Azərbaycan Tibb Universitetinin müəllimi Nazxanım Nəzirbəy (Qasımova) təhsil ocağının həyətində tələbələrin fotosunu çəkib.

"Qafqazinfo" xəbər verir ki, pedaqoq şəklin üzərinə "Bu geyimdə dərsə gələnlər dərsimə buraxılmır. Dekoltelər, yarım qarış yubkalarınızı gecə klublarına geyinin. Həkimlik öncə dientologiyadan başlayır" sözlərini yazıb.

Bundan sonra müəllim sosial şəbəkələrdə tənqid olunub.

Bəs ali təhsil müəssisələri tələbələrə geyimləri ilə bağlı qadağa, məhdudiyyət tətbiq edə bilərmi?

Musavat.com xəbər verir ki, təhsil eksperti Kamran Əsədov məsələyə bu cür mövqe bildirib:

"Qüvvədə olan qanunvericiliyə görə, Azərbaycanda ali təhsil müəssisələri tələbələrin geyimlərinə ciddi məhdudiyyətlər tətbiq edə bilməz, çünki bu, insan hüquqlarına və fərdi azadlıqlara zidd ola bilər. Bununla belə, bəzi xüsusi hallar və müəyyən peşə sahələrində (tibb, mühəndislik laboratoriyaları və s.) təhlükəsizlik və peşə etikasına əsaslanan qaydalar tətbiq oluna bilər.

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 47-ci maddəsinə əsasən, hər bir vətəndaşın fikir, söz və ifadə azadlığı hüququ var. Bu prinsip geyim azadlığını da əhatə edir. Yəni qanun tələbələrin şəxsi geyim seçimlərinə məhdudiyyət qoyulmasını dəstəkləmir, əksinə, fərdi azadlıqların qorunmasını təmin edir. Təhsil müəssisələrinin daxili nizamnamələri olsa belə, bu qaydalar tələbələrin fərdi hüquqlarını pozmamalıdır.

Beynəlxalq İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin 19-cu maddəsi ifadə azadlığını müdafiə edir. Bu, geyim azadlığını da əhatə edir, çünki geyim fərdi ifadə vasitəsidir. Ali təhsil müəssisələri bu hüquqlara hörmət etməlidir, çünki geyim azadlığı tələbələrin fərdi kimliyini və mədəniyyətlərini ifadə etmək haqqına malik olduğunu göstərir.

Bir çox universitetlərdə tələbələrin davranış qaydaları və geyimə dair ümumi məhdudiyyətlər daxili nizamnamələrlə tənzimlənir. Bu məhdudiyyətlər bəzən formal, təntənəli tədbirlərdə xüsusi geyim qaydalarına əməl olunmasını tələb edə bilər (məsələn, rəsmi tədbirlərdə rəsmi geyim). Lakin ümumi halda tələbələrin geyim seçimlərinə müdaxilə edən məcburi qaydalar qəbul olunmur".

Ekspert geyim məhdudiyyətlərinin təhsilə və təhsilin keyfiyyətinə təsirindən də danışıb:

"Tələbələrin geyimlərinə məhdudiyyət qoyulması onların fərdi ifadə azadlığına mane ola bilər. Bu, tələbələrin yaradıcılığına, özünəinamına və təhsildəki motivasiyasına mənfi təsir göstərə bilər. Təhsil müəssisələri tələbələrin şəxsiyyətlərini inkişaf etdirmək və azad fikirləri dəstəkləmək üçün geyim azadlığını təmin etməlidir. Məhdudiyyətlər tələbələrin akademik mühitdə özlərini rahat hiss etməməsinə və nəticədə təhsildə zəif performans göstərməsinə səbəb ola bilər.

Geyimlə bağlı məhdudiyyətlər və ya qadağalar bəzən sosial bərabərsizliyi və diskriminasiyanı gücləndirə bilər. Məsələn, tələbələrin geyimlərinə sosial vəziyyətlərinə görə fərqli yanaşılması onların özlərini diskriminasiya olunmuş hiss etməsinə və akademik fəaliyyətlərindən uzaqlaşmasına səbəb ola bilər. Universitetlər sosial bərabərliyi və tolerantlığı təşviq etməli, tələbələrə azad seçim hüququ verməlidir.

Geyim məhdudiyyətləri tələbələr arasında gərginlik və narazılığa səbəb ola bilər. Bu, təhsil mühitinə mənfi təsir göstərə bilər, çünki tələbələr geyimlərində sərbəst olduqda özlərini daha rahat və azad hiss edirlər. Daha rahat mühit isə akademik uğurlara müsbət təsir edir. Bununla yanaşı, bəzi hallarda təhlükəsizlik tələbləri olan sahələrdə müəyyən geyim qaydaları məcburi ola bilər, bu da zəruri bir ehtiyat tədbiridir.

Dünyanın qabaqcıl ali təhsil müəssisələrində tələbələrin geyim azadlığı əsas prinsiplərdən biridir. ABŞ, Böyük Britaniya, Kanada kimi ölkələrin universitetlərində tələbələrin geyimlərinə ciddi müdaxilə olunmur və onların fərdi seçimlərinə hörmət edilir. Bu, akademik azadlığın və yaradıcılığın vacib bir parçası kimi qiymətləndirilir. Belə yanaşma tələbələrin akademik inkişafına və şəxsiyyətlərinin formalaşmasına müsbət təsir göstərir.

Beləliklə, tələbələrin geyimləri ilə bağlı məhdudiyyətlər qanunla dəstəklənmədiyi üçün universitetlər bu sahədə tələbələrə təzyiq göstərməməlidir. Həm Azərbaycan qanunvericiliyi, həm də beynəlxalq hüquq tələbələrin geyim azadlığını müdafiə edir. Geyim məhdudiyyətlərinin tətbiqi isə təhsilin keyfiyyətinə və tələbələrin akademik inkişafına mənfi təsir göstərə bilər. Universitetlər tələbələrin azad geyim seçimini təmin etməklə daha sağlam, yaradıcılığa və inkişaf üçün daha əlverişli akademik mühit yaratmalıdırlar".

Qeyd edək ki, Azərbaycan Tibb Universitetinin mətbuat katibi Günel Aslanovaya məsələ ilə əlaqədar Oxu.az saytına açıqlamasında bildirib ki, ATU-nun Epidemiologiya kafedrasının assistenti Nazxanım Qasımova universitetin müvafiq şöbəsinə dəvət olunub və onunla bu barədə söhbət aparılıb, müəllimin bu məsələyə reaksiyasını ifadə etmə formasının yanlış olduğu onun nəzərinə çatdırılıb:

"Bununla yanaşı, qeyd etməliyik ki, hər bir təhsil müəssisəsində olduğu kimi, ATU-nun da daxili nizam-intizam qaydaları var. Tələbələrin geyim tərzi ilə bağlı mövcud tələblərə hər kəs birmənalı olaraq riayət etməlidir. Bu tələblər mütəmadi olaraq tələbələrin diqqətinə çatdırılır".

Xalidə Gəray
Musavat.com