“Qarabağ klanı” da daxil olmaqla, Paşinyan hakimiyyətinə müxalif olan erməni siyasi qüvvələrinin koalissiyası reallığa çevrilsə, Ermənistanda daxili silahlı toqquşmalar qaçılmaz olacaq... Çünki indi erməni baş nazirin siyasi rəqiblərinin ixtiyarında Ermənistana Qarabağdan könüllü köçən ermənilərin timsalında yeni və daha təhlükəli “zərbə qüvvəsi” də mövcuddur...

Ermənistanda daxili siyasi problemlər dərinləşməkdə davam edir. Paşinyan hakimiyyəti siyasi rəqiblərinin güclənmək cəhdlərinə sərt reaksiya verir. Hətta rəsmi İrəvanın davranışlarında repressiv reaksiya əlamətləri də açıq-aşkar nəzərə çarpmağa başlayıb. Yəni, Paşinyan hakimiyyəti siyasi rəqiblərinə qarşı qəddarlaşmağa doğru yaxınlaşmaqdadır. Və bu, Ermənistanda ölkədaxili qarşıdurmanı daha da sərtləşdirə bilər.

Təbii ki, Paşinyan hakimiyyəti erməni radikal-revanşist müxalifətin fəaliyyətinə qarşı repressiv reaksiya verərkən, ilk növbədə ABŞ və Qərbin dəstəyinə ümid bəsləyir. Çünki ABŞ və Qərb Ermənistanda Paşinyan hakimiyyətinin hələ bir müddət mövcud olmasında maraqlı olduğunu qətiyyən gizlətmir. Hətta ABŞ-ın İrəvandakı səfiri Kristina Kuin Ermənistanı “demokratiya mayakı” adlandırıb. Və bunun nə qədər əsassız, həm də məntiqsiz yanaşma olduğunu yəqin ki, ABŞ səfiri hamıdan yaxşı bilir.

Əks halda, amerikalı səfir Ermənistanda demokratiya anlayışının necə tətbiq olunduğunu nə vaxt və harada gördüyünü də izah etməyə çalışardı. Əslində, qəbilə psixologiyası ilə idarə olunun Ermənistanın ABŞ-ın “demokratiya standartları”na uyğun gəlməsi də qətiyyən təəccüblü deyil. Çünki ABŞ-da polis qaradərili vətəndaşları boğaraq qətlə yetirmək və uşaqlarının gözü qarşısında qadını avtomobildə güllələmək hüququna malikdir. Yəni, ABŞ “demokratiya”sı polisə belə səlahiyyətlər verir. Və bu baxımdan, Paşinyan hakimiyyətinin Ermənistanda öz siyasi rəqiblərinə qarşı repressiyalar aparması, kütləvi həbslər keçirməsi də amerikalı səfirə “demokratiya mayakı” təsiri bağışlaya bilər.

Məsələ ondadır ki, son illərdə Paşinyan hakimiyyəti rəqib siyasi düşərgənin əksər fəallarını həbs edib, liderlərinə qarşı isə cinayət işləri açıb. Ağ Ev bundan yəqin ki, tamamilə məmnundur. Ona görə də, amerikalı səfir üçün Ermənistan “demokratiya örnəyi”nə çevrilib. Sadəcə, bir məsələ hələ qaranlıq qalır ki, hazırda ABŞ Ermənistandan “demokratiya” dərsi alır, yoxsa, Ermənistan ABŞ-dan öyrənir? Və bu sualın cavabı böyük ehtimalla Ağ Evin yanaşma tərzinin ikilistandartlar modelində gizlənir.

Maraqlıdır ki, Paşinyan hakimiyyəti yenə bir qrup Ermənistan vətəndaşını həbs edib. Həbs edilən ermənilərə qarşı Ermənistanda partlayışların törədilməsinin və dövlət çevrilişinin planlaşdırılması ilə bağlı ittihamlar irəli sürülüb. Paşinyan hakimiyyəti iddia edir ki, bu cinayətkar qruplaşma mütəşəkkil dəstə kimi fəaliyyət göstərib və dövlət çevrilişi etmək barədə xarici ölkələrdən birindən təlimat alıb.

Təbii ki, həmin xarici ölkənin adı açıq şəkildə çəkilmir. Ancaq üstüörtülü şəkildə Rusiyaya yönəlik eyhamlar vurulur. Belə ki, Paşinyan hakimiyyətinin təmsilçisi Ermənistanda dövlət çevrilişi cəhdlərinin arxasında “şimal küləyi”nin əsdiyindən məlumatlı olduqlarını bildirib. Və bununla da dolayısı yolla Rusiyanı Ermənistanda dövlət çevrilişi etmək planları qurmaqda suçlayıb.

Əslində, bütün bunlar Rusiya-Ermənistan münasibətlərinin maksimum həddə qədər gərginləşdiyi bir situasiyada o qədər də təəcüblü görünmür. Kreml üçün həqiqətən də Paşinyan hakimiyyətinin siyasi səhnədən çəkilməsi olduqca səfrəlidir. Çünki baş nazir Nikol Paşinyanın hakimiyyəti dönəmində rəsmi İrəvan Ermənistanı Rusiyadan uzaqlaşdırıb, Qərbə yaxınlaşdırmaq kursunda inadkarlıqla israr edir. Və rəsmi İrəvan bu prosesdə hətta Rusiyanın “qırmızı cizgilər”inə də yaxınlaşmış kimi görünür.

Böyük ehtimalla Paşinyan hakimiyyəti hələ uzun müddət indiki mövqeyində qərarlı olacaq. Hər halda, baş nazir Nikol Paşinyan Rusiya ilə münasibətləri o qədər korlayıb ki, onun bu istiqamətdə geriyə çəkilmək üçün yeri qalmayıb. Ən əsasısa, Rusiya ilə münasibətlər qəlizləşərək, düşmənçilik məzmunu qazanıb. Ancaq erməni baş nazir bunun qarşılığında ABŞ və Qərbdən öz hakimiyyətinin toxunulmazlığına tam təminat almağa hələ də nail ola bilməyib.

Ona görə də, rəsmi İrəvan ABŞ və Qərbin dəstəyini öz arxasına çəkmək üçün Rusiya əleyhinə əks təbliğatı bundan sonra da davam etdirmək məcburiyyətində qalıb. Nə qədər təhlükəli variant olsa da, indiki situasiyada Paşinyan hakimiyyətinin başqa çıxış yolu qalmamış kimi görünür. Çünki Kremlin bütün bu baş verənlərdən sonra Paşinyan hakimiyyətini bağışlayacağı qətiyyən inandırıcı deyil. Yəni, Rusiya üçün Ermənistanda mövcud hökumətin dəyişdirilməsi və Kremlə sadiq siyasi qüvvələrin hakimiyyətə gətirilməsi prinsipial şəkildə əhəmiyyət daşayır.

Maraqlıdır ki, hazırda Paşinyan hakimiyyəti üçün yeni daxili problem yaradıb. Rəsmi İrəvan hesab edir ki, Qarabağdan könüllü şəkildə Ermənistana köçən ermənilər xarici ölkələrin əlində alətə çevrilə bilər. Paşinyan hakimiyyətinin təmsilçiləri eyham vururlar ki, xüsusilə də, Rusiyanın Qarabağ ermənilərindən Ermənistanda çevriliş planlarını reallaşdırmaq imkanları mövcuddur. Və “Qarabağ klanı” bu narazı təbəqəni öz siyasi maraqlarına alət etməyə çalışarsa, onun arxasından Kremlin “barmaq izləri”ini axtarmaq qətiyyən məntiqsiz görünməyəcək.

Erməni separatçıların İrəvan otellərindən birində keçirdiyi gizli toplantıdan sonrasa, Paşinyan hakimiyyətinin narahatlığı daha da artıb. Belə ki, Paşinyan hakimiyyətinə yaxın Ermənistan media qurumları Qarabağ ermənilərinin iştirakı ilə hökumət əleyhinə yeni koalisiyanın qurulmasının planlaşdırıldığını iddia edib. Əgər, “Qarabağ klanı” da daxil olmaqla, Paşinyan hakimiyyətinə müxalif olan siyasi qüvvələrin belə koalissiyası Ermənistanda daxili toqquşmaları qaçılmaz edə bilər. Çünki indi onların Qarabağdan könüllü Ermənistana köçən ermənilərin timsalında yeni və daha təhlükəli “zərbə qüvvəsi” də var.

Elçin XALİDBƏYLİ,
Siyasi ekspert,
“Yeni Müsavat” Media Qrupu