"Son 7 ildə Azərbaycanda 1-ci sinfə başlayan şagirdlərin sayında əhəmiyyətli azalma müşahidə olunur. 2017-2018-ci tədris ilində 164,523 uşaq birinci sinfə qəbul olunduğu halda, 2023-2024-cü tədris ilində bu rəqəm 132,261 nəfərə qədər azalıb. Bu isə 32,262 nəfərlik fərq deməkdir, yəni 7 il ərzində təxminən 20% azalma baş verib". 

Musavat.com bildirir ki, bu sözləri təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirib. Ekspert qeyd edib ki,  bu tendensiya gələcəkdə çox ciddi demoqrafik problemlərə, bir sıra təhlükələrə səbəb olacaq:

"Verilən rəqəmlər əsasında aşağıdakı müşahidələri etmək olar:

- Hər il təxminən orta hesabla 4,5% azalma qeydə alınır.

- 7 il ərzində birinci sinfə gedən uşaqların sayı 32 min nəfər azalıb. Bu azalma davam edərsə, təxminən 10 ildən sonra bu rəqəmin daha da aşağı düşəcəyi gözlənilir. Bəs bizi nə gözləyir?

Hazırkı azalma sürətinə əsasən, birinci sinfə gedən uşaqların sayının 10 il sonra daha da azalması gözlənilir. Əgər orta illik azalma nisbətini nəzərə alsaq, bu o deməkdir ki, təxminən 10 ildən sonra birinci sinfə qəbul olan uşaqların sayı 100,000 nəfərdən aşağı düşə bilər.

Uşaqların sayının azalması gələcəkdə ölkənin əmək bazarında gənc işçi qüvvəsinin çatışmazlığına səbəb ola bilər. Bu, iqtisadiyyatın inkişafında problemlər yarada və bəzi sahələrdə işçi qüvvəsinə tələbin ödənilməməsi ilə nəticələnə bilər.

Həmçinin mövcud məktəb və təhsil infrastrukturunun uşaqların sayının azalması nəticəsində boş qalması ehtimalı var. Məktəblərdə siniflər dolmayacaq və resurslar tam istifadə edilməyəcək.

Bundan başqa, uşaqların sayının azalması ölkədə əhalinin ümumi yaşlanmasına gətirib çıxaracaq, bu da sosial təminat sistemlərinə və səhiyyə sektoruna ciddi təzyiqlər yarada bilər.

Əhalinin azalması iqtisadi inkişaf dinamikasını zəiflədə bilər. Gənc əhali sayının azalması gələcəkdə ölkənin innovasiya potensialını da azaldar".

Ekspert hesab edir ki, uşaqların sayının azalmasının qarşısını almaq üçün ailələrə dəstək proqramları tətbiq edilməli, doğum səviyyəsini artırmaq üçün stimullar verilməlidir:

"Bu azalma Azərbaycan üçün uzunmüddətli sosial-iqtisadi təsirlər yarada bilər, ona görə də diqqətli şəkildə qiymətləndirilərək, uyğun tədbirlər görülməlidir".

 

Xalidə Gəray

Musavat.com