Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi 10 ildir davam edən hüquqi mübahisəyə son qoyub.
Musavat.com xəbər verir ki, 69 yaşlı qadın əri ilə cinsi münasibətləri dayandırdıqdan sonra məsələ boşanmaya qədər gedib çıxıb. Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi qərarında Fransanın Avropa İnsan Haqları Konvensiyasında nəzərdə tutulan fərdi və ailə hüquqlarını pozduğunu bildirib.
Qadın məhkəməyə ifadələrində deyib ki, bu qərarı "zorlama mədəniyyətinə" son qoyulması və hətta evlilik dövründə belə cinsi münasibətə girmək üçün razılığın alınması istiqamətində atılan addım kimi qiymətləndirib.
Bir neçə ildir məhkəmədə müzakirə olunan bu iş Fransada nikahda razılaşdırılmış cinsi münasibət və qadın hüquqları ilə bağlı müzakirələrə səbəb olub. Qadının vəkili Lilia Mhisen bu qərarı köhnəlmiş və ləğv edilmiş "evlilik borcu" anlayışı adlandırıb. O həmçinin izah edib ki, Fransa məhkəmələri onlardan cinsi əlaqədə razılığın və bərabərliyin vacibliyi kimi müasir ideyalarla uyğunlaşmağı xahiş ediblər. İddiaçını dəstəkləyən qadın hüquqları qrupları Fransa hakimlərini zərərli stereotipləri davam etdirən “arxaik nikah mədəniyyəti”ni tətbiq etməyə davam etdiklərinə görə tənqid ediblər. İşin mahiyyəti budur ki, Paris yaxınlığındakı Le Çesnayda yaşayan qadın 1984-cü ildə Avropada nikaha girib. Cütlüyün bu izdivacdan 4 övladı var. Onlardan biri tam qayğıya ehtiyacı olan əlil uşaqdır və qadın uşağın gündəlik qayğıları ilə məşğul olur. İlk uşaqları dünyaya gəldikdən sonra onların evliliyi pozulmağa başlayıb və 1992-ci ildə qadın səhhətində problemlər yaşamağa başlayıb. 2002-ci ildə əri onu döyüb, bundan 2 il sonra qadın cinsi münasibətləri dayandırıb, ardından boşanmaq üçün ərizə verib. Məhkəmə qadının nikah öhdəliklərini yerinə yetirmədiyinə dair qərar verib.
O, Apellyasiya Məhkəməsinə müraciət etsə də, məhkəməsi ərinin xeyrinə qərar çıxarıb. Yenə iş Fransa Ali Məhkəməsinə gedib, lakin məhkəmə izahat vermədən şikayəti rədd edib. Bundan sonra o, iddiasını 2021-ci ildə Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinə göndərib. Məhkəmə hökumətlərin çox ciddi səbəblərdən cinsi mövzulara müdaxilə edə biləcəyinə qərar verib. Məhkəmə, Fransa qanunlarında nikah öhdəlikləri ideyasının cinsiyyətin istənilən nöqtəsində razılığın əhəmiyyətinə məhəl qoymadığına qərar verib. Məhkəmə vurğuladı ki, ünsiyyətə razılıq heç bir halda gələcəkdə cinsi əlaqədə olmaq üçün razılaşma deyil.
E.HÜSEYNOV,
Musavat.com
24 Yanvar 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ