Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Kosmosda həyat qurulur: siçan sperması ilə “sərhədləri” aşan təcrübə
Kosmosda həyatın davamlılığı ilə bağlı hələ də çox sayda sual mövcuddur – o cümlədən, insan və digər məməlilərin kosmosda çoxalma qabiliyyəti. Alimlər bu suallara cavab tapmaq üçün qeyri-adi bir təcrübəyə əl atıblar: beynəlxalq kosmik stansiyaya (ISS) siçan sperması göndərərək, kosmosun şərtləri altında məməlilərin çoxalma potensialını araşdırırlar.
Freeze-dried texnologiyası ilə qurudulmuş siçan sperması xüsusi radiasiya qoruma qutusunda saxlanılaraq ISS-ə yerləşdirilib. Bu təcrübə, kosmosun yüksək radiasiya mühitinin spermanın canlılığına, genetik keyfiyyətinə və ümumi çoxalma prosesinə təsirini anlamağa yönəlib.
Kosmik radiasiya və çoxalma qabiliyyəti
Yer kürəsindəki canlılar yüksək səviyyədə radiasiyaya məruz qalmadan çoxalma prosesini tamamlaya bilir. Ancaq kosmosda olan radiasiya səviyyəsi insan orqanizminin təsəvvür etmədiyimiz şəkildə dəyişməsinə səbəb ola bilər. Radiasiyanın sperma və yumurtalıqlara təsirini araşdırmaq, gələcək kosmik missiyalar zamanı çoxalma potensialını təyin etmək üçün mühüm hesab olunur.
Bu təcrübənin əhəmiyyəti
NASA və beynəlxalq kosmik agentliklər, insanlığın Aya və Marsa uzunmüddətli məskunlaşmasını nəzərdə tutan planlar hazırlayır. Bu isə yalnız texniki çətinlikləri deyil, bioloji problemləri də həll etməyi tələb edir. Əgər kosmosda çoxalma mümkün deyilsə, bu, uzaq kosmik missiyalar və koloniyalar üçün ciddi məhdudiyyət yarada bilər.
Siçan spermasının ISS-də saxlanılaraq Yerdə dölləndikdən sonra canlı nəslin genetik sağlamlıq vəziyyətinin araşdırılması alimlərə bu suala cavab verəcək: kosmosda həyat davam edə bilərmi?
Nəticələr nə vəd edir?
Bu təcrübə kosmosda çoxalma prosesinin yalnız texniki tərəflərini deyil, həm də genetik və sağlamlıq aspektlərini öyrənmək üçün mühüm addımdır. Alimlər ümid edir ki, bu cür təcrübələr sayəsində kosmosda davamlı həyat üçün bioloji həll yolları tapılacaq və uzaq kosmos missiyaları üçün yeni üfüqlər açılacaq.
Kosmosda həyatın davamlılığını öyrənmək, həm insanlıq üçün, həm də Yer kürəsi ilə bağlı fundamental suallara cavab tapmaq üçün əhəmiyyətlidir. Bu təcrübənin nəticələri gələcək illərdə kosmik elm sahəsində dönüş nöqtəsi ola bilər.
Bu xəbər versiyası mövzunun vacibliyini vurğulamaq üçün geniş və əhatəli formada hazırlanıb. Əgər əlavə diqqət çəkici detallar və ya texniki məlumatlar lazımdırsa, bildirə bilərsiniz.
Mənbə: CNN
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
07 Fevral 2025
06 Fevral 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ