ABŞ iqtisadiyyatında tənəzzül ehtimalı artır.

Ölkənin ən böyük banklarının iqtisadçıları hesab edirlər ki, Federal Ehtiyatlar Sistemi faiz dərəcələrini artırmağı dayandırarsa, ABŞ iqtisadiyyatı tənəzzüldən qaçacaq. Lakin 2024-cü ildə artan borclanma səbəbindən artım qaçılmaz olaraq yavaşlayacaq.

Musavat.com xəbər verir ki, bu barədə “MarketWat” məlumat yayıb.

Ekspertlər 2023-cü ildə gözlənilən təxminən 2 faizlik artımla müqayisədə 2024-cü ildə ÜDM-də 1,2 faiz artım proqnozlaşdırırlar. Onların fikrincə, FED iqtisadiyyatın “yumşaq enişinə” nail ola, yəni tənəzzülə yol vermədən yüksək inflyasiyanı azaltmaq üçün kifayət qədər dərəcələri artıra bilər. Hələ ötən ilin yazında əksər iqtisadçılar tənəzzülün qaçılmaz olduğuna inanırdılar.

Amerika Bankirlər Assosiasiyasının (ABA) iqtisadiyyat komitəsinin sədri, eyni zamanda “State Street Global Advisors” şirkətinin baş iqtisadçısı Simone Mokuta yumşaq enişlə bağlı inamın tarixi baxımdan yaxşı əsaslandırıldığını etiraf edir. “Düzdür, biz qeyri-adi bir şeyə mərc edirik” deyən analitik bildirib ki, tarixində yalnız bir və ya iki dəfə FED yumşaq eniş əldə edə bildi: “İnflyasiya ilə bağlı həm nümayiş etdirilən, həm də gözlənilən irəliləyişləri nəzərə alaraq, FED üzvlərinin əksəriyyəti sərtləşdirmə dövrünün öz kursunu davam etdirdiyinə inanır. Ancaq inflyasiya ilə mübarizə hələ də gözlənilən nəticəni verməyib, ona görə də FED sayıq qalmalıdır”.

ABA ölkədə istehlak qiymətlərinin artımının (CPI) 2024-cü ildə indiki 3,2 faizdən 2,2 faizə qədər yavaşlayacağını proqnozlaşdırır. Bununla belə, ABA iqtisadçıları xəbərdarlıq edirlər ki, son bir il yarım ərzində faiz dərəcələrinin kəskin artması yaxın aylarda iqtisadiyyata ciddi təzyiq göstərəcək. İstehlakçıların xərcləri azaltması gözlənilir, şirkətlər isə artıq investisiyaları azaldıblar.

Mokuta adətən faiz dərəcələri yüksəldikdə baş verən işsizliyin əhəmiyyətli dərəcədə artmasının mümkün olmadığını da deyir. Onun sözlərinə görə, şirkətlər ixtisaslı işçilərin çatışmazlığı səbəbindən işçiləri ixtisar etməkdən çəkinirlər. ABA-nın proqnozuna görə, ABŞ-da iqtisadi artımın yavaşlaması çox güman ki, gələn il işsizliyi indiki 3,8 faiz səviyyəsindən 4,4 faizə çatdıracaq.

“Goldman Sachs”ın keçmiş baş analitiki Abby Joseph Cohen isə deyir ki, iqtisadi tənəzzül ehtimalı artır: “Hazırda tənəzzülün ən çox ehtimal olunan ssenari olduğunu düşünməsəm də, son aylarda tənəzzül ehtimalının artdığını düşünürəm”. Ekspert hesab edir ki, yaxın 12-18 ayda ABŞ iqtisadiyyatının inkişafını proqnozlaşdırmaq daha çətin olacaq, çünki prezident seçkiləri ilində siyasi problemlər gözləntilərə təsir edə bilər. Həmçinin məsələn, sentyabrın 30-dək Konqresin yeni federal büdcəni qəbul etməsi üçün son tarixə əməl edilməzsə, oktyabrda federal orqanların işinin dayandırılması – “bağlantı” ehtimalı var.

“Bespoke Investment Group”un analitikləri hesab edirlər ki, ABŞ-ın təxminən 25 trilyon dollar dəyərində olan dövlət istiqrazları bazarı 2024-cü ilin ortalarında tənəzzül ehtimalından xəbər verir.

Ötən ilin oktyabr ayının sonunda üç aylıq dövlət istiqrazlarının gəlirliliyi on illik istiqrazların gəlirliliyini üstələyib. Bu fenomen inversiya adlanır və 1960-cı illərin əvvəllərinə gedən məlumatlara əsaslanaraq, keçmiş tənəzzüllərin etibarlı proqnozlaşdırıcısı olub. Tipik olaraq, ekspertlərin hesablamalarına görə, iqtisadi tənəzzül inversiya başlanmasından orta hesabla 589 gün sonra baş verir.

 

Musavat.com