Azərbaycan ordusunun uğurlu lokal antiterror tədbirlərinin mövcud nəticələri Cənubi Qafqazda yeni situasiya yaradıb. İndi bu regionda rəsmi Bakı şəriksiz geopolitik iradə sahibidir. Bundan sonra Cənubi Qafqazda maraqları olan dünya nəhəngləri ilk növbədə Azərbaycanın dövlət maraqlarını nəzərə almaq, eyni zamanda da rəsmi Bakı ilə anlaşmaq məcburiyyətində qalacaqlar. Və bu, Azərbaycanın geniş geopolitik manevr imkanları qazandığını göstərir.
Təbii ki, bütün bunlar rəsmi Bakının prinsipial, qətiyyətli və əvvəlcədən yekun nəticələri tam dəqiqliyi ilə hesablanmış hərbi-siyasi addımlarının yaratdığı reallıqdır. Rəsmi Bakı Paşinyan hakimiyyətinin Qarabağdan Ermənistana köçən ermənilər üzərindən Azərbaycana qarşı beynəlxalq təzyiq kampaniyası hazırlamaq planlarını da artıq pozmuş kimi görünür. Hər halda, rəsmi Bakı Qarabağdakı erməni azlığının bölgəni tərk etmələri üçün heç bir tələb irəli sürmədi, mülki əhaliyə hər hansı təzyiq göstərmədi.
Əksinə, Azərbaycan dövləti mülki əhaliyə öz yaşayış yerlərində qalaraq, reinteqrasiya şərtlərini qəbul etməyi təklif etdi. Rəsmi Bakı Qarabağdakı erməni azlığının hüquqlarının təmin olunacağını vurğuladı və tam təhlükəsizlik vəd etdi. Nəticədə bütün dünya rəsmi Bakının öz vədlərinə tamamilə sadiq olduğunu gördü. Və bu, Paşinyan hakimiyyətinin yaxın gələcəkdə Azərbaycana qarşı planlaşdırdığı beynəlxalq manipulyasiya niyyətlərini elə əvvəlcədən boşa çıxartmış oldu.
Məsələ ondadır ki, erməni azlığının təmsilçiləri Qarabağı könüllü şəkildə tərk ediblər. Rəsmi İrəvanın Xankəndi və ətraf bölgədə yaşayan mülki əhalisi arasında apardığı təhdid kampaniyasının yaratdığı xofun da bu prosesdə müəyyən təsiri olub. Yəni, Paşinyan hakimiyyəti ermənilərin kütləvi köçünü təşkil etməklə, Azərbaycana qarşı beynəlxalq ittihamlara və təzyiqlərə əsaslar yaratmağa çalışırdı. Eyni zamanda, rəsmi İrəvan həm də bu prosesin sayəsində beynəlxalq qurumların Ermənistana maliyyə dəstəyini də təmin etmək niyyəti güdürdü.
Ancaq rəsmi Bakının çevik reaksiyası Azərbaycana qarşı beynəlxalq oyunların qarşısını böyük ölçüdə bloklamış oldu. Belə ki, BMT-nin mülki müşahidə missiyası Xankəndi və ətraf bölgədə manitorinq aparmağa dəvət olundu. BMT təmsilçilərinin bölgəni gəzərək, yekun rəylərini açıqlaması isə Ermənistanı çətin vəziyyətə saldı. Çünki BMT bəyan etdi ki, Azərbaycan dövləti ilk növbədə Xankəndidə səhiyyə və digər xidmətlərin bərpası istiqamətində məqsədyönlü fəaliyyət göstərir.
Eyni zamanda, BMT-nin Azərbaycanın Qarabağ regionuna səfər etmiş müşahidə missiyası bölgədə yerli əhali və digər şəxslərlə söhbət etdiyini, eləcə də səhiyyə və təhsil müəssisələrindəki vəziyyətlə yerindəcə tanış olduqlarını vurğuladı. Missiya üzvləri Xankəndi şəhərində getdikləri yerlərdə mülki və ictimai infrastruktura, o cümlədən də xəstəxana, məktəb, yaşayış binaları, mədəni və dini obyektlərə heç bir ziyan dəymədiyini bəyan etdilər.
BMT təmsilçiləri həmçinin Azərbaycan hökumətinin şəhərdə səhiyyə və digər məişət xidmətlərinin bərpasına hazırlaşdığını müşahidə edib. Missiyaya son atəşkəsdən sonra dinc əhaliyə qarşı zorakılıq halları ilə bağlı nə yerli əhalidən, nə də digər həmsöhbətlərdən şikayət daxil olmayıb. Və BMT-nin Azərbaycandakı nümayəndəliyi regiona müntəzəm səfərlərini davam etdirməyi planlaşdırır.
Göründüyü kimi, olduqca əhəmiyyətli nəticədir. BMT təmsilçilərinin bu bəyanatı Paşinyan hakimiyyətinin propoqandasını boşa çıxarır, erməni yalanlarını darmadağın edir. Bundan sonra rəsmi İrəvanın “zorakılıq iddiaları”nı dünyada heç kim ciddiyə almaz. Hər hansı özünə hörmət edən nüfuzlu dövlət Paşinyan hakimiyyətinin uydurmalarına şərik çıxaraq, biabirçı vəziyyətə düşmək istəməz. Hər halda, hazırda belə biabırçılığa yalnız Fransa özünü hazır hesab edir.
Məsələ ondadır ki, Ermənistanın və erməni diasporunun böyük ümidlər bəslədiyi ABŞ da rəsmi İrəvanı məyus edib. ABŞ Dövlət Departamenti açıqlama verib ki, "Ermənilərin Qarabağdan köçünü "etnik təmizləmə" adlandırmaq üçün heç bir əsaslı sübut yoxdur". Dövlət Departamentinin rəsmisi erməni jurnalistin sualına cavab olaraq bildirib ki, "Azərbaycan ermənilərin ora köçüb, yaşaması üçün möhkəm təminatlar verib". Və bu açıqlama Ermənistan siyasi dairələrində yalnız məyusluq deyil, hətta ciddi şok effekti də yaradıb.
Belə anlaşılır ki, Ermənistan və erməni diasporu beynəlxalq məkanda dərin siyasi-diplomatik iflas mərhələsinə qədəm qoyub. Paşinyan hakimiyyəti dünya ermənipərəstlərini bir araya gətirib, total propoqanda hücumuna keçməyə çalışsa da, rəsmi Bakı qarşı tərəfə bunun üçün bəhanə vermir, şans tanımır. Çünki rəsmi Bakı heç nəyi gizlətmir, beynəlxalq ictimayyətin mövcud situasiyadan birbaşa hadisə yerlərindən məlumat almasına geniş imkanlar açır. Və mövcud faktlarsa, erməni yalanlarını “sabun köpüyü”nə çevirir.
Elçin XALİDBƏYLİ,
Siyasi ekspert,
“Yeni Müsavat” Media Qrupu