Porsche, Land Rover, Mercedes və digər lüks avtomobillərin Avropa İttifaqı və Böyük Britaniyadan Rusiyaya birbaşa ixracı onun Ukraynaya müdaxiləsindən sonra sıfıra düşüb.

Lakin Musavat.com “Sky New”un apardığı araşdırmaya istinadən xəbər verir ki, sanksiyaların gətirdiyi qadağadan yayınmaq olar və heç kim bunu gizlətmir.

Söhbət “Sky News”un iqtisadiyyat redaktoru Ed Konveyin Rusiya sərhədindəki sərhəd-keçid məntəqəsində gürcü həmkarından aldığı fotoşəkillə başladı:

“Qeyri-rəsmi parklarda o qədər dəbdəbəli avtomobillər var ki, onları adətən yalnız Mayfairdəki bir otelin kənarında və ya Dubay kimi bir ölkədə görə bilərsiniz. Mercedes, dəbdəbəli Lexus, BMW və çoxlu sayda alman avtomobilləri arasında iki Range Rover var idi”. O, həmkarları ilə birlikdə Gürcüstan sərhədinə getdi və orada “Avropa avtomobillərinin Rusiyaya daşınması üçün mürəkkəb, lakin yaxşı işləyən sistem müəyyən etdilər”.

2022-ci ildə sanksiyalara görə Rusiyaya lüks avtomobillərin ixracı dayansa da, onların Gürcüstan və Qazaxıstan kimi ölkələrə ixracı sürətlə artıb. İngiltərənin Gəlirlər və Gömrük İdarəsinin məlumatına görə, indi Britaniyadan bu ölkələrə tədarüklər müharibədən əvvəl Rusiyaya edilən satışlarla təxminən eyni səviyyədədir.

Lakin sonra bu avtomobillər gömrük radarından yoxa çıxır, “Sky News” qeyd edir: “Statistikaya görə, onlar sadəcə olaraq Gürcüstana gəlib, sonra yoxa çıxırlar”.

İkinci vacib məqam: bu zəncirdə heç bir şəxs faktiki olaraq hər hansı cinayətə görə məhkum edilə bilməz, lakin ümumilikdə bu fəaliyyət sanksiya qanununun pozulmasına bərabərdir:

“Bahalı avtomobilləri Gürcüstan-Rusiya sərhədinə çatdıran insanlar bilmirlər ki, onlar haradan gəldi - Tiflisdəki avtosalonlardan və ya birbaşa Avropadan Poti və Batumi limanları vasitəsilə. Onları Yuxarı Lars avtomobil keçid məntəqəsindəki dayanacaqlara yerləşdirirlər - 2022-ci ilin sentyabrında minlərlə rusiyalının səfərbərlikdən qaçdığı həmin məntəqədə. Sonra sənədləşmə işləri gəlir. Avropa İttifaqının sanksiyalar tətbiq etməsindən sonra Gürcüstan da Rusiyaya avtomobil tədarükünə məhdudiyyətlər qoyub. Ancaq onlardan yan keçmək olar. Məsələn, Ermənistanda avtomobili Yuxarı Larsa çatdırmazdan əvvəl qeydiyyatdan keçirin. Bəzən sürücülərə Rusiyadan keçərək Qırğızıstana gedəcəklərini söyləməyi məsləhət görürlər, lakin bir rus youtuberinin dediyi kimi, “hamı yaxşı başa düşür - onu qeydiyyata alacaq polisdən tutmuş Gürcüstan sərhədindəki insanlara qədər - bu avtomobilin Rusiyaya gedərək orada qalacağını”. Tranzit nömrələri aldıqdan sonra gürcülər avtomobillərini sərhəddən keçirirlər, oradan başqa bir qrup insan onları götürəcək, sonra isə öz ölkələrinə qayıdırlar”.

Bir neçə günlük müşahidə zamanı “Sky News” jurnalistləri sərhəd yaxınlığındakı dayanacaqlarda müxtəlif avtomobillər, o cümlədən tam ölçülü lüks yolsuzluq avtomobilləri Mercedes G-Wagon və Lamborghini Urus gördülər. Jurnalistlər dəbdəbəli Range Rover yolsuzluq avtomobillərinin ön şüşənin arxasında yerləşən VIN nömrələrini yoxlayıblar: avtomobillərin tamamilə yeni olduğunu, 2024-cü ildə Britaniyanın Solihull şəhərindəki zavodda istehsal olunduğunu göstəriblər. Onlardan birinin qabaq şüşəsində görünən sənəddə hətta tarix aprel 2024 kimi qeyd olunub.

Jaguar Land Rover sözçüsü bildirib ki, avtomobil istehsalçısı 2022-ci ildə Rusiya və Belarusa məhsul tədarükünü dayandırıb və Gürcüstanda qeydə alınan avtomobillər onlar üçün nəzərdə tutulmayıb:

“Onlar Rusiya ilə həmsərhəd olmayan ölkələrdəki pərakəndə satıcılara çatdırılıb. Sonra isə öz növbəsində Rusiyaya münasibətdə Böyük Britaniyada tətbiq etdiyimiz sanksiyalara və ixrac nəzarətinə məruz qalan ölkələrdəki müştərilərə satılır”.

Lakin Gürcüstanda heç kim baş verənləri gizlətməyə çalışmır, “Sky News” qeyd edir: “Hamı bilir ki, bu bahalı avropalı maşınlar Rusiyaya gəlməməlidir, amma hər gün bir-birinin ardınca sərhədi keçirlər. Hər kəs nə baş verdiyini bilir, amma heç kim bunun qarşısını almaq üçün heç nə etmir”.

Musavat.com