Tehranda öldürülən HƏMAS lideri İsmayıl Haniyə kimdir?

Musavat.com onun həyatının önəmli detallarını oxucularına təqdim edir.

Fələstinli siyasətçi və Fələstin Milli Administrasiyasının mübahisəli keçmiş baş naziri İsmayıl Haniyə 1963-cü ildə Qəzza zolağındakı Elşati qaçqın düşərgəsində anadan olub. Ailəsi 1948-ci ildə Ərəb-İsrail müharibəsi zamanı Aşkelon şəhərindən qaçaraq qaçqın vəziyyətinə düşüb. 1987-ci ildə Qəzza İslam Universitetini bitirib. O, 1989-cu ildə Birinci İntifadada iştirak etdiyi və HƏMAS üzvü olduğu səbəbilə həbs edilib. 1992-ci ildə azad edildikdən sonra o, 415 İslami Cihad və HƏMAS üzvlərindən ibarət qrupa qoşularaq, İsrail tərəfindən Cənubi Livana deportasiya edilib. Növbəti il ​​o, Qəzzəyə qayıdıb.

1999-2004-cü illərdə HƏMAS-ın baş katibi Şeyx Əhməd Yasinin aparat rəhbəri vəzifəsində çalışıb. 2005-ci ilin dekabrında keçirilən və 25 yanvar 2006-cı ildə təkrarlanan Fələstin Qanunvericilik Şurasına seçkilərdə Həmas lideri Xalid Məşəl Dəməşqdəki sürgündə olduğu üçün siyahının başında idi. HƏMAS-ın 132 yerdən 74-nü qazandığı seçkilər nəticəsində 16 fevral 2006-cı ildə Haniyə HƏMAS-ın baş nazirliyə namizədi elan edildi. Fevralın 19-da o, ABŞ və İsrailin müqavimətinə baxmayaraq, Fələstin prezidenti Mahmud Abbas tərəfindən baş nazir təyin edilib. O, 2006-cı ilin oktyabrında Qəzzada Fəth və HƏMAS üzvləri arasında toqquşma zamanı konvoyuna hücumdan sağ çıxıb. O, 2007-ci ilin mayında İsrailin evinə raket hücumundan sağ çıxıb.

2007-ci ilin iyununda Qəzza zolağında HƏMAS və FƏTH arasında münaqişələr pik həddə çatdıqda, o, Fələstin prezidenti Mahmud Abbas tərəfindən tutduğu vəzifədən azad edildi. Haniyə evli idi və 13 uşaq atası idi. 2009-cu ildə ailə Şimali Qəzza zolağında Əl-Şati qaçqın düşərgəsində yaşayırdı. Haniyənin bacıları Xolidiya, Laila və Sabah İsrail vətəndaşıdır və İsrailin cənubundakı Tel əs-Sabidə yaşayırlar. Xolidia əvvəlcə Tel əs-Sabiyə, ardınca isə iki bacısına köçdü. Üç bacının övladlarından bəziləri İsrail Müdafiə Qüvvələrində (IDF) xidmət edirdi.

Haniyənin bacısı Suhila Abd al-Salam Əhməd Qəzzadakı xəstəxanalarda müalicəsi mümkün olmayan kritik ürək müalicəsi tələb edən Haniyə və əri üçün təcili müalicə tələbini qəbul etdi. Uğurlu müalicədən sonra ikili İsrailin Petah Tikvadakı Rabin Tibb Mərkəzində müalicə aldıqdan sonra Qəzzaya qayıdıb. Haniyənin nəvəsi 2013-cü ilin noyabrında İsrail xəstəxanasında, qayınanası isə 2014-cü ilin iyununda İsrail xəstəxanalarından birində müalicə olunub. 2014-cü il İsrail-Qəzza müharibəsindən sonra Haniyənin qızı adi prosedur zamanı fəsadlar yaşadıqdan sonra təcili müalicə üçün Tel-Əvivdəki İsrail xəstəxanasında bir həftə qaldı.

2016-cı ilin sentyabrında Haniyə həyat yoldaşı və iki oğlu ilə Həcc ziyarəti üçün Qəzzanı tərk etdi. Bu səfər kampaniyanın başlanğıcı kimi şərh edildi və Haniyənin Məşəli əvəz edəcəyinə dair xəbərləri gücləndirdi. 

Musavat.com