IPCC İşçi Qrupunun (İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Panel) 2-ci hesabatında dünya əhalisinin təxminən yarısının iqlim dəyişikliyinə həssas qaynar nöqtələrdə yaşadığı, insanların iqlim dəyişikliyinin təsirindən ölmə ehtimalının 15 dəfə çox olduğu müəyyən edilib.

Musavat.com xəbər verir ki, bunu COP29 çərçivəsində bu gün keçirilən Milli Adaptasiya Planları ilə bağlı Yüksək Səviyyəli iclasda COP29-un icraçı katibi Saymon Stil deyib.

 O, bu faktı narahatedici, bəzi mənalarda təhqiredici hesab edir: "Gəlin, uyğunlaşmanın riski azaltma funksiyalarından kənarda olan nəhəng transformativ gücündən danışaq. Aydındır ki, düzgün miqyasda və sürətlə uyğunlaşmaya sərmayə həqiqətən transformasiya ola bilər, yalnız insanları və iqtisadiyyatı qorumaq üçün deyil, həm də daha çox imkan, bərabərlik və rifah əldə etmək üçün - həyat və dolanışıq vasitələrinə zərər və ziyanı minimuma endirməklə. Biz artıq kiçik maliyyə axınına arxalana bilmərik. Bizə maliyyə axını lazımdır. Onlar, xüsusən də tez-tez ən böyük maneələrlə üzləşən ən həssas ölkələr üçün daha əlçatan olmalıdır. Biz innovativ maliyyələşdirmə mexanizmlərini araşdırmalı və ölkələrə Milli Adaptasiya Planlarını (NAP) inkişaf etdirmək üçün lazım olan texniki yardımı təmin etməliyik".

S.Stil özünün başlatdığı təşəbbüsü diqqətə çatdırıb: "Cəmi bir neçə ay əvvəl NAP Expo-da mən NAP 3.0 təşəbbüsünü başlatdım. Onun əsas məqsədlərindən biri xüsusilə az inkişaf etmiş ölkələrin və inkişaf edən kiçik ada  dövlətlərin ehtiyacları üçün hazırlanmış innovativ uyğunlaşma maliyyəsini təşviq etməkdir. Və qlobal maliyyə sistemi bu ehtiyacları ödəmək üçün inkişaf etməlidir. Mən çoxtərəfli inkişaf banklarını ənənəvi qrant və kreditlərdən kənarda düşünməyə təşviq edirəm. Xeyriyyəçilər, özəl sektor və ikitərəfli donorlar həssas ölkələrin borc yükünü artırmadan bu böhranın tələb etdiyi təcililiyə uyğun hərəkət etməlidirlər. Paralel olaraq, tez-tez maneə törədən bürokratik əngəlləri minimuma endirməyə çalışmalıyıq. Bu sərmayəni alan insanlar məyus olmayacaqlar. Uyğunlaşmaq istəyirlər. Onlar necə uyğunlaşacağını bizdən yaxşı bilirlər. Çünki davamlılıq bəşəriyyətin DNT-də var. Bizə ancaq vəsait lazımdır. Hər bir ölkə 2025-ci ilə qədər öz Milli Uyğunlaşma Planını təqdim edə bilər və təqdim etməlidir. Bu sadəcə vaxt çərçivəsi deyil - bu, həyat xəttidir. Üstəlik, bu, bütün ölkələrin istədiyi daha güclü iqtisadiyyatlara və cəmiyyətlərə aparan sürətli yoldur. Bu isə bu təlatümlü vaxtda hər bir ölkənin maraqlarına uyğundur. Bu, əlçatandır. Bu nəticələrə nail olmaq üçün bizim alətlərimiz, elmimiz, imkanlarımız var. Maliyyələşdirmə mövcuddur. Kilidini açmaq lazımdır. Ona görə də mən bu gün bizim hamımızı qarşılaşdığımız məhdudiyyətlərdən kənarda düşünməyə, ssenarini dəyişdirməyə və bunu reallaşdırmağa çağırıram”.

 

Nigar HƏSƏNLİ,

Musavat.com