Moskvanın resursları açıq-aydın məhduddur, Kreml Bakının artan gücünə uyğunlaşmalı oldu

"Qarabağın mübahisəli ərazisi üzərində 35 il davam edən münaqişədə Azərbaycanın hərbi qələbəsi ənənəvi olaraq Ermənistanın tərəfdaşı və müttəfiqi olan Rusiya üçün nəzərəçarpacaq geosiyasi uğursuzluqdur".

Musavat.com xəbər verir ki, bu fikirlər Böyük Britaniyanın nüfuzlu "The Guardian" nəşrində dərc olunan "Azerbaijan’s Nagorno-Karabakh victory highlights limits of Russia’s power" (Azərbaycanın "Dağlıq" Qarabağdakı qələbəsi Rusiyanın gücünün məhdudluğunu göstərir) sərlövhəli məqalədə öz əksini tapıb.

Nəşr yazır ki, Moskvanın postsovet strategiyası tez-tez Ukrayna, Moldova və Gürcüstanda böhranlar yaradaraq yaxın qonşularını zəiflətmək üçün münaqişələri qızışdırmaq olub.

"Lakin Kreml Azərbaycanın artan gücünə uyğunlaşmalı oldu - köhnə müttəfiqini qurban verməyə hazır olduğunu nümayiş etdirdi. Ayın əvvəlində, hazırkı böhrandan əvvəl Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan ölkəsinin təhlükəsizlik üzrə tərəfdaşı kimi Rusiyadan tarixi “99,999%” asılılığının “strateji səhv” olduğunu bildirib. O vaxta qədər Rusiyanın Ukraynada bataqlığa girdiyi çoxdan bəlli idi və beləliklə, Moskva Azərbaycanın etnik ermənilərin əlində olan əraziyə nəzarəti ələ almasına mane ola bilməyəcəkdi" - məqalədə qeyd olunub.

Nəşr Chatham House analitik mərkəzinin Rusiya üzrə eksperti Ceyms Niksinin sözlərinə diqqət çəkib: "Rusiyanın resursları açıq şəkildə məhduddur. Qarabağ açıq şəkildə Moskva üçün daha az əhəmiyyət kəsb edən məsələdir, bu, Krım və ya Suriya kimi güc tətbiq etmək mümkün olan yer deyil".

Kral Birləşmiş Xidmətlər İnstitutunun analitik mərkəzinin direktoru Neil Melvin isə Rusiyanın "müəyyən mənada səhv" ölkə seçdiyini qeyd edib: “Azərbaycan Rusiyaya daha yaxındır. İndi Cənubi Qafqazda dominant qüvvənin kim olduğu aydındır və görünür, (Moskva) onlara uyğunlaşmaq istəyir. Reallıq ondan ibarətdir ki, Rusiya bir müddətdir zəifləyir”.

"The Guardian" Azərbaycanın Ermənistandan daha böyük, varlı ölkə olduğunu vurğulayıb:

"Azərbaycan böyük həcmdə neft və əhəmiyyətli qaz ehtiyatları ilə dəstəklənən ölkə iqtisadiyyatına və daha güclü orduya sahibdir – onun 2,64 milyard dollarlıq müdafiə büdcəsi, Beynəlxalq Strateji Araşdırmalar İnstitutunun rəqəmlərinə görə, qonşusundan 3,5 dəfə çoxdur".

Britaniya qəzeti Azərbaycanın Türkiyə ilə münasibətlərinə də yer ayırıb. Nəşr yazır ki, Bakı artıq Türkiyə ilə effektiv ittifaq qurmuşdu ki, bu da 44 günlük müharibədə ona Bayraktar TB2 pilotsuz təyyarələri ilə səmanı nəzarətə götürməyə, Ermənistanın Sovet dövründən qalan tanklarını bombalayıb payız münaqişəsində qalib gəlməsinə kömək etdi.

Məqalədə Azərbaycanın ötən həftə həyata keçirdiyi antiterror tədbirlərinin cəmi 24 saat davam etməsi də qeyd olunub. Bundan başqa, Paşinyanın Moskvanın rəhbərlik etdiyi, altı ölkədən ibarət Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının ona kömək etməməsindən şikayətlənməsinə diqqət çəkilib.

"Bəziləri ümid edir ki, indi (Paşinyan - red.) Qərbə meyl etməyə çalışacaq. İndi onun parlamenti Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinə üzvlük məsələsini nəzərdən keçirəcək, əgər ratifikasiya olunarsa, Putin Haaqa məhkəməsi tərəfindən ittiham olunduğu üçün bu onun İrəvana səfərinə maneə ola bilər. Amma İrəvan Aİ və NATO-dan çox uzaqdır. Ukraynanın Aİ və NATO-ya daxil olması ilə bağlı çətinliklərə baxın. Ermənistan kimi bir ölkənin heç bir şansı yoxdur”, - Niksi deyib.

"Guardian" yazır ki, Rusiyanın Ermənistanı müdafiə etmək iqtidarında olmaması və ya istəyinin olmaması digər dondurulmuş münaqişələr üçün heç bir böyük təsir göstərə bilməz, çünki iştirakçı ölkələr Azərbaycandan daha az gücə və ya sadəcə olaraq Moskva ilə daha az düşmənçiliyə malikdirlər.

Nəşr Qafqaz regionu üzrə ekspert Maqomed Torijevin fikirlərinə də yer ayırıb. Ekspertin fikrincə, Gürcüstan hökuməti Rusiya ilə getdikcə dostluq edir, Cənubi Osetiyanı və Abxaziyanı geri qaytarmağa çalışmaqda güclü marağı yoxdur, Moldova isə Kremlə meydan oxumağa hazır deyil.

Məqalədə sonda qeyd olunub ki, digər ölkələrdə, məsələn, Suriyada Rusiyanın hakim rejimlə ittifaqı onun mövqeyini qorumağa kömək edəcək və Moskvanın mövcudluğu birbaşa etiraz edilmədiyi təqdirdə davam edəcək. Ancaq ekspertlərin fikrincə, dəyişən odur ki, Ukrayna və Azərbaycan kimi daha güclü ölkələr Rusiyaya heç vaxt olmadığı qədər meydan oxumağa hazır və buna qadirdirlər.

Musavat.com