Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Sentyabrda Qarabağda çox mühüm hadisələr baş verəcək
Ermənistana gedən yeni yolun dəhliz statusu daşıması üçün Bakının şərtləri var: erməni qoşunları Qarabağdan çıxır, “artsax ordusu” tam ləğv edilir və...
Xankəndidən Ermənistana gedən yeni yolla bağlı müzakirələr başlanıb. “Yeni Müsavat”ın siyasət şöbəsi yazır ki, Laçın şəhərinin, Zabux və Sus kəndlərinin Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılmasından sonra bu mövzu daha da aktuallaşıb. Xüsusən də ən çox erməni mənbələri müxtəlif versiyaları tirajlayırlar. Əsas müzakirə məsələsi yeni yola “dəhliz” statusunun verilib-verilməməsidir. Erməni mediası iddia edir ki, Azərbaycan yeni yola “dəhliz” statusunun verilməsindən öncə üçtərəfli razılaşmada erməni qoşunlarının Qarabağdan çıxarılmasının icra edilməsini, həmçinin separatçıların qondarma “müdafiə ordusu”nun tamamilə ləğv edilməsini tələb edir. Erməni mənbələri qeyd edirlər ki, əgər bu tələblər yerinə yetirilsə, yeni yolun “dəhliz” statusu daşıması müzakirə edilə bilər.
Rusiyanın İrəvandakı səfirliyinin məsul əməkdaşı Maksim Seleznyov keçən günlərdə bəyan etdi ki, yeni yola da Rusiya hərbçiləri 5 km enində nəzarət edəcək, “Dağlıq Qarabağ və Ermənistan arasında” hərəkət əvvəlki qaydada olacaq. Sülhməramlı qüvvələrin komandanı Volkov da bu fikri təkrarlayıb. Əslində bu, İrəvanda anti-Rusiya əhval-ruhiyyəsini səngitməyə hesablanmış açıqlamalar idi. Çünki yeni yol üçün Azərbaycanın şərtləri dəyişməz olaraq qalır: yəni Zəngəzur dəhlizindəki status nə olacaqsa, yeni yol da o statusda olacaq. Erməni mediası isə Azərbaycanın əsas tələbi olan Zəngəzur dəhlizini şərtlər sırasında “görmür”.
Hikmət Hacıyev
Yeri gəlmişkən, bəzi yerli ekspertlər Şuşadakı beynəlxalq konfransda Azərbaycan Prerzidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyevin Xankəndi ilə bağlı bəyanatını təsadüfi hesab etmir. “Azərbaycan müharibə dövründə Xankəndinə girməyə çox yaxın idi, ancaq biz bunu etmədik. Əlbəttə, hərbi cəhətdən çox çətin qərar idi, ancaq bu, bizim üçün həm də mənəvi məsələ idi. Biz Xankəndidə mülki əhalinin ölümünü görmək istəmədik. Bu, insani məsələ idi”, - deyə Hikmət Hacıyev bildirib. Ekspertlərə görə, bu hələ də separatçılıq meyllərindən əl çəkməyən, silahlıları Qarabağdan çıxarmaq istəməyən ermənilərə və onlara “status” tələb edən xaricdəki dəstəkçilərinə bir mesaj, yaddaş təzələməsidir. Ermənilərin bu həftə açılacağı gözlənilən yeni yoldan təhlükəsiz istifadəsinə Azərbaycan təminat verib, amma onun Laçın dəhlizi statusunda olub-olmayacağı, əlbəttə ki, Bakının diktə edəcəyi şərtlərdən asılı olacaq. Bütün hallarda qarşıdakı günlərdə bu mövzu tam aydınlaşacaq. Sadəcə, rəsmi Bakı yolun dəhliz statusu daşıyacağına dair heç bir münasibət bildirməyib. Azərbaycana bununla bağlı təzyiq göstərilməsi mümkündürmü? Qarabağ ərazisində yol nə üçün dəhliz olmalıdır? Bizim yeni yolda nəzarət postlarımız olacaqmı, yoxsa yenə rus hərbçiləri gedən-gələni yoxlayacaqlar?
Fərəc Quliyev
Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyasının (MDHP) sədri Fərəc Quliyev “Yeni Müsavat”a açıqladı ki, Azərbaycanın öz “yol xəritəsi” var. Partiya lideri hesab edir ki, addım-addım, çətin də olsa həmin xəritə üzərində irəliləyirik: “Şahmat dili ilə desək, Azərbaycan ”ağ"larla oynayır. Belə gedişdə Ermənistanın müqaviməti təbiidir, amma yeni yolun müzakirəsinə belə ehtiyac yoxdur. Eyni zamanda başqa işlər də görülür, sahədə proses gedir, yollar çəkilir, bir sözlə, Azərbaycan necə tələb edirsə, elə də olacaq. Ermənilərdən kim vətəndaşlığı qəbul edəcəksə, yaşayacaq, istəməyən gedəcək. Artıq onların şıltaqlığına, naz-qəmzəsinə son qoyulacaq. Yeni yola ruslarla birgə nəzarətimiz olacaq və əminəm ki, Azərbaycan bu məsələdə öz iradəsini ortaya qoyacaq".
Fuad Əliyev
Azərbaycan Liberal Demokrat Partiyasının (ALDP) sədri Fuad Əliyev isə qarşıdakı bir həftədə yeni yolun hansı status daşıyacağının dəqiqləşəcəyini düşür: “Azərbaycan rəsmi elan etdi ki, sentyabrın əvvəli yoldan istifadə mümkün olacaq. Amma açıqlamada ”dəhliz" ifadəsinə yer verilmədi. Zənnimcə, yeni yolun dəhliz statusu daşımasına ehtiyac da yoxdur. Ermənilər təşəkkür etməlidir ki, onlara Ermənistana gediş-gəliş üçün yol çəkmişik. Əslində niyə gedib-gəlməlidirlər ki? Nə vaxt diplomatik əlaqələr qurular, viza ilə səfər edə bilərlər. İndiki halda onlar Azərbaycan ərazisində yaşayan, dövlətə tabe olmayan, yolunu azmış adamlardır. Sadəcə, geosiyasi reallıqları nəzərə alaraq onlara nəfəslik vermişik. Açığı, rəsmi mövqedə “dəhliz” ifadəsi olmadığı üçün Azərbaycanın yeni yola bu statusu verməyəcəyini gözləyirəm. Üstəgəl, Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan bəyan etdi ki, sentyabra qədər Qarabağda erməni hərbçi olmayacaq. Biz bu məsələni gələn ay tam həll etməliyik, nə Ermənistan ordusunda xidmət çəkən, nə qondarma rejimin silahlısı bölgədə qala bilər. Hər halda, sentyabrda yeni qaynar proseslər gözlənilir. Fikrimcə, növbəti mərhələdə Xocalı, Ağdərə, Sərsəng su anbarı tam nəzarətimizə keçəcək. Ardınca bütün Qarabağda suverenliyimiz təmin olunacaq".
Saleh Məmmədov
Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri Saleh Məmmədov deyib ki, tarixən Ermənistandan Azərbaycanın rayonlarına gedən avtomobil yolu Laçın şəhərinin mərkəzindən keçib: “Hazırda da Qarabağda yaşayan ermənilərin Ermənistanla əlaqəsinin olması üçün həmin yol istifadəyə verildi. Həmin yol Laçın dəhlizi deyil, Azərbaycanın tarixi yoludur. Avtomobil yolu ilə hərəkət yaxın bir həftədə mümkün olacaq. Məlumdur ki, cəmi 10 ay ərzində Laçın şəhərinə daxil olmadan 22 kilometri Azərbaycan ərazisindən, 10 kilometri Ermənistan ərazisindən keçməklə alternativ yol çəkilib. Avqustun 15-də alternativ yol Azərbaycan ərazisindən keçmək şərtilə hazırdır. Lakin Ermənistan tərəfi üzərinə düşən 10 kilometri hələ də başa çatdırmağı üçün Qarabağda yaşayan erməni icmasının xahişi ilə Azərbaycan tərəfi yeni yola birləşən 4,8 kilometr uzunluğunda birləşdirici yolun tikintisini də həyata keçirib. Yaxın bir həftə ərzində Laçın şəhərinə daxil olmadan yeni yoldan istifadə etməklə erməni icması Xankəndi və başqa rayonlara hərəkət edə biləcək".
Emil SALAMOĞLU,
“Yeni Müsavat”
XƏBƏR LENTİ
02 Oktyabr 2024
01 Oktyabr 2024
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ