Avropa İttifaqında suverenlik, enerji siyasəti və miqrasiya məsələləri ilə bağlı fikir ayrılıqları fonunda, Polşa və digər Avropa ölkələrinin media məkanında diqqət çəkən bir müzakirə genişlənməkdədir: Macarıstan Aİ-dən çıxmağa hazırlaşırmı?
Musavat.com xəbər verir ki, son günlər Şərqi Avropa ölkələrinin mediasında və ümumilikdə Avropa sosial şəbəkələrində yayılan iddialara görə, Viktor Orban hökuməti Brüssellə artan ziddiyyətlər fonunda Avropa İttifaqının əsas institutlarından tədricən uzaqlaşmaq strategiyasını nəzərdən keçirir. Bəzi sağçı şərhçilər və bloqerlər bu prosesi “Huxit” – yəni “Hungary + Exit” adlandırmağa başlayıblar.
Yayılan xəbərlərdə qeyd olunur ki, Budapeşt Avropa Komissiyasının hüququn aliliyi ilə bağlı irəli sürdüyü şərtləri, miqrasiya kvotaları və enerji keçidi ilə bağlı tələbləri ölkənin daxili işlərinə müdaxilə kimi qiymətləndirir. Orbanın rəhbərlik etdiyi hökumətin isə suverenlik prinsipini əsas tutaraq Aİ-yə inteqrasiyanın müəyyən sahələrində geri çəkilmə meyli nümayiş etdirdiyi iddia olunur.
Brüsselin bəzi dairələrinin bu istiqamətdəki müzakirələrə “təəccüblə və narahatlıqla” yanaşdığı bildirilir. Amma eyni zamanda Avropadakı sağçı populist qüvvələr Macarıstanın bu mövqeyini “Avropanın milli suverenlik prinsiplərinə dönüşü” kimi qiymətləndirirlər.
Doğrudur, hazırda Macarıstan hökuməti Avropa İttifaqından çıxmağa dair rəsmi bir bəyanat verməyib. Aİ-nin də bu yöndə təsdiqlədiyi informasiya yoxdur. Yəni məsələ, daha çox mediada yayılan ehtimallara və siyasi analizlərə əsaslanır.
Bununla belə, Viktor Orbanın rəhbərlik etdiyi administrasiya uzun illərdir Aİ daxilində müstəqil xətt yürüdən, qərarlara tez-tez veto qoyan və Brüsselin ümumi kursundan fərqlənən bir mövqe nümayiş etdirir. Bu xüsusiyyətlər son illər Macarıstanın İttifaq daxilində “oppozisiya mərkəzinə” çevrilməsi ilə nəticələnib.
Musavat.com-un ümumi dəyərləndirməsi:
Macarıstanın Avropa İttifaqından çıxması ilə bağlı iddialar hələlik ehtimal səviyyəsindədir, lakin bu ehtimallar Avropa daxilindəki siyasi uçurumları və suverenlik məsələlərində dərinləşən ziddiyyətləri ortaya qoyur. Rəsmi Budapeştin Aİ-dəki mövqeyi hazırda tənqidi olsa da, real “çıxış prosesi” başlamayıb.
Lakin Avropa İttifaqı daxilində populist dalğaların güclənməsi, suverenliyə dönüş çağırışlarının artması və Brüsselin mərkəzləşdirilmiş siyasətinə qarşı dirəniş, gələcəkdə bu tip ssenarilərin daha da ciddi müzakirə olunmasına zəmin yarada bilər.
Musavat.com