Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Suriyada cərəyan edən hadisələr dünya gündəmində ilk yerini qoruyub, saxlayır. Bəşər Əsəddən sonrakı Suriya nə olacaq - indi hər kəs bu sual ətrafında müzakirə aparır, təhlil yazır.
Tanınmış ekspert Kənan Rövşənoğlu bu mövzuda Musavat.com üçün qısa analiz hazırlayıb. Onu təqdim edirik:
Suriyada Bəşər Əsədin devrilməsi prosesində çox incə bir detal oldu. Buna çox az diqqət edildi.
Dəməşqə ilk girən Colani və onun dəstəsi olmayıb, cənubdan gələnlər olub.
Bilənlər bilir ki, Suriyanın cənubunda əsasən xristianlar (Dəra tərəfdə) və druzlar (Suveyda vilayətində-yəni İordaniya sərhədində) yaşayır. Hətta qədimdə burda druz dövləti olub.
Bəşər Əsəd 2017-ci ildə İordaniya ilə sərhədi nəzarətə götürdükdən sonra orda problem yox idi. Yalnız bir neçə ay əvvəl druzlar tərəfdə xırda etirazlar oldu.
Amma HTŞ Hələbi ələ keçirib Hamaya girəndə qəflətən cənubda üsyan başladı və çox tezliklə - 2 gün ərzində - Suriyanın cənubu üsyançıların nəzarətinə keçdi və üsyançılar gəlib Dəməşqin qapılarına dirəndilər.
Şərqdən isə Tənəf silahlıları HTŞ gəlmədən Dəməşqə gəldi.
Hələlik ortada Colani var, amma bu qüvvələr kimdir, nə istəyir, tam bilinmir.
Druzların İsraillə ittifaqı: reallıq, yoxsa mif?
Druzların İsrail ilə ittifaqda olduğu iddiaları səslənsə də, bu barədə rəsmi təsdiq yoxdur. Bununla belə, druzların üsyana qoşulması və İsraillə potensial əlaqələri bölgədəki güc balansını dəyişə bilər. Bu, Əsəd rejiminin qalan qüvvələrinə və müxalifətə əlavə təzyiq yaradır.
Qələbədən sonra qarşıdurma qaçılmazdır?
Analitiklər hesab edir ki, hazırda müxalif qüvvələr arasında “qələbə sərxoşluğu” müşahidə olunur. Lakin yaxın gələcəkdə bu qüvvələr arasında fikir ayrılıqları və maraq toqquşmaları baş verə bilər. Üç mümkün ssenari nəzərdən keçirilir:
Əsas risk: silahlı qrupların qarşıdurması
Suriyanın gələcəyini müəyyən edəcək əsas amil silahlı qruplar arasındakı münasibətlərdir. Silahsız müxalifət yalnız siyasi legitimlik və hakimiyyət bölgüsündə iştirak edəcək. Lakin silahlı qruplar arasındakı hərbi qarşıdurmalar Suriyanın yeni bir fəlakət mərhələsinə keçidini sürətləndirə bilər.
Bu analiz Suriyada baş verən yeni hadisələrin dərinliklərini və onların potensial nəticələrini işıqlandırır. Əsəd rejiminin zəifləməsi ilə ortaya çıxan yeni güclər balansı ölkənin gələcəyi üçün həlledici olacaq. Musavat.com bu mövzunu izləməyə davam edəcək.
Musavat.com
06 Fevral 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ