dəqiqə 46 saniyə olacaq. Novruz bayramı, təbiətin və həyatın oyanması, yeni ilin gəlişi ilə bağlı olan çoxəsrlik bir bayramdır. Bu gün həm də insanların təbiətə olan yaxınlığını, qədim inamlarını və mədəni irslərini yaşatmalarının bir göstəricisidir.
Novruz bayramı ilə əlaqədar keçirilən tədbirlər, həm də ölkənin müxtəlif bölgələrində insanların bir araya gəlməsinə, dostluq və birliyini möhkəmləndirməyə kömək edir. Bayramın gəlişi, Azərbaycanın mədəniyyətinin və ənənələrinin yaşadılmasına, həmçinin ölkənin birliyinə və gücünə işarədir.
Musavat.com
20 Mart 2025
19 Mart 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ